شرایط اروپا شبیه به پس از سال۱۹۴۵ شده است
تورم رهبران اروپا را میبلعد
او درباره اوکراین گفت: «آنها تنها چیزی که میخواهند اسلحه، اسلحه، اسلحه است. من بیمارم و از آنها خسته شدهام.» این احساسی است-بیحوصلگی، حتی خشم غیرمنتظره، نسبت به تورم ناشی از جنگ - که از خریداران در میدانهای رم فراتر میرود و میتوان آن را در میان اعتراضات هفتگی در آلمان یا در صفوف اعتصابکنندگان فرانسوی یافت. این چیزی است که رهبران را عصبی میکند. درحالیکه رکود اقتصادی بریتانیا عمدتا به خاطر پیشنهادهای مالیاتی بدون تامل تحمیل شد، اما استعفای لیز تراس در روز پنجشنبه شاید واضحترین سیگنال را ارسال کرد مبنی بر اینکه خطر سیاسی در انتظار کسانی است که بدون توجه به علت، نتوانستهاند به تورم و فرسایش استانداردهای زندگی رسیدگی کنند.
وضعیت در قاره اروپا حتی وخیمتر است. نرخ تورم سالانه در اتحادیه اروپا اکنون به بالاترین حد خود در چند دهه گذشته رسیده است: ۹/ ۱۰درصد در سپتامبر و این در حالی است که این رقم در سال گذشته ۶/ ۳درصد بود. این حتی در ایالات متحده یا بریتانیا بدتر است و عمدتا تحت تاثیر دردهای منحصر به فرد و دردناک خروج از اتحادیه است؛ زیرا تلاش میکند رئیسجمهور روسیه را بهدلیل تهاجم او به اوکراین با ترک وابستگی طولانیمدت خود به گاز ارزان روسیه مجازات کند. با نزدیک شدن به فصل زمستان، رویگردانی همگانی اروپاییها از انرژی روسیه در همه جا شروع به گزیدن خانوادهها و تاثیرگذاری بر آنها کرده است، استانداردهای زندگی را کاهش داده و در برخی کشورها این تهدید را دامن زده که ممکن است جبهه متحد تحریمها علیه روسیه را از میان ببرد.
ماریو دراگی، نخستوزیر در حال ترک ایتالیا و معمار خط متحد این قاره در برابر روسیه، هشدار داد که اگر اروپا نتواند به توافقی برای محدود کردن قیمت واردات گاز جایگزین دست یابد، همین اتفاق خواهد افتاد. او در سخنرانی خود در سازمان ملل در ماه سپتامبر گفت که هزینههای مارپیچ انرژی چیزی است که «رشد اقتصادی را به خطر میاندازد، قدرت خرید خانوادهها را محدود میکند و به قابلیتهای تولیدی کسبوکارها آسیب میزند.» وی افزود: «این میتواند تعهد کشورهای ما در قبال اوکراین را با اما و اگر مواجه سازد.» به نظر میرسد که آن «لحظه» با افزایش اعتصابها و اعتراضها بر سر افزایش هزینههای زندگی فرا میرسد و دورهای از ناآرامیهای اجتماعی و کارگری را آغاز میکند که حداقل از دهه۱۹۷۰ سابقه نداشته است. «کورت وندال» محقق ارشد موسسه اتحادیه کارگری اروپا گفت: «ما این را پس از جنگ جهانی اول، جنگ جهانی دوم و همچنین در دهه ۷۰ دیدهایم. امواج اعتصابی همراه با افزایش واقعی تورم وجود داشت.»
در ایتالیا فشار همهجا وجود دارد. اتحادیههای کارگری از دولت میخواهند که برای کمک به شرکتهایی مانند سفالسازان که نیاز به برقرسانی کورههای خود دارند و همچنین کشاورزانی که بابت هزینه کودهای شیمیایی که با گاز یا پتاسیم از روسیه تولید میشود، بیشتر برای یارانههای انرژی هزینه کند. این هفته، جوزپه کونته، نخست وزیر سابق که خود را بهعنوان قهرمان پوپولیست فقرای جنوب ایتالیا معرفی کرده است، اعلام کرد که به تظاهرات بزرگ در ۵نوامبر که خواستار صلح برای اوکراین و پایان دادن به ارسال تسلیحات است، خواهد پیوست. منتقدان میگویند که او از تسلیم اوکراین حمایت میکند. مانند جاهای دیگر، دولت راستگرای آتی «جورجیا ملونی» باید با چگونگی مهار ضربه و فشار تورم بدون افزایش کسریهای از قبل متورم مبارزه کند. دراگی، رئیس سابق بانک مرکزی اروپا، استدلال کرده است که کسری بودجه بیشتر بازارهای بینالمللی را به وحشت میاندازد، نرخ بهره را افزایش میدهد و به ایتالیاییها آسیب میزند. اینکه آیا میتوان ضمن مقاومت در برابر پوتین و وسوسه انرژی روسیه از آن اجتناب کرد، سوال است.
اما کشورهای حوزه بالتیک که بیشترین ضربه اقتصادی را متحمل میشوند، نشان دادهاند که مخالفت با پوتین همچنان در اولویت است. استونی که ماه گذشته نرخ تورم ۲۴درصدی را به ثبت رساند (که بالاترین نرخ تورم در اروپا است)، در جنگ تسلیم نشده است. لیتوانی و لتونی هم که تورم حدود ۲۲درصدی دارند، چنین هستند. اما از دست دادن قدرت خرید بدون عواقب سیاسی نیست. حمایت از حزب ملیگرای راست افراطی استونی تنها ۶ماه قبل از انتخابات پارلمانی افزایش یافته است؛ اگرچه این حزب نسبت به پوتین همراهی نکرده و از ارسال سلاح به اوکراین حمایت میکند؛ درحالیکه گروههای حاشیهای برای تظاهرات در جمهوری چک حضور داشتند (جایی که تورم در ماه گذشته به ۸/ ۱۷درصد رسید) اما طرفداران اتحادیه اروپا قوی به نظر میرسند. اما در مجارستان که بهدلیل افزایش قیمت انرژی خانوارها با تورم بیش از ۲۰درصدی مواجه شده است، ویکتور اوربان، نخستوزیر بدبین به اروپا، بر سیاست خود مبنی بر محکوم کردن تحریمها علیه روسیه در تعقیب معاملات با شرکت دولتی گازپروم روسیه برای تامین گاز طبیعی اصرار ورزیده است.