استاد بازی‌‌ها: هنری کیسینجر و هنر دیپلماسی خاورمیانه‌‌ای

در نامه‌ای که رئیس‌جمهور فورد در ۲۶نوامبر به نخست‌وزیر در راستای آماده‌سازی برای سفر آلون فرستاد، تاکید کرد که «کاملا ضروری است که به‌زودی گام دیگری برداشته شود»، در غیر این صورت ایالات‌متحده در معرض خطر از دست دادن تمام کنترل بر اوضاع قرار می‌گیرد. قبل از عزیمت آلون، قوای سه‌گانه اسرائیل از سوی دو تن از صاحب‌نظران حقوقی برجسته‌اش درباره پیامدهای پافشاری آنها بر تعهد مصر به عدم خصومت توجیه شده بود. به گفته‌ «مایر شمگر»، دادستان کل و «مایر روزن»، مشاور حقوقی وزارت امور خارجه، عدم خصومت هیچ جایگاهی در حقوق بین‌الملل ندارد. آنها توصیه کردند که در عوض، بخش‌های سازنده‌اش را مطالبه کنند.

کیسینجر از این گفت‌وگوها بی‌اطلاع بود؛ اما به مصاحبه رابین که هاآرتص در ۳دسامبر منتشر کرد، توجه داشت که در آن رابین گفت غیرواقعی است که انتظار داشته باشیم مصر به‌دلیل تعهداتش در قبال سایر کشورهای عربی، آشکارا متعهد به عدم خصومت باشد. او به این نتیجه رسید که اسرائیلی‌ها در حال نرم کردن موضع خود هستند. اما از دیدگاه رابین، دست برداشتن از عدم خصومت به‌منزله‌ کاهش الزامات اسرائیل برای یک جزء سیاسی در توافق بود که به این معنی بود که اسرائیل در بخش نظامی امتیاز کمتری خواهد داد. به نظر می‌رسد که کیسینجر این معامله کم‌بها را ازدست‌ داده است.

آلون در دیدار خود با کیسینجر در ۹دسامبر، ایده‌ تعهد مصر به «پایان دادن به اقدامات جنگ‌طلبانه» را آزمود. کیسینجر از آلون خواست تا اقدامات خصمانه‌ای را که می‌خواهند مصر از آن دست بکشد، تعریف کند. آلون فهرستی ۱۲گانه از موارد مورد نیاز را ارائه کرد که هیچ‌کدام از نظر کیسینجر چندان مشکل‌ساز نبود. آلون به‌صراحت گفت که او فقط مجاز است اعلام کند که عقب‌نشینی از ۳۰ تا ۵۰کیلومتر خواهد بود و اسرائیل میادین نفتی و گذرگاه‌ها را حفظ خواهد کرد. بااین‌حال، در اقتباسی از برداشت خود کیسینجر از قلمرو مورد معامله برای آن زمان، آلون سپس پیشنهاد عقب‌نشینی به انتهای شرقی گذرگاه‌ها را داد و احتمالا برای توافقی که به مدت ۱۰سال به قوت خود باقی بماند، خواستار میادین نفتی به‌عنوان پاداش شد.

کیسینجر تصمیم گرفت پیشنهاد‌های آلون را از طریق هرمان ایلتس، سفیر بسیار حرفه‌ای ایالات‌متحده در قاهره، به سادات برساند. ایلتس در ۱۱ و ۱۲دسامبر در بروکسل با کیسینجر دیدار کرد تا فهرست نیازهای ۱۲گانه اسرائیل و پیشنهاد عقب‌نشینی نسبی را دریافت کند. کیسینجر به ایلتس دستور داد تا به سادات بگوید که فورد به او قول توافق تا ماه مارس را داده است؛ البته توافقی ۸۰درصدی تا ۱۵فوریه، سادات احتمالا همه‌ میادین نفتی را به دست می‌آورد، اما نمی‌توانست «هم آنها [میادین نفتی] و هم گذرگاه‌ها را بگیرد.» به‌عنوان رشوه، ایلتس باید به سادات می‌گفت که به‌محض دستیابی به توافق، ایالات‌متحده مستقیما تمام تسلیحاتی را که در فهرستی قرار داشت که کیسینجر در جریان مذاکرات جدایی به اسرائیل داده بود، در اختیار مصر قرار خواهد داد.

فورد همچنین آماده بود تا به قول نیکسون مبنی بر فروش یک رآکتور هسته‌ای غیرنظامی به مصر که در سفرش به قاهره آن قول را داده بود، ادامه دهد. با توجه به حساسیت اسرائیل نسبت به دستیابی هر کشور عربی به توانایی‌های هسته‌ای، این یک تعهد بسیار بحث‌برانگیز بود. بر اساس گزارش ایلتس از جلسه‌شان، پاسخ سادات «به‌شدت و به تلخی منفی» بود. او از کیسینجر به خاطر انتقال چنین «ایده‌های متکبرانه و گستاخانه‌ای» ابراز ناامیدی کرد. پیشنهاد‌های اسرائیل به حدی غیرقابل‌قبول بود که سادات به آنها پاسخی نداد. سادات اسرائیل را محکوم کرد که از او انتظار دارد هم قلمرو و هم حاکمیت خود را واگذار کند. او برای حسن نیت، همچنین سلاح‌ها و رشوه‌های راکتور هسته‌ای را رد کرد. سادات با ناامیدی آشکار به ایلتس گفت که آنچه او امیدوار بود انجام دهد، همانا توسعه‌ استراتژی ایالات متحده-مصر برای منطقه بود. سادات اکنون متوجه شد که این امر به‌دلیل تعهدات آمریکا در قبال اسرائیل ممکن نیست، همان‌طور که سوریه و شوروی به او هشدار داده بودند.