نظر مراجع تقلید درباره وام اجاره مسکن
با توجه به اعلام دولت برای پرداخت وام اجاره مسکن به مستأجرین، سؤالات و شبهاتی پیرامون این وام مطرح شده که آیت‌الله صافی‌گلپایگانی و آیت‌الله علوی‌گرگانی نظر خود را در قالب استفتاء بیان کرده‌اند.
سؤال:
سلام علیکم اخیرا دولت به دنبال افزایش اجاره بها در سطح کشور، «وام اجاره مسکن» را برای مستأجران مدنظر قرار داده و مقرر شده که مستأجر به صورت ماهانه، ۱۳ درصد سود این وام را به دولت پرداخت نموده و در پایان مدت اجاره نیز اصل وام را به دولت برگرداند. با توجه به اینکه این پول صرف رهن منزل شده و کسب و کاری با آن انجام نمی شود، آیا دریافت این سود از سوی دولت، ربا نیست؟
نظر شما را به اصل محتوای این وام که در مصاحبه ایرنا با آقای محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی انجام شده، جلب می نمایم: معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با اعلام اینکه مستاجران واجد شرایط برای دریافت وام به ضامن نیازی ندارند، گفت: برای ضمانت، گواهی کسر از حقوق یا سهام عدالت و یا سفته کفایت می‌کند. هم چنین اگر خانواده ای یارانه خود را به عنوان ضامن قرار نداده باشند می‌تواند به عنوان ضامن دریافت این تسهیلات استفاده کند. محمودزاده گفت: از ۱۵ تا ۲۰ مرداد معرفی متقاضیان دریافت این تسهیلات به بانک‌ها آغاز می‌شود. وی در خصوص اقساط وام ٥٠ میلیونی مستاجران تهران، گفت: ماهانه ۵۴۰ هزار تومان سود این تسهیلات توسط مستاجران به بانک پرداخت می شود. این وام ۵۰ میلیون تومانی معادل یک و نیم میلیون تومان اجاره ماهانه است و وقتی مستأجر فقط سود این وام را به بانک می‌پردازد، یک میلیون تومان به وی در اجاره بها کمک خواهد شد. این وام که برای مستاجران تهرانی ۵۰ میلیون تومان، برای مستاجران شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان است با نرخ سود ۱۳ درصدی تعیین شده است، اقساط ماهیانه ندارد و مستاجران فقط سود ۱۳ درصدی را به صورت ماهیانه به بانک پرداخت می کنند، وام به حساب مالک واریز می‌شود و پس از پایان قرارداد، اصل مبلغ به بانک برگردانده می‌شود.
پاسخ دفتر آیت الله صافی گلپایگانی:
علیکم السلام
قرض به شرطِ بهره، ربا و حرام است و فرقی نمی کند چنین قرضی صرف کسب شود یا نشود.
پاسخ حضرت آیت الله علوی گرگانی:
باسمه تعالی
پاسخ استفتاء شما:
چون غالبا بانک اینگونه وامها را در قالب قرارداد جعاله به وام گیرنده میدهد و به نظر ما این نوع قرارداد در اینگونه وامها دارای اشکال فقهی است، لذا دریافت این وام خالی از اشکال نیست لکن اگر مستأجری برای اجاره خانه دچار اضطرار باشد دریافت آن از باب اضطرار برای گیرنده اشکال شرعی ندارد.
نظر آیت‌الله نوری همدانی درباره سود وام ودیعه مسکن برای مستأجران
آیت الله نوری همدانی در پاسخ به استفتائی نظر خود را درباره سود وام اجاره مسکن که از سوی دولت قرار است به مستأجرین پرداخت شود را اعلام کرد که متن استفتاء و پاسخ وی بدین شرح است:
- سؤال
بسمه تعالی
محضر مبارک مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی نوری همدانی دامت برکاته
اخیرا برای حل مشکل مستأجران، دولت محترم تصمیم به اعطاء وام با سود سیزده درصد گرفته است که متن مصاحبه معاون محترم وزیر مسکن در کیفیت پرداخت این تسهیلات تقدیم می گردد.
لطفا نظر مبارک را پیرامون سود بانکی این وام بفرمایید.
دوام توفیقات حضرتعالی را از خداوند متعال خواستاریم.
- پاسخ
بسم الله الرحمن الرحیم
گرفتن سود به هر کیفیت ربا و حرام است و ربا نیز از جمله گناهان بزرگی است که اثر بسیار مخربی در جامعه و اقتصاد دارد.
***
نظر آیت‌الله مکارم شیرازی درباره سود وام ودیعه مسکن برای مستأجران
سؤال
سلام علیکم اخیرا دولت به دنبال افزایش اجاره بها در سطح کشور، «وام اجاره مسکن» را برای مستأجران مدنظر قرار داده و مقرر شده که مستأجر به صورت ماهانه، ۱۳ درصد سود این وام را به دولت پرداخت نموده و در پایان مدت اجاره نیز اصل وام را به دولت برگرداند.
با توجه به اینکه این پول صرف رهن منزل شده و کسب و کاری با آن انجام نمی شود، آیا دریافت این سود از سوی دولت، ربا نیست؟ نظر شما را به اصل محتوای این وام که در مصاحبه ایرنا با آقای محمود محمودزاده، معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی انجام شده، جلب می نمایم: معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی با اعلام اینکه مستاجران واجد شرایط برای دریافت وام به ضامن نیازی ندارند، گفت: برای ضمانت، گواهی کسر از حقوق یا سهام عدالت و یا سفته کفایت می‌کند.
هم چنین اگر خانواده ای یارانه خود را به عنوان ضامن قرار نداده باشند می‌تواند به عنوان ضامن دریافت این تسهیلات استفاده کند. محمودزاده گفت: از ۱۵ تا ۲۰ مرداد معرفی متقاضیان دریافت این تسهیلات به بانک‌ها آغاز می‌شود.
وی در خصوص اقساط وام ۵۰ میلیونی مستاجران تهران، گفت: ماهانه ۵۴۰ هزار تومان سود این تسهیلات توسط مستاجران به بانک پرداخت می شود.
این وام ۵۰ میلیون تومانی معادل یک و نیم میلیون تومان اجاره ماهانه است و وقتی مستأجر فقط سود این وام را به بانک می‌پردازد، یک میلیون تومان به وی در اجاره بها کمک خواهد شد.
این وام که برای مستاجران تهرانی ۵۰ میلیون تومان، برای مستاجران شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان است با نرخ سود ۱۳ درصدی تعیین شده است، اقساط ماهیانه ندارد و مستاجران فقط سود ۱۳ درصدی را به صورت ماهیانه به بانک پرداخت می کنند، وام به حساب مالک واریز می‌شود و پس از پایان قرارداد، اصل مبلغ به بانک برگردانده می‌شود.
پاسخ دفتر حضرت آیت الله مکارم شیرازی:
«با اهداء سلام و تحیت؛
دریافت کارمزد بیش از چهار درصد ربا و حرام است.»
***
نظر آیت‌الله وحید خراسانی درباره سود وام ودیعه مسکن برای مستأجران
پاسخ دفتر آیت الله وحید خراسانی:
«علیکم السلام
قرض به شرطِ بهره، ربا و حرام است و فرقی نمی کند چنین قرضی صرف کسب شود یا نشود.»
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
