روزنامه نیویورک تایمز در ادامه نوشت: حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران روز چهارشنبه اعلام کرد که این کشور اجرای دو مورد از تعهدات خود در توافق هسته‌ای را که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد، متوقف خواهد کرد. این اقدام تنش رو به افزایش میان تهران و واشنگتن را به مرحله‌ای جدید و احتمالاً خطرناک می‌کشاند.

بیانیه رئیس جمهور روحانی دقیقاً یک سال پس از خروج دونالد ترامپ، از توافق هسته‌ای اعلام شده است، توافقی که موجب محدودیت ۱۵ ساله برنامه هسته‌ای ایران در ازای رفع تحریم‌های این کشور شد. اما آقای روحانی مسیر آقای ترامپ را دنبال نکرد و از کل توافق کناره‌گیری نکرد. وی در ازا، به دولت‌های اروپایی اطلاع داد که قصد دارد چند گام به دقت اندازه‌گیری شده را بردارد و اینکه اروپا ۶۰ روز فرصت دارد یا از ترامپ پیروی کند یا توافق را از طریق مشارکت در تجارت نفت با ایران که برخلاف تحریم‌های یک‌جانبه آمریکاست، حفظ کند.

روحانی گفت: مسیری که ما امروز انتخاب کردیم، مسیر جنگ نیست اما دیپلماسی با زبان جدید و منطق جدید است.

وی همچنین اعلام کرد که ایران از روز چهارشنبه ذخیره اورانیوم با غنای پایین و آب سنگین را آغاز خواهد کرد که در راکتورهای هسته‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد، ازجمله راکتوری که می‌تواند پلوتونیوم تولید کند. به گفته او، اگر اروپایی‌ها نتوانند تحریم‌های یک‌جانبه آمریکا را جبران کنند، ایران در مرحله بعد ساخت راکتور اراک را از سر خواهد گرفت.

هیچ یک از این اقدامات به این زودی ایران را به سلاح هسته‌ای نمی‌رساند اما آنها یک رویه آرام، پیوسته و محکم را در پی می‌گیرند که توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ آن را به‌طور موقت متوقف کرده بود.

نیویورک تایمز در ادامه با اشاره به اینکه باراک اوباما امیدوار بود، این توافق به خصومت چهل ساله میان تهران و واشنگتن پایان دهد، نوشت: رئیس جمهور اوباما اطمینان داشت که توافق هسته‌ای می‌تواند عرصه‌ای جدید برای همکاری ایجاد کند اما اگرچه ایران به‌طور دقیق و کامل به توافق پایبند بود، این همکاری هرگز اتفاق نیفتاد.

آقای ترامپ که برجام را بدترین توافق در تاریخ خوانده و مرتب تهدید به نابودی آن کرده بود، سرانجام در مه ۲۰۱۸، درست یک سال پیش از آن خارج شد.

هنوز مشخص نیست که واشنگتن چه پاسخی به اقدام ایران می‌دهد. آمریکا اگرچه تعهدات خود در توافق را زیر پا گذاشت اما مدت‌هاست از ایران می‌خواهد که تعهداتش به بازرسی‌های بین‌المللی و محدودیت‌های هسته‌ای را رعایت کند. این در حالی است که تهران، آن گونه که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بارها تأیید کرده، در طول یک سال گذشته به‌طور کامل به توافق پایبند بوده است.

ناکامی در برخورداری از رفع تحریم‌ها فشارهای زیادی را در داخل ایران ایجاد کرده است تا دولت به‌طور متقابل به آمریکا پاسخ دهد. این تصمیم نیز تنها چند روز پس از آن اتخاذ شد که آمریکا اعلام کرد که یک ناو هواپیمابر را برای پاسخگویی به هرگونه اقدام احتمالی ایران علیه منافع آمریکا در خلیج فارس به منطقه اعزام کرده است.

اما مقامات اروپایی می‌گویند هنوز مبهوت هستند که چرا ترامپ همزمان با ماندن در توافق به دیگر موضوعات مورد نگرانی درباره ایران رسیدگی نکرد. آنها می‌گویند که نتیجه، می‌تواند به یک بحران هسته‌ای منجر شود، همچنان که ایران نیز به دنبال افزایش فشار است.

 

اخبار مرتبط

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.