انقلاب در حزب جمهوری‌خواه خلق ترکیه

برخلاف همه پیش‌بینی‌‌‌ها، اعضای کنگره به جای آن که کمال کلیچدار اوغلو را بر کرسی رهبری ابقا کنند، تنها رقیب او یعنی اوزگور اوزل را برگزیدند. حتی در سالن برگزاری کنگره هم، کسی نمی‌توانست تخمین روشنی از نتایج انتخاب این حزب داشته باشد. چرا که وقتی که کلیچدار اوغلو در سخنرانی خود از اعضای کنگره رای همراهی و حمایت طلب کرد، صدها نفر پاسخی عاطفی دادند. کلیچداراوغلو که از پیروزی خود در انتخابات ریاست حزب مطمئن بود، به همراه طرفدارانش حتی در هنگام رای‌‌‌گیری به شادی و شعار پرداخت. بی‌‌‌شک این کنگره یکی از پرحاشیه‌‌‌ترین کنگره‌‌‌های حزب جمهوری خلق ترکیه بود.

کلیچدار اوغلو در دانشگاه آنکارا در سال ۱۹۷۱ از آکادمی علوم اقتصادی و بازرگانی (دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه غازی) فارغ التحصیل شد. پس از قبولی در آزمون دستیاری حسابدار در وزارت دارایی مشغول به کار شد. سپس به مدت یک سال در فرانسه اقامت داشت و تخصص حسابداری خود را ادامه داد و پس از بازگشت به ترکیه، به سمت رئیس اداره کل درآمد منصوب شد. او خیلی زود در حزب خود ترقی کرد. او اهل آمار و ارقام و تحلیل و محاسبات مالی بود و در جلسات شورای مرکزی حزب، گزارش‌‌‌های روشن و شفافی از وضعیت اقتصادی کشور ارائه می‌‌‌داد و با اعتدال و انعطاف، خیلی زود به کرسی معاونت حزب دست یافت.

کلیچدار اوغلو از زمان شکست در انتخابات اخیر ترکیه، در معرض انتقادات درخصوص مخالفتش با کنار رفتن از ریاست حزب قرار گرفته است. در زمان ریاست کلیچدار اوغلو بر این حزب طی ۱۳ سال، حزب جمهوری خلق ترکیه در عبور از سقف تاریخی کسب ۲۵‌درصد از حمایت در سطح کل کشور ناکام ماند. کمال کلیچدار اوغلو، تمایل به ادامه ریاست حزب داشت. بسیاری معتقدند او پس از اعلام نتایج انتخابات ریاست جمهوری و قبول شکست در برابر اردوغان، باید استعفا می‌‌‌داد و زمینه را برای برگزاری کنگره و انتخاب رهبر جدید مهیا می‌کرد. ولی او چنین نکرد و خود را شایسته ریاست حزب می‌‌‌دانست.

حزب جمهوری خلق، همان حزب قدیمی و تاثیرگذاری است که در سال ۱۹۲۳ میلادی به دست مصطفی کمال آتاتورک تاسیس شده و به مدت چند دهه، به شکل بلامنازع قدرت سیاسی را در ترکیه در دست داشت. در حزب صد ساله جمهوری خلق، دست به دست شدن قدرت و کرسی رهبری به مدت طولانی در اختیار رهبران قرار دارد و در یک سده گذشته تنها ۷ نفر این عنوان را در دست داشته‌‌‌اند. حزب جمهوری خلق به‌‌‌عنوان یک حزب سکولار و سوسیال دموکرات، خود را حافظ و میراث دار دو اصل مهم لائیسم و کمالیسم می‌‌‌داند و اختلاف اساسی با حزب عدالت و توسعه دارد.

«اوزگور اوزل» ۴۹ ساله در شهر مانیسا در ترکیه به دنیا آمده و در رشته داروسازی در دانشگاه اژه تحصیل کرده است و به دو زبان انگلیسی و آلمانی مسلط است. اوزل بخش زیادی از زندگی حرفه‌‌‌ای خود را به‌‌‌عنوان یک داروساز خصوصی در شهر ازمیر در دریای اژه، گذراند و در نهایت رئیس انجمن داروسازی ترکیه شد. زندگی سیاسی اوزل در سال ۲۰۱۱ با عضویت در پارلمان ترکیه آغاز شد. وی سپس به عضویت شورای حزب جمهوری خلق ترکیه درآمد. از سال ۲۰۱۵ معاون رئیس فراکسیون پارلمانی حزب جمهوری‌خواه خلق شد.

او ناطقی قدرتمند است و همواره به‌‌‌عنوان یکی از سران و چهره‌‌‌های برجسته حزب جمهوری خلق شناخته شده است. با این حال، کسی باور نمی‌‌‌کرد که او بتواند کلیچدار اوغلو را شکست دهد. اوزل در شرایطی رهبر حزب شد که یکصد نماینده حزب جمهوری خلق چند روز پیش در پارلمان و  در یک کنفرانس مطبوعاتی، اعلام کردند که مصلحت ترکیه و حزب خود را در آن می‌‌‌بینند که ریاست حزب همچنان با کلیچدار اوغلو باشد. اما اعضای کنگره یک سیاستمدار جوان را به‌‌‌عنوان رهبر جدید حزب برگزیدند.

اوزگور اوزل پس از اعلام نتایج انتخابات داخلی حزب و برگزیده شدن به‌‌‌عنوان هشتمین رهبر تاریخ صدساله حزب، پس از اعلام نتایج گفت: «این بزرگ‌ترین افتخار زندگی من است و از کلیچداراوغلو و عملکردش در حزب تقدیر می‌‌‌کنم. ما در مسیر پیروزی در انتخابات محلی هستیم.» او وعده داد که پس از دیدار با ۸۱ رئیس شاخه‌‌‌های استانی حزب، استراتژی انتخاباتی خود را اعلام کند. او وعده داده که هیچ‌‌‌کدام از شهرداری‌‌‌های فعلی که در دست حزب جمهوری خلق قرار دارند، به رقبا واگذار نخواهند شد و در عین حال، شهرداری‌‌‌های جدیدی هم به دست این حزب خواهد افتاد.وی احتمالا با چالش‌‌‌های داخلی حزبی روبه‌‌‌رو است چرا که یکصد نفر از ۱۳۵ نماینده حزب در پارلمان، قاطعانه از کلیچدار اوغلو حمایت کرده بودند و حالا، تنظیم رابطه با این نمایندگان چالش مهمی برای او و حزب‌اش خواهد بود. اوزل از حمایت دو چهره قدرتمند همچون «اکرم امام اوغلو» شهردار استانبول و «منصور یواش» شهردار آنکارا برخوردار است. اوزگور اوزل به زودی باید حزب جمهوری خلق را در یک رقابت سخت و حساس، هدایت کند و اجازه ندهد که شهرداری‌‌‌های تحت اختیار حزب، به دست نامزدهای مورد حمایت اردوغان بیفتد.

کنگره این حزب در حالی برگزار شد که بیشتر توجه سیاسی به انتخابات شهرداری در ماه مارس معطوف است که اردوغان و حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP) با تمام قوا وارد آن شده‌‌‌اند. اردوغان مدت‌‌‌هاست که به خود می‌‌‌بالد که هرگز در انتخابات ملی شکست نخورده و ائتلاف محافظه‌‌‌کار خود را در کنترل پارلمان و شهرهای اصلی ترکیه نگه داشته است. اما اردوغان در انتخابات تاریخی ۲۰۱۹ برای اولین بار شاهد پیروزی مخالفان در شهرهای استانبول و آنکارا بود.