تحلیل تکنیکال نشان می‌دهد

شاخص فرابورس درون ابر ایچیموکو

شکور علیشاهی / تحلیلگر بازار سرمایه از ابتدای سال ۱۴۰۰ شاخص کل فرابورس تنها ۳۰۰ واحد کاهش داشته و از محدوده ۱۸ هزار واحد به محدوده ۱۷ هزار و ۷۰۰ واحد رسیده است. با وجود دامنه نوسان نامتقارن، قدرت نقدشوندگی بازار به‌خصوص نمادهای کوچک و فرابورسی بسیار کم شده به‌طوری که در بعضی از روزها برخی از نمادها اصلا معامله نمی‌شوند. اگرچه مقدار افت این شاخص از ابتدای سال بسیار کم بوده ولی در این مدت شاهد بازاری ناکارآ با حجم بسیار کم بودیم. این شاخص دو روند میان‌مدت تشکیل داده است، یکی از حدود ۱۶۵ روز کاری قبل که نزولی است و دیگری از حدود ۱۰۵ روز کاری قبل که صعودی است. این دو خط با یکدیگر تشکیل یک مثلث داده‌اند که قیمت در حال حاضر درون آن قرار دارد و هر کدام از این اضلاع شکسته شود، شاخص در همان جهت، به‌صورت هیجانی حرکت خواهد کرد.

قیمت هم اکنون در محدوده‌های میانگین متحرک 50 روزه در حال حرکت است. موقعیت شاخص در بالای چهار میانگین متحرک مهم 90، 120، 150 و 200 روزه باعث شده که سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر نمادهای فرابورسی را در لیست خود بگذارند ولی ریسک نقدشوندگی بسیار زیاد آنها مانع قدرت گرفتن سمت تقاضا می‌شود. در حقیقت نمادهای فرابورسی بازار قدرت نوسان خود را از دست داده‌اند، به همین دلیل ریسک نقدشوندگی آنها فوق‌العاده افزایش پیدا کرده و نتیجه آن صف‌های فروش در چند روز متوالی است. از طرف دیگر خریدار با دیدن صف‌های فروش سنگین هیچ رغبتی به خرید ندارد. این امر سبب شده که سرمایه‌گذاران در بازار خسته شوند و بیشتر به دنبال فروش سهام خود باشند. بنابراین هر روز که از منفی بودن بازار می‌گذرد، هیجان فروش بیشتر شده و صف‌های فروش سنگین‌تر می‌شوند.

میانگین‌های متحرک در دوره‌های زمانی متفاوت، یک ابزار تعقیب‌کننده محسوب می‌شوند، چون این اندیکاتور دنباله‌رو اطلاعات است. بنابراین باید این موضوع را همیشه در ذهن داشت که به هیچ‌عنوان نمی‌توان از میانگین‌های متحرک برای پیش‌بینی آینده بازار استفاده کرد. بیشترین کاربرد میانگین‌های متحرک استفاده از آنها به‌عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی است.

شاخص درون ابر ایچیموکو قرار دارد و این موضوع سر درگمی سرمایه‌گذاران را نشان می‌دهد. در وضعیت کنونی فعالان بازار قدرت تصمیم‌گیری خود را از داده‌اند و خلاصه این وضعیت بی‌تصمیم حضور در میان ابر کومو است. دو نوسان نمای سنکو A و سنکوی B بدنه اصلی ابر ایچیموکو را می‌سازند که اطلاعات خوبی به تحلیلگران می‌دهند. محدوده سنکوی A می‌تواند به‌عنوان حمایت از ریزش بیشتر شاخص جلوگیری کند ولی نمی‌تواند منطقه‌ای برای افزایش تقاضا و گردش بازار به سمت صعودی قرار گیرد. وضعیت ابر آینده بازار نشان می‌دهد که احتمال دارد در هفته‌های آتی روندی صعودی با شیب بسیار کم برای شاخص کل فرابورس تشکیل شود.

ابر ایچیموکو مجموعه‌ای از شاخص‌های تکنیکال است که سطوح حمایت و مقاومت و همچنین حرکت و جهت‌گیری بازار را نشان می‌دهد. ابزار ایچیموکو این کار را با گرفتن چند میانگین و رسم آنها روی نمودار انجام می‌دهد. همچنین از این ارقام برای محاسبه «ابری» استفاده می‌کند که سعی در پیش‌بینی محل حمایت یا مقاومت در آینده دارد. اگرچه این ابزار در نگاه اول پیچیده به نظر می‌رسد، اما افرادی که با چگونگی خواندن نمودار آشنا هستند، معمولا می‌توانند با استفاده از آن، تحلیل‌های خوبی از آینده بازار داشته باشند. ابر قسمت اصلی شاخص است. وقتی قیمت زیر ابر است روند نزولی است. وقتی قیمت بالاتر از ابر باشد، روند صعودی است و هنگامی که قیمت درون ابر قرار دارد بازار در حالت بی‌تصمیمی قرار دارد.

احتمال حرکت در سناریوی افزایشی یا حرکت در سناریوی کاهشی برای شاخص کل فرابورس با هم برابر است ولی حرکت خنثی و نوسان در یک محدوده خاص بیش از دو سناریوی صعودی یا نزولی است. در صورت اتفاق افتادن سناریوی افزایشی می‌توان انتظار داشت شاخص کل فرابورس، در مرحله اول برای شکستن محدوده خط روند نزولی میان‌مدت شماره یک قدم بردارد. محدوده 18 هزار و 700 واحد به‌عنوان منطقه مقاومتی در این پرده نقش بازی خواهد کرد. اگر قدرت تقاضا به اندازه‌ای باشد که شاخص بتواند از خط روند نزولی به سمت بالا عبور کند، شاخص کل فرابورس در پرده دوم می‌تواند تا منطقه 20 هزار واحد افزایش داشته باشد. برای رسیدن به این محدوده شاخص باید از محدوده مقاومتی 19 هزار و 250 واحد عبور کند. در صورت تکمیل پرده دوم از سناریوی افزایشی، می‌توانیم امیدوار باشیم شاخص تا چند ماه آینده به دنبال فتح قله قبلی یعنی سطح 21 هزار و 500 واحد باشد. در این مسیر محدوده مقاومتی 20 هزار و 600 واحد می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند. محدوده‌های مقاومتی، سطوحی از قیمت هستند که در آن احتمالا عرضه‌کنندگان سهام زیاد می‌شوند و ممکن است نقطه پایان روند صعودی یا افزایش قیمت‌ها باشند.

هنوز جریان پول خاصی وارد بازار سرمایه نشده و از طرفی بی‌اعتمادی عمومی به بورس اوراق بهادار، مانع بزرگی برای ورود افراد حقیقی شده است. در عین حال مقاومت‌های بسیار قدرتمندی پیش روی شاخص قرار دارند و روند غالب نزولی است. همچنین وجود ریسک‌های نامتعارف در بازار سرمایه ایران از جمله ریسک دستورالعمل‌ها و قوانینی که با ذات بازار همخوانی ندارد، می‌تواند سرمایه‌گذاران را دچار مخاطره کند. بنابراین می‌توان گفت احتمال کاهش قیمت‌ها تقریبا با احتمال افزایش قیمت‌ها برابر است در نتیجه فعالان بازار در هنگام سرمایه‌گذاری باید به جنبه کاهش قیمت‌ها نیز نیم‌نگاهی داشته باشند. البته که در بازار کم حجم فعلی اصلا خریدار خاصی در بازار دیده نمی‌شود.

به هر ترتیب هدف پرده اول از سناریوی کاهش قیمت‌ها، شکستن خط روند صعودی میان‌مدت شماره دو است. در صورتی که این اتفاق رخ دهد، احتمالا شاهد عرضه‌های هیجانی خواهیم بود و رسیدن به هدف مرحله دوم از سناریوی کاهشی یعنی محدوده 16 هزار و 400 واحد کم نیست. البته منطقه مقاومتی 17 هزار و 100 واحد می‌تواند از افت قیمت‌ها جلوگیری کند. در این مرحله میانگین متحرک 90 روزه هم می‌تواند نقش حمایتی خوبی بازی کند. در مرحله سوم از سناریوی کاهش قیمت‌ها که فعلا احتمال اتفاق افتادن آن کم است، شاخص با گذر از میانگین‌های متحرک 120 روزه و 150 روزه، تا محدوده‌های 15 هزار 500 واحد یا حتی 15 هزار واحد افت خواهد کرد. مناطق حمایتی، سطوحی از قیمت هستند که در آن احتمالا تقاضا‌کنندگان سهام زیاد می‌شوند و ممکن است نقطه پایان روند نزولی یا کاهش قیمت‌ها باشند.