فرمول جدید برای حذف یارانه انرژی
محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه در تازه ترین سخنان خود تایید کرده است حذف یارانه پنهان حامل‌های انرژی یکی از راهکارهای مهم پیش رو برای جبران درآمدهای نفتی در سال آینده است.
برآوردها نشان می‌دهد مجموع یارانه‌های پنهان ۹۸۷ هزار میلیارد تومان است. همچنین محاسبات حکایت از آن دارد که یارانه پنهان گاز طبیعی در ایران ۵۴۱ هزار میلیارد تومان، یارانه پنهان برق ۱۰ هزار میلیارد تومان، یارانه بنزین ۱۹۰ هزار میلیارد تومان و یارانه نفت گاز ۱۸۱ هزار میلیارد تومان است. یارانه سایر حامل‌های انرژی رقمی کمتر از این میزان در محدوده ۱۱ تا ۱۷ هزار میلیارد تومان را تشکیل می‌دهد.
غلامرضا سلامی در گفت‌وگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره سیاست تازه دولت برای حذف یارانه‌های پنهان در بودجه سال آینده، اظهار داشت: این لغات و اصطلاحات یک مقداری جالب است. اگر صحبت هزار هزار میلیارد تومان یارانه پنهان می‌شود، حتما یارانه سوخت در آن است. سوخت که پنهان نیست و کاملا آشکار است.
وی افزود: در کشورهای دنیا وضعیت این‌گونه نیست و این یارانه کاملا پیدا و هویدا است. البته این‌که بخواهیم قیمت حامل‌های انرژی و بنزین را به نرخ اروپا برسانیم، حرف درستی نیست، چون در اروپا مردم درآمد بالاتری دارند، اما می‌توانیم به نسبت درآمد، حداقل سوخت و انرژی را تعدیل کنیم.
این کارشناس اقتصادی با طرح این سوال که با تعدیل نرخ سود چه حاصل می‌شود؟ عنوان کرد: به طور مسلم از جیب یک عده‌ای که مصرف‌کننده بالای انرژی هستند، هزینه شده و این پول صرف اقشار کم‌درآمد می‌شود. البته این یارانه باید تبدیل به ایجاد رفاه شود.
سلامی تصریح کرد: ما سال‌هاست که نرخ سوخت را بدون تغییر نگه داشته‌ایم و جامعه باید تصمیم بگیرد که یارانه‌ها وصول شود و در جهت بالا بردن قدرت خرید دهک‌های پایین درآمدی هزینه شود؛ از طریق مسکن اجتماعی، بالا بردن سطح بهداشت، حمل‌ونقل و ... این کاری است که تمام دولت‌ها می‌کنند. مالیات بر سوخت کشور آلمان از کل درآمد نفت ما بیشتر است. اما ما سال‌ها با سیاست‌های پوپولیستی قیمت سوخت را بالا نبردیم.
وی با اشاره به بهترین مکانیزم حذف یارانه پنهان انرژی، گفت: به طور کلی برخی می‌گویند اگر قیمت بنزین را بالا ببریم، روی هزینه مردم اثر می‌گذارد و هیچ‌وقت هم عدد نمی‌دهند. باید حساب کنند که افزایش قیمت بنزین چقدر تورم را بالا می‌برد. این نکته باید مدنظر قرار گیرد که این پول از کسانی دریافت می‌شود که مصرف‌کننده سوخت هستند. این پول اتفاقا باید صرف افزایش درآمد واقعی اقشار کم‌درآمد شود. اگر چنین نباشد، بدتر است. چراکه هم ما یارانه را پرداخت می‌کنیم و هم این‌که به گروه‌های زیر خط فقر افزوده می‌شود.
این کارشناس اقتصادی افزود: پایین آوردن خط فقر وظیفه دولت است و یکی از ابزارهای مهم آن، این است که از اقشار پردرآمد مالیات دریافت کند و بازتوزیع درآمد کند.
سلامی با بیان این‌که من نمی‌گویم قیمت بنزین و حامل‌های انرژی بالا رود، روی آنها می‌توان مالیات بست، تصریح کرد: مالیات بر مصرف سوخت، مالیات بر مصرف برق، مالیات بر مصرف گاز گرفته شود و تصاعدی هم گرفته می‌شود. مالیات اصولا ابزاری برای بازتوزیع درآمد است و اگر دولت به درستی از آن استفاده کند، درآمد واقعی اقشار کم‌درآمد را می‌تواند بالا ببرد. آن زمان تورمی که ایجاد می‌شود، کاملا برطرف می‌شود و در عین حال، مردم از رفاه بالاتری برخوردار می‌شوند.
وی عنوان کرد: شما حساب کنید اگر ۲ هزار تومان مالیات روی هر لیتر بنزین بگیرند و بنزین لیتری ۳ هزار تومان شود و گازوییل هزار تومان شود، به اندازه ۱.۵ برابر کل مالیات‌هایی که ما از واردات، گمرکی، مالیات بر درآمد و مالیات بر ارزش افزوده کسب می‌کنیم، درآمد دولت بالا می‌رود. یعنی در حدود ۱۵۰، ۱۶۰ هزار میلیارد تومان حاصل می‌شود.
این کارشناس اقتصادی متذکر شد: وقتی می‌گویم ۲ هزار تومان مالیات بگیریم، باید ببینیم در ترکیه متوسط درآمد یک فرد چقدر است و نرخ بنزین چه رقمی است. در ترکیه قیمت بنزین بالای ۱۶ هزار تومان است و بیشتر این رقم هم مالیات است، اما درآمد متوسط‌شان ۱۶ برابر ما نیست.
سلامی با بیان این‌که این اصلاحات اقتصادی باید در کشور صورت می‌گیرد و اقتصاد کشور لطمه زیادی تاکنون دیده است، گفت: شما ببینید وقتی قیمت گازوییل پایین است، هیچ کدام از کامیون‌های ۵۰ سال قبل از رده خارج نمی‌شوند، چون مصرف‌شان ۳ برابر یک کامیون نو است، اما انگیزه‌ای برای تعویض کامیون به دلیل پایین بودن نرخ گازوییل وجود ندارد.
وی با تاکید بر این‌که به جای این‌که نرخ سوخت را بالا ببریم، بهتر است مالیات بر مصرف بگیریم، افزود: این اتفاقی است که در بسیاری از کشورها صورت می‌گیرد. در عین حال، مردم هم می‌توانند با مصرف کم انرژی، مالیات کمتری پرداخت کنند.
این کارشناس اقتصادی متذکر شد: به نظر من کمترین فشار را مالیات بر مصرف انرژی نسبت به سایر ابزارهایی که دولت می‌خواهد استفاده کند، به مردم وارد می‌کند. دولت با وضع مالیات بر مصرف انرژی می‌تواند بودجه را خوب ببندد.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
