در حالیکه ایران این روزهای بعد از خروج آمریکا از برجام درحال رایزنی های فشرده با مقامات اروپایی برای نجات برجام است، کمی آن طرف تر آمریکایی ها دائما درحال خط و نشان کشیدن برای ایران هستند. آنچنان که شب گذشته نیز وزیر خارجه آمریکا در سخنرانی در اندیشکده هریتیج استراتژی جدید آمریکا در رابطه با ایران را رونمایی کرد.

 

امریکا از ایران چه خواست؟

 

این سخنرانی را می توان یکی از تندترین و شدیدترین مواضع امریکا علیه ایران قلمداد کرد که البته مرور درخواستها نشان می دهد به دور از فضای موجود کنونی، بدون در نظر گرفتن ملاحظات متفاوت و غیرواقع گرایانه است.

 

پمپئو در حدود دوازده خواسته از ایران را مطرح و تهدید کرد که اگه ایران به این خواسته ها عمل نکند آمریکا بزرگترین تحریم تاریخ را علیه ایران اعمال خواهد کرد. از شاخص ترین بندهای مطرح شده در استراتژی جدید آمریکا میشود به این موارد اشاره کرد؛

 

۱-ایران  باید غنی سازی اورانیوم را متوقف کند( مرگ کامل برجام )

۲-ایران  باید به بازرسان آژانس اجازه بازدید از همه سایتهای خود در سرتاسر کشور بدهد!! ( بازرسی بی حد و مرز )

۳-ایران  باید به برنامه موشک‌های بالستیک خود پایان دهد( گرفتن قدرت بازدارنده نظامی )

۴-ایران  باید به حمایت از گروه‌های تروریستی خاورمیانه از جمله حزب الله لبنان، حماس و جهاد اسلامی فلسطین پایان بدهد.( از دست دادن اهرم های فشار منطقه ای )

۵-ایران باید همه نیروهای تحت فرماندهی خود را از سوریه خارج کند.( از دست دادن عمق استراتژیک )

 

نوع و شکل خواسته های داخلی و خارجی که در کنار هم چیده شده است باعث می شود هر بیننده و کارشناسی آن را نشدنی و متوهمانه بداند. گفت و گوهای نفس گیر برای رسیدن به توافق هسته ای برجام پس از امضای طرفین و تصویب آن در شورای امنیت سازمان ملل، مهر تاییدی بر برنامه غنی سازی ایران بوده است و حال از سویی خارج شدن از توافق و خواهان تعطیلی کل غنی سازی شدن با هیچ معیاری و متری قابل تحلیل نیست.

 

مواضع ایران چه بود؟

 

اما سخنرانی پمپئو بازتاب های زیادی در بین رسانه ها داشت و مواضع بسیاری از مقامات داخلی و خارجی را سبب شد. در این باره در همان ساعتهای اولیه پس از سخنرانی پمپئو، روحانی رئیس جمهور ایران به آن واکنش نشان داد و خطاب به پمپئو گفت چه کاره هستید که برای ایران و جهان تعیین تکلیف کنید؟ روحانی با اشاره به اینکه دوره این سخنان گذشته، تاکید کرد امروز باید بیشتر به هم کمک کنیم امروز حکومتی در آمریکا سر کار آمده که ۱۵ سال آن‌ها را به عقب برد و یک مرتبه به دوران بوش پسر برگشتند و حرف‌های سال ۲۰۰۳ را باز تکرار می‌کنند.

 

بسیاری از مقامات داخلی و خارجی کلمه متوهمانه را برای توصیف درخواستهای پمپئو از ایران استفاده کردند. درخواستهایی که واقعیات روزهای طی شده را در نظر نمی گیرد و موضوعاتی غیر اصولی مطرح میکند.

 

وزارت خارجه نیز واکنش تندی به این مسئله داشت. در بیانیه دستگاهی دیپلماسی آمده است : سخنان پومپئو یک بار دیگر فقر اطلاعاتی، ضعف بینشی، عقب ماندگی تحلیلی، و سردرگمی روندهای تصمیم سازی و تصمیم گیری در ایالات متحده را به نمایش گذارد و  نشان داد جریانات تندرو و جنگ طلب در آمریکا نه تاریخ میدانند و نه قادرند از آن درس بگیرند.

 

در این بیانیه با تاکید بر رد تک تک اتهامات و اکاذیب مطرح شده آمده است: جمهوری اسلامی این به اصطلاح راهبرد جدید، اظهارات وقیحانه وزیرخارجه آمریکا را مداخله آشکار در امور داخلی خود و تهدید غیرقانونی علیه یک عضو ملل متحد می داند و حق اقدامات قانونی را برای خود محفوظ می دارد. مسئولیت عواقب هرگونه اقدام ایذائی، غیر قانونی و زورمدارانه علیه ملت ایران بر عهده دولت ایالات متحده آمریکا خواهد بود.

 

محمد جواد ظریف نیز با اعلام اینکه دوره گفت و گو با امریکا گذشته است، توئیت کرد: دیپلماسی قلابی آمریکا چیزی جز تنزل به عادات قدیمی نیست: [این دیپلماسی] که در حصار توهمات و سیاست‌های شکست‌خورده قرار دارد و گروه‌های فاسد دارای منافع خاص آن را دیکته می‌کنند، انتخاب‌های نادرست یکسانی را تکرار می‌کند و در نتیجه، همان محصولات ناخوشایند پیشین را درو خواهد کرد. ایران، در عین حال، در حال همکاری با شرکا برای راهکارهای برجامی در دوران پس از آمریکا است.

 

همچنین حمید بعیدی نژاد سفیر ایران در لندن نیز نوشت: محققان و اندیشکده های مطالعات امنیتی  در همان دقایق اولیه بعد از سخنرانی وزیر خارجه آمریکا با تعجب و نوعی مضحکه، سیاست اعلام شده دولت آمریکا در مقابل ایران را توهم، و تحقق آن را غیر ممکن خواندند. 

 

در حالی که موضع گیری نسبت به سخنان پمپئو ادامه دارد، سردار اسماعیل کوثری با اشاره به اظهارات روز گذشته وزیر امور خارجه آمریکا علیه ایران عنوان کرد: وزیر امور خارجه آمریکا که جدیدا معرفی شده است نسبت به مسائل بین‌المللی به ویژه ایران چندان توجیه نیست. ۱۲ موردی هم که مطرح کردند هر کدام در گذشته مشخص شده است. کوثری با اشاره به هر درخواستهای وزیر خارجه امریکا تاکید کرد ما از آمریکایی‌ها طلبکار هستیم که چرا آمدند در منطقه دخالت کردند . یک ملت پشت سردار سلیمانی قرار دارد.

 

حسام الدین آشنا مشاور روحانی هم این سخنان پمپئو را جز الطاف خفیه الهی که باعث وحدت بیشتر مردم ایران می شود دانست و هشدار داد که پاسخ ایران به آمریکا نه عجولانه اما سخت خواهد بود. لاریجانی هم که در صحن مجلس مورد نقد گرفته بود که چرا به این اظهارات واکنشی نشان نداده است تاکید داشت که سخنان پمپئو ارزش پاسخگویی را نداشته است.

 

اسحاق جهانگیری نیز در واکنش به اظهارات پمپئو  در توئیتی نوشت: وزیرخارجه ترامپ٤٠سال از زمان عقب است،اساساًملت  ایران انقلاب کرد تا کسی نتواندبه آنها امر و نهی کند.بالاخره دولت ترامپ هم مثل گذشتگان خود مجبور است با این واقعیت منطقه کنار بیایدکه ایران باپشتوانه تاریخی وتمدنی اش کشور و ملت بزرگ خاورمیانه هست و با این ملت باید با زبان ادب ومنطق سخن گفت نه تهدید.

 

 

 اروپایی ها ناامید شدند

 

در حالی که هم اکنون ایران، در حال دنبال کردن سناریو برجام منهای امریکا است و گفت و گو با اروپا را برای حفظ برجام دنبال می کند،  خانم موگرینی مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا نیز به سخنان پمپئو واکنش نشان داد و با کنایه به اینکه وزیرخارجه آمریکا نگفت خروج از برجام چطور باعث امنیت بیشتر خاورمیانه می‌‌شود، گفت «ما امروز با دقت به سخنان وزیر خارجه مایک پامپئو گوش فرا دادیم، که نه تنها مخاطبان داخل ایران، بلکه همه کسانی که از برجام حمایت می‌کردند را مخاطب قرار داد، توافق هسته‌ای ایران و تداوم حمایت از آن دستاوردی عمده برای دیپلماسی بین‌المللی است که این اطمینان را می‌دهد قابلیت‌های هسته‌ای ایران تنها برای اهداف صلح‌‌آمیز باقی می‌ماند.»

 

موگرینی گفت: «برجام نتیجه کم و بیش یک دهه مذاکرات پیچیده و حساس بود که مبتنی بر رویکردی دو مسیره بود که در نتیجه به بهترین نتیجه ممکن یعنی دستیابی به یک توازن درست منتهی شد.»

 

در این باره جانسون وزیر خارجه انگلیس نیز گفت:«برنامه آمریکا برای توافقی جدید با ایران دست نیافتنی است. از شرکت هایمان برابر تحریم های آمریکا حمایت می کنیم.»

 

وزیر خارجه آلمان نیز عنوان کرده«من روز چهارشنبه (فردا) به واشنگتن سفر می‌کنم و با مایک پامپئو دیدار می‌کنم و از این فرصت برای گفت‌وگوی مستقیم با وی درباره این موضوع (برجام) استفاده می‌کنم.»

 

ریچارد هاس رئیس شورای روابط خارجی آمریکا هم در واکنش به اعلام راهبرد جدید واشنگتن علیه ایران با بیان اینکه دیپلماسی «همه یا هیچ» دولت ترامپ در قبال ایران و کره شمالی به سیاست تغییر رژیم تبدیل شده است، گفت که این راهبرد در نهایت هیچ دستاوردی در بر نخواهد داشت.

 

در این باره رسانه های مختلف نیز نسبت به این سخنان سکوت نکرده اند. نشریه آمریکایی هافینگتون پست در گزارشی به بررسی سخنرانی "مایک پامپئو" وزیر امور خارجه آمریکا در اندیشکده هریتیج پرداخت.

 

هافینگتون پست نوشت: اعمال این تحریم ها بر ایران باعث خواهد شد تا اروپا که نقش موثری در بوجود آمدن برنامه جامع اقدام مشترک ایفا کرده بود، از آمریکا بیگانه تر شود.

 

همچنان که این نشریه امریکایی یادآور شده است، اعلام چنین مواضعی در این شرایط و پس از خروج امریکا از توافق هسته ای نه تنها کمک کننده نیست بلکه ایجاد فضایی برای شکاف بیشتر با متحد خود است. اروپا حداقل در برخی از مسائل مانند نفوذ منطقه ای و برنامه موشکی ایران با امریکا نکات مشترکی داشت و می توانست روی آنها با آن دیالوگ داشته باشد، اما پیش گرفتن این روند می تواند باعث شود این دیالوگ نیز قطع شود و به انزوای امریکا در این مسیر بینجامد.

 

رای الیوم نیز در گزارشی نوشت: همه شروط تعیین‌شده توسط وزیر خارجه آمریکا، اسرائیلی است و در خدمت هژمونی اسرائیل در منطقه خاورمیانه و از بین بردن هرگونه تهدید علیه این رژیم به ویژه از سوی ایران است. واضح است که وی از زبان نخست‌وزیر اسرائیل و وزیر جنگ این رژیم سخن می‌گوید.

 

بخش سایت‌خوان، صرفا بازتاب‌دهنده اخبار رسانه‌های رسمی کشور است.