نگاه دیگران-بخش دویست و پنجاه و هفتم
استاد بازیها: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانهای
آنها یکبار دیگر در والدورف، روز یکشنبه، قبل از بازگشت رابین به اسرائیل، ملاقات کردند. جلسه با اتهامات متقابل آغاز شد. هنگامیکه آنها روی مسائل تمرکز کردند، کیسینجر رویکردی تحقیرآمیز در پیش گرفت. او چگونه میتوانست از مصریها بخواهد که اکنون بهای مضاعفی بپردازند «برای چیزی بیش از این جاده مهآلود [به میدانهای نفتی] که برای قابلعبور کردن آن یک سال کار میطلبد؟» رابین خاطرنشان کرد که با شرکتهای مرتبط با ارتش مصر در انتهای غربی گذرگاهها نیز موافقت کرده است. کیسینجر آن را بهعنوان امر «تزیینی» رد کرد. رابین گفت که به اسرائیل بازخواهد گشت، درخواست رئیسجمهور برای بررسی مجدد را با کابینهاش در میان خواهد گذاشت و سپس فرستادهای را تا پایان هفته با نقشهای که میتواند برای سادات ارسال کند، نزد کیسینجر خواهد فرستاد.
کیسینجر تکرار کرد که آن را بدون اظهارنظر، توصیه یا حمایت ایالاتمتحده منتقل خواهد کرد. او گفت که سادات ممکن است بهقدری ناامید باشد که آن را نپذیرد، اما [کیسینجر] میترسید که این امر سادات را به آغوش شوروی بازگرداند و ایالاتمتحده را از خاورمیانه بیرون راند. وی افزود: اگر مذاکرات شکست بخورد «ما دست خود را از توافقات موقت میشوییم.» او از زبان سرد تهدید دیپلماتیک استفاده کرد: «شما گفتید از منافع خود محافظت خواهید کرد، ما نیز از منافع خود محافظت خواهیم کرد.» کیسینجر با تاکید بر اینکه این سخنان منعکسکننده دیدگاه رئیسجمهور است، تکرار کرد که اگر سادات پیشنهاد رابین را رد کرد، «اگر این پیشنهاد به هم بخورد، از موضع شما حمایت نخواهیم کرد.» اما اگر آنها میتوانستند با سادات به توافق موقت برسند، میتوانستند با سوریه و شوروی در «نبرد جابهجایی» بازی کنند.
در آن صورت، رابین پرسید، آیا هیچ طرح کلی فوردی وجود نخواهد داشت؟ این پرسش نشان میدهد که او بیشتر از آنچه در خاطراتش اشاره میکند، نگران تهدید فورد است. کیسینجر با در دست گرفتن هویجی که رابین فورا از روزهای [حضور در] واشنگتن آن را تشخیص داد، پاسخ داد: «اگر یک استراتژی مشترک داشتیم، میتوانستیم روند را ادامه دهیم و برای مدت طولانی مذاکره کنیم.» دینیتز پرسید: پس چرا مواضع آمریکا و اسرائیل را برای توافق کلی هماهنگ نکنیم تا از رویارویی آینده اجتناب کنیم؟ کیسینجر رویکرد خود را به آنها یادآوری کرد: «من سعی میکنم از فرمولبندیِ هر چیزی اجتناب کنم. من فکر کردم که برای شما مفید خواهد بود.» با پایان یافتن جلسه، کیسینجر رابین را کنار کشید و در نهایت محرمانگی به او گفت که اگر اسرائیل ایستگاههای هشدار اولیه با هدایت آمریکا را در گذرگاهها پیشنهاد کند، فکر میکنم کنگره این موضوع را میپذیرد.
رابین از این ایده خوشش آمد و معتقد بود که حضور آمریکاییها مصر را از فکر شکستن توافق بازمیدارد و این موضوع را از دست سازمان ملل خارج میکند و عنصری از ثبات را به ترتیبات اضافه میکند. کیسینجر به رابین نگفت که این ایده سادات بوده است. این محصول کیسینجر بود. با وجود بداخلاقیهای شخصی، کیسینجر راهی پیدا کرده بود که رابین را از آستانه رویارویی که هیچکدام مایل به آن نبودند بازگرداند. او کلید حل مشکل گذرگاهها را در اختیار رابین قرار داده بود. کیسینجر موفق شد تا این مساله را پنهان دارد که این ایده، ایدهای مصری است و رابین را متقاعد کرده بود که آن را بهعنوان یک ایده اسرائیلی معرفی کند. رابین با نشان دادن اعتماد خود به نتیجه، پس از جلسه نزد مطبوعات در بیرون از والدورف رفت و گفت که امکان دیپلماسی جدید رفتوبرگشتی وجود دارد.
کیسینجر اما همچنان با رئیسجمهور مشکل داشت. فورد به همان اندازه که از گستاخی رابین آزرده شد، اما همانطور به رابین بهعنوان «مردی از گرند رپیدز» [شهر گراند راپیدز در جنوب غربی ایالت میشیگان قرار دارد] اشاره میکرد، همانطور که کیسینجر به رئیسجمهور اشاره میکرد؛ اما به پیچیدگی آن دو نبود. هنگامیکه کیسینجر آخرین ملاقات خود را به فورد گزارش داد، فورد به کیسینجر گفت که مصمم است بسیار سرسخت باشد. فورد گفت که باید در دیدار روز پنجشنبه با رابین قویتر میبود. فورد به کیسینجر گفت که اکنون مصمم است به طرح صلح کلی خود ادامه دهد. کیسینجر، دوباره، مجبور شد راهی برای برگرداندن فورد پیدا کند. کیسینجر بهدلیل گمراه کردن رئیسجمهور زمانی که گزارش داده بود رابین آماده واگذاری گذرگاهها است، عذرخواهی کرد.
سپس گفت که رابین بهوضوح از تماس رئیسجمهور متزلزل شده و با عبارات مصالحهجویانه صحبت کرده است (دقیقا تصویر دقیقی از رویارویی آنها نیست). ازآنجاکه فورد از او خواسته بود که موقعیت خود را تعدیل کند، رابین قول داده بود، به عقب برگردد و سعی کند وزرایش را روی گذرگاهها مجاب کند. آنها باید منتظر بمانند تا بازی خودبهخود انجام شود. رئیسجمهور مایل بود احساسات خود را تعدیل کند و به کیسینجر اجازه دهد تا مانورهای دیپلماتیک را مدیریت کند؛ اما او گفت: «دستورات این است که ما باید برای کلیت آماده شویم.»
کیسینجر به او هشدار داد که «اگر ما را پشت سر هر کاری بگذارید، باید آنها را مجبور به انجام آن کار کنید.» سپس با گزارش اینکه «جان چنسلر»، مجری بسیار محترم اخبار شبانه ان.بی.سی، به او گفته بود که فورد بهدلیل صداقت و نجابت خود از حمایت قوی در سراسر کشور برخوردار است، کمی تملق اضافه کرد. فورد آرام شد؛ اما او میخواست فشار بر اسرائیلیها را حفظ کند. رئیسجمهور درحالیکه تلفن را قطع کرد، گفت: «کاری کنید که آنها احساس کنند که من یک حرامزاده هستم.»
چهارشنبه، ۱۸ ژوئن ۱۹۷۵، بیتالمقدس
بیچاره رابین. هنگامیکه او به پرز و آلون گزارش داد که نقشهای را با خطِ کشیده شده در خطالرأس شرقی به کیسینجر نشان داده است، پرز به او یادآوری کرد که کابینه به او اجازه این کار را نداده و از او انتقاد کرد که آن را خیلی به عقب برده است. رابین گفت درحالیکه اصرار داشت بر یال شرقی در گذرگاهها بماند، کیسینجر این پیشنهاد را رد و تهدید کرد که «تمام فشارهای لازم را بر ما وارد خواهد کرد.» علاوه بر این، فورد تهدید میکرد که به دنبال یک طرح جامع میرود که شبیه طرح راجرز باشد و بسیاری در جامعه یهودیان آمریکا از درخواست برای عقبنشینی اسرائیل از خطوط۱۹۶۷ حمایت میکنند.
او گفت دینیتز مطمئن نیست که اسرائیل بتواند در این شرایط در رویارویی با رئیسجمهور پیروز شود. وقتی رابین این خبر وحشتناک را به کابینه گزارش داد، وزرا تصمیم گرفتند اعتراضات پرز را رد و خط پیشنهادی رابین را تایید کنند. منشی نظامی رابین، سرتیپ «افرایم پوران»، چند روز بعد نقشه را برای کیسینجر آورد. او در کمال ناباوری گفت: «خط به همان شکلی است که بود.» دینیتز آن را تایید کرد؛ اما افزود: «حداقل [رابین] موفق شد آن را تایید کند!» گزارش پوران از مذاکرات در بیتالمقدس بهوضوح نشان میدهد درحالیکه کابینه هنوز آماده انتقال خط به خارج از گذرگاهها نبود، اکنون بر شرایط انجام این کار متمرکز شده است، تقاضای خود را برای عدم خصومت کنار گذاشته و مانند رابین به دنبال غرامت از واشنگتن است.