افشای اسناد محرمانه از پرونده هسته‌ای اردن
براساس این اسناد منتشر شده، ریاض هم در این زمینه ضمن سوءاستفاده از اختلاف موجود میان آمریکا و روسیه و ضعف اقتصادی امان و نیازش به تامین بودجه پروژه هسته‌ای خود، پا جای پای واشنگتن گذاشت. آمریکا امان را به خاطر همکاری هسته‌ای خود با مسکو توبیخ کرد و ریاض نیز اعلام کرد که اورانیوم اردن در مرزهای میان دو کشور غنی‌سازی شود اما شرط کرد، انجام غنی‌سازی داخل خاک عربستان صورت بگیرد.
روزنامه الاخبار به مجموعه‌ای از اسناد محرمانه اردن و عربستان دست یافته که از ماهیت این پرونده و مناقشه بر سر آن پرده برمی‌دارد. این اسناد به سال ۲۰۱۶ یعنی به تاریخ پیش از امضای توافقنامه‌ها میان امان و ریاض درباره همکاری در زمینه استخراج اورانیوم و بررسی‌ها درباره انجام نمونه آزمایشی دو رآکتور هسته‌ای داخل اردن برمی‌گردد که یکی از این توافقنامه‌ها در ماه مارس با اعلام اعزام ۱۳ سعودی به اردن با هدف آموزش نحوه استخراج اورانیوم وارد فاز اجرایی شد.
روزنامه مذکور در ادامه محتوای یکی از نشست‌های میان طرف اردن و آمریکا درباره انرژی هسته‌ای امان را منتشر کرده است؛
نشستی نوزدهم آوریل ۲۰۱۶ در دفتر طوقان میان وی و توماس کانتریمن، معاون وزارت خارجه آمریکا در امور امنیت بین‌الملل و منع گسترش تسلیحات هسته‌ای و اسمیت مادوکس عضو تیم وی با حضور سفیر آمریکا در اردن، کمال الاعرج، معاون رئیس سازمان انرژی هسته‌ای اردن و کمیسیونر رآکتورهای هسته‌ای این کشور و دلع العماری، مدیر همکاری بین‌المللی این سازمان برگزار شد و مهمترین مباحث مطرح شده در این نشست از این قرار هستند:
در این نشست به نشستی که میان دو طرف در ماه سپتامبر در حاشیه پنجاه و نهمین کنفرانس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و نیز نشستی که با معاون مدیر دفاعی و عدم اشاعه هسته‌ای وزارت هسته‌ای آمریکا برگزار شد، اشاره شد، نشستی که دهم آوریل ۲۰۱۶ در امان برگزار و طی آن "توافقنامه ۱۲۳" آمریکا و راه‌های دستیابی به توافق میان دو طرف مورد بررسی قرار گرفت.
کانتریمن در این نشست صحبت‌هایی را مطرح کرد و با توجه به دیدگاه کارشناسان آمریکایی درباره وضعیت انرژی هسته‌ای اردن گفت: امان باید به انرژی‌های تجدیدپذیر و مهمترین آنها انرژی خورشیدی توجه داشته باشد که احتیاجات کوتاه مدت و میان مدت را برآورده می‌کند و روی انرژی هسته‌ای تمرکز نکند.
طوقان هم در این جلسه گفت: توانایی هسته‌ای یک استراتژی ملی برای اردن بوده و این کشور باید همه گزینه‌هایی را که نیازهایش را پاسخ می‌دهد، در نظر داشته باشد.
وی در ادامه گفت: سه کارشناس آمریکایی در میان هشت کارشناس موجود در کمیسیون عالی بین‌المللی برنامه هسته‌ای اردن حضور داشته و به دنبال ارزیابی این برنامه با همه عناصر آن هستند.
کانتریمن به اهمیت توافقنامه ۱۲۳ اشاره کرده و نسبت به دستاورهای محقق شده در برنامه هسته‌ای اردن و مشخصاً موفقیت رآکتور هسته‌ای این کشور در زمینه تحقیقات و آموزش ابراز خوشحالی کرد.
طوقان هم در پاسخ گفت: شرکت‌های متعدد آمریکایی از جمله شرکت "سنترال" برای همکاری در زمینه ضایعات هسته‌ای و خدمات سوخت هسته‌ای با سازمان انرژی هسته‌ای اردن رایزنی کردند و این نشان دهنده ضرورت دستیابی به توافقی برای امضای توافقنامه ۱۲۳ آمریکا با هدف مشارکت شرکت‌های این کشور و فراهم کردن بستری برای همکاری با طرف اردنی در زمینه انرژی هسته‌ای بود.
طوقان، کانتریمن را به دلیل اظهارات تندش علیه اردن از جلسه بیرون انداخت
کانتریمن بر ضرورت ادامه همکاری سیاسی و اقتصادی با اردن و رفع اختلافات موجود میان دو طرف تاکید کرد و در سخنانش گفت، امضای توافقنامه ۱۲۳ ضرورت دارد و در حال حاضر زمان مناسبی برای بررسی این توافقنامه در کنگره وقت آمریکا وجود ندارد و پیش‌بینی می‌کند تا زمان تشکیل کنگره بعدی آمریکا دیگر در این باره اختلاف زیادی وجود نداشته باشد. توافقنامه ۱۲۳ آمریکا درباره عدم اشاعه هسته‌ای بوده و یک موضوع اصلی برای دولت این کشور محسوب می‌شود، آنچه واشنگتن با ایران درباره آن به توافق نرسید تا به قول او امنیت هسته‌ای در منطقه تضمین شود. اردن می‌بایست به آنچه موسو به "معیار طلایی" است که امارات نیز آن را امضا کرده، احترام بگذارد که یک امر سیاسی است. وی در عین حال به اهمیت موضوع تغییر آب و هوا اشاره کرده و گفته است، این دو عامل اصلی در اهمیت معیار طلایی هستند و اردن نیز باید همین اهتمامات سیاسی مربوطه در موضوع توافقنامه ۱۲۳ را داشته باشد.
طوقان هم در ادامه تصریح کرد: عدم اشاعه هسته‌ای صرفاً یک تعهد قانونی نبوده بلکه یک تعهد تجاری نیز است، اردن از حقوقی که توافقنامه عدم اشاعه هسته‌ای در اختیار او گذاشته، چشم‌پوشی نمی‌کند، امان دست به غنی‌سازی نمی‌زند اما این مسائل مانع از نجام آن در آینده نمی‌شود. توافقنامه ۱۲۳ را کشورهای منطقه از جمله عربستان و مصر رد کردند نه اردن. دو طرف اردنی و آمریکایی باید در این خصوص به توافق برسند. اردن معاهدات بین‌المللی را امضا کرده که نشان دهنده پایبندی این کشور به امنیت، امنیت هسته‌ای و ممنوعیت اشاعه هسته‌ای است.
در ادامه این جلسه سفیر آمریکا در اردن گفت: موضوع اشاعه هسته‌ای یکی از دغدغه‌های دولت آمریکاست. طوقان هم پاسخ داد، اردن امیدوار است در آینده مرکز منطقه‌ای برای سوخت هسته‌ای باشد و بتواند به همه کشورهای منطقه که به دنبال ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای هستند، سوخت‌رسانی کند. در این لحظه کانتریمن سخنان طوقان را قطع و اهداف اردن را مورد انتقاد قرار داده و با اظهارات تندی (این آمال و آرزوها مزخرف است) طوقان را وادار کرد به سخنان خود پایان دهد. به دنبال این اظهارات تند کانتریمن، طوقان از او خواست یا وی دفتر را ترک کند یا در غیر این صورت خودش دفتر را ترک خواهد کرد.
پس از این نشست، سفیر آمریکا در اردن با طوقان تماس گرفته و نسبت به آنچه در جلسه پیش آمده بود عذرخواهی کرد و از طوقان خواست یک جلسه دیگر با هم داشته باشند و طوقان نیز درخواست او را پذیرفت.
بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.
ارسال نظر