تا همین چند ماه قبل، یعنی وقتی ویروس کرونا تازه راهش را بین مردم تهران باز کرده بود، زیر طاقِ هر کدام از مغازه‌های میدان قوام‌الدوله یا «شاپور»، هنوز نشانی از کاشی‌های قدیمی بالای سردر بازاچه شاپور تهران به چشم می‌آمد، اما به نظر می‌رسد در طول چند ماه گذشته، باقی‌مانده‌های این تزیینات میدان شاپور از بین رفته‌اند.

هرچند جداره‌ غربی میدان در طول بیش از یک سال گذشته مرمت شده و چند کاشی باقی‌مانده آن درست در میانه‌ بالایی جداره به عنوان «شاهد بنا» جا خوش کرده‌اند، اما ضلع شمال شرقی میدان امروز دیگر هیچ نشانی از کاشی‌هایی که روزی یکی از عناصر زنده و زیبای میدان شاپور بود، ندارد. شاید هم مانند دیگر کاشی‌های قدیمی تعدادی از بناهای تاریخی در سطح کشور، آن‌ها نیز به مرور به سرقت رفته‌اند.

نمونه کاشی‌های قدیمی که در ضلع غربی میدان و روی جداره بنا نصب شده‌اند

با این وجود هنوز چند ردیف از این کاشی‌ها در ضلع جنوب شرقی میدان روی جداره‌ بنا باقی مانده است، اما اگر قرار باشد زمانِ به چشم آمدنِ کاهش تعداد کاشی‌های قدیمی این میدان را بشماریم شاید روزشمار آن به زمان حذف یکی دو غرفه میوه فروشی و ساختِ یک فروشگاه زنجیره‌ای کوچک برگردد.

کاشی‌های قدیمی باقی‌مانده در ضلع جنوب شرقی میدان شاپور

«بازارچه شاپور» یا «قوام‌الدوله» تهران که به جز ورودی‌اش که از قدیم مخصوص فروش میوه بوده به گذرهای معروفی مانند «گذر قلی» می‌رسد و در انتهای بازارچه سال‌هاست کفش‌دوزی‌ها فعالیت می‌کنند.

اسناد می‌گویند در دوره قاجار ساخته شده و دوم بهمن ۱۳۸۲ با شماره‌ ثبت ۱۰۸۴۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است. بانی بازارچه قوام‌الدوله و میدان شاهپور، قوام‌الدوله از اشخاص بانفوذ و متمول دوره قاجار بوده که این بازار به سبک ایرانی و معماری همان دوره ساخته شده است. سردر اصلی بازارچه مشرف به میدان وحدت اسلامی (شاهپور سابق) است که خود نشانه‌ای از جایگاه خاص این بازارچه برای دستیابی مناطق جدید و قدیم تهران به آن است.

جای خالی کاشی‌های قدیمی در ضلع شمال شرقی میدان شاپور
که تا مدتی نیز روی آن‌ها با رنگ سفید پوشانده شده بود

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.