اعتراضات جواب داد
غربی شدن مبارزه با کووید در چین
حتی در زمانی که موارد جدید کووید به بالاترین حد خود رسیده است، ساکنان به خیابانها ریختهاند تا به قرنطینههایی اعتراض کنند که زندگی روزمره را در بسیاری از شهرها به بنبست رسانده است. مقامات - در حالی که گوش به زنگ شدهاند- میگویند که کاهش محدودیتها را آغاز کردهاند. محققان نگرانند که چین ممکن است برای بازگشایی درهای کشور و کاهش فشار بر اقتصاد خود بدون پذیرفتن ریسک مرگومیر تلاش کند. چنین موج فاجعهباری میتواند تهدید بزرگی برای رهبری سیاسی باشد. دکتر سیدهارت سریدار، ویروسشناس در دانشگاه هنگ کنگ، میگوید: «ما اغلب وانمود میکنیم که چین از نظر «کووید صفر» در برابر بازگشایی درهایش یک انتخاب دارد. هرگز انتخابی وجود نداشت. واقعیت ساده این است که چین برای موجی در این مقیاس آماده نیست.» هیچ چیز به اندازه دشواری چین در واکسیناسیون افراد مسن، آمادگیهای چین را تحلیل نبرده است. دوسوم افراد ۸۰ ساله و بالاتر واکسینه شدهاند، اما تنها ۴۰ درصد دُز تقویتکننده یا یادآور دریافت کردهاند که این یک نقص مهم است زیرا واکسنهای ساخت چین محافظت ضعیفتری نسبت به واکسنهای فایزر و مادرنا دارند.
در مطالعهای در دوره اوج اُمیکرون در هنگ کنگ، دو دُز از واکسن اصلی چینی - «سینوواک»- تنها ۵۸ درصد در برابر کووید شدید یا مرگ در افراد ۸۰ سال و بالاتر موثر بود. در مقابل، دو دُز فایزر در همان گروه ۸۷ درصد کارآیی داشت. به همین ترتیب، یک مطالعه در برزیل نشان داد که دو دُز سینوواک تنها ۶۱ درصد در پیشگیری از مرگ و میر ناشی از کووید موثر است. این نتایج این تصور را در میان دانشمندان ایجاد کرده است که واکسنهای چینی که برای تحریک پاسخ ایمنی به ویروسهای کشته شده اتکا دارند، در واقع یک واکسن سهدُز و نه دودُز هستند. با دشوارتر شدن اوضاع، آخرین فشار اصلی واکسیناسیون چین در بهار بود، یعنی فاصلهای هشت ماهه یا بیشتر از آخرین دُز برای بسیاری از دریافتکنندگان. این میتواند در دفاع ایمنی آنها آسیب ایجاد کند. مطالعهای در مالزی نشان داد که در حالی که واکسن فایزر مصونیت نسبتا ثابتی در برابر پذیرش در مراقبتهای ویژه سه تا پنج ماه بعد ایجاد کرد، اثربخشی واکسن سینوواک در برابر پذیرشهای مراقبتهای ویژه از ۵۶ درصد در آن دوره به ۲۹ درصد کاهش یافت.
دکتر پل هانتر، متخصص بیماریهای عفونی در دانشگاه آنگلیای شرقی در انگلستان، گفت واکسنهای چینی در برابر سایر واکسنهای کووید غیر mRNA در جهان به خوبی قابل مقایسه هستند. اما بازگشایی کشور تا مدتها پس از آخرین کمپین واکسیناسیون میتواند آسیبزا باشد. شکافهای واکسیناسیون در جمعیت مسنتر چین آشکارتر است زیرا این کشور بهطور کلی به پوشش نسبتا قوی دست یافته است. تقریبا ۹۰ درصد از جمعیت یکسری واکسن اولیه دریافت کردهاند که عموما شامل دو دُز سینوواک یا سینوفارم است (که یک واکسن دیگر ساخت چین است). «اندی چن»، تحلیلگر مستقر در شانگهای در شرکت مشاورهTrivium، گفت: این اختلاف تا حدی ناشی از یک نظریه منسوخ است که میگوید تا زمانی که چینیهای جوانتر و فعالتر واکسینه نشوند، این کشور نمیتواند نوعی مصونیت جمعی ایجاد کند و از افراد مسن محافظت کند.
به گفته چن، افراد مسن در چین اغلب از خطراتی که سلامتیشان را تهدید کند خودداری میکنند و بنابراین احتمال عوارض جانبی جزئی واکسن ممکن است برای بسیاری تهدیدکننده به نظر برسد. به گفته کارشناسان دیگر، عدم تمایل چین به ارائه دادهها درباره اثربخشی و عوارض جانبی واکسنهایش خلأیی ایجاد کرد که در آن نگرانیها گسترده شد. انتشار اطلاعات نادرست درباره عوارض جانبی در رسانههای اجتماعی چین بازتاب مییابد. در حالی که مقامات بهداشتی افراد مسن مبتلا به بیماریهای مزمن را تشویق به تزریق واکسن میکنند، واکسیناتورها اغلب تمایلی به تزریق آنها بدون دسترسی به تاریخچه پزشکی دریافتکنندگان آسیبپذیر ندارند. استراتژی «کووید صفر» فقط تلاشهای واکسیناسیون را پیچیده کرد. با محدود کردن ابتلاها، این استراتژی زندگیها را نجات داد، اما احساس فوریت بسیاری از افراد مسن را درباره نیاز به تزریق از بین برد.
تاکید بر پاک کردن گلو به جای تزریق واکسن، توجه بیشتری را در کمپین واکسیناسیون جلب کرد. پس از موج بهار، چین دهها هزار غرفه آزمایش را در شهرهایی مانند شانگهای و پکن برپا کرد و تاسیسات عظیمی ساخت تا میلیونها نفر را منزوی کند. نرخ واکسیناسیون راکد شد. «شی چن»، دانشیار بهداشت عمومی در دانشگاه ییل، میگوید: «همیشه کمبود کارکنان در سیستم مراقبتهای بهداشتی وجود دارد. مردم در آن زمان به من گفتند که روی آزمایش انبوه تمرکز کنم.» طبق بیانیه کمیسیون بهداشت ملی چین، این کشور اعلام کرد که تلاشهای خود را برای واکسیناسیون مسنترین شهروندان خود از سر میگیرد و اقداماتی را برای استفاده از ایستگاههای واکسیناسیون سیار، تزریق واکسن به خانههای سالمندان و خانه به خانه رفتن برای دسترسی به آسیبپذیرترین افراد اعلام میکند.
اما برخی از کارشناسان، مانند یانژونگ هوانگ، متخصص بهداشت جهانی و کارشناس ارشد شورای روابط خارجی، ابراز تردید کردند که این اقدام بسیار بیش از لغزش زبانی است. به نوشته گزارشگران نیویورک تایمز، مقامات برنامه دقیقی برای تلاشهای جدید ارائه نکردند و از انجام واکسیناسیون اجباری خودداری کردند. به گفته کارشناسان، همانقدر که رهبری کشور قدرتمند است، اجبار افراد مسن به واکسیناسیون و گرفتن دُزهای واکسن به عنوان یک تخطی بالقوه تلقی میشود که خطر واکنش عمومی را به همراه دارد. چن، تحلیلگرTrivium، گفت: «از دیدگاه یک مقام دولتی محلی، اگر حتی یک نفر بر اثر اثرات نامطلوب واکسنها بمیرد، این خون روی دستان شماست. واقعا بازیابی از آن سخت است.»
اگر موارد ابتلا به این بیماری ادامه یابد، شکافهای پوشش واکسن میتواند فشار بیشتری را بر بیمارستانهایی که ممکن است نیاز به مقابله با فصل سرما و آنفلوآنزای زمستانی داشته باشند، وارد کند. چین نسبت به سایر کشورهای آسیایی سرانه تختهای مراقبتهای ویژه کمتری دارد. این کشور زمانی با کمبود پزشک و پرستار، به ویژه در مناطق روستایی، با انتقال کارکنان بهداشتی از یک استان به استان دیگر در هنگام شعلهور شدن ویروس، مقابله کرد. سیل سراسری ابتلاهای اُمیکرون این امر را غیرممکن میکند. مطالعهای در دانشگاه فودان شانگهای در ماه مه نسبت به «سونامی» موارد کووید و تقریبا ۶/ ۱ میلیون مرگ در صورتی که چین سیاست «کووید صفر» خود را کنار بگذارد، هشدار داد. از آن زمان چین گزینههای بیشتری برای درمانهای ضد ویروسی به دست آورده است.
«بن کنخستینگ»، استاد اپیدمیولوژی در دانشگاه هنگ کنگ گفت، اما ظرفیت بیمارستان آن به اندازهای محدود است که برداشتن ناگهانی محدودیتهای «کووید صفر» همچنان یک بحران بهداشتی ایجاد میکند. «یانگ یانگ»، دانشیار آمار زیستی در دانشگاه فلوریدا، با توجه به اجتنابناپذیری افزایش موارد ابتلا هر زمان که چین بازگشایی را اعلام کند، گفت که تلاشها برای «آمادهسازی سیستم پزشکی» در اولویت است. وی افزود: در حال حاضر نشانههایی وجود دارد که رهبری تمرکز خود را از ساختن امکانات قرنطینه به تقویت بهترین بیمارستانهای خود تغییر میدهد. به گفته دانشمندان، استراتژی چین تاکنون مرگ و میر ناشی از کووید را نیز محدود کرده، اما بدون ترسیم خروج از محدودیتها. چین که واکسنهای فایزر و مدرنا را رد کرده است، به نظر میرسد به امید جایگزینهای mRNA ساختهشده محلی است.