قهرمان جاه‌‌طلبی‌‌های جهانی شی جینپینگ کیست؟
وانگ‌یی؛ «دیپلمات جهانگرد»
«جِین پرلز» در گزارش ۲۱اوت در نیویورک‌تایمز نوشت، او قهرمان جاه‌‌طلبی‌‌های جهانی رئیس‌‌اش، شی جینپینگ است و حامل این پیام است که پکن زیر فشار هیچ کشوری از جمله ایالات متحده نخواهد رفت. این گزارشگر از او با عنوان «چهره چین» یا «دیپلمات جهانگرد» یاد میکند که به نمایندگی از رئیس خود «شی جینپینگ» و انتقال پیام‌های او دنیا را می‌گردد. وانگ در جریان دیدار ماه گذشته با «آنتونی جی.بلینکن» وزیر امور خارجه آمریکا در اندونزی، با فهرستی از چهار «اشتباهی که باید اصلاح شود» وارد شد، از جمله اینکه ایالات متحده باید «چین‌هراسی گسترده» خود را اصلاح کند. گلوبال تایمز، یک روزنامه ملی‌گرای حزب کمونیست، سپس هشدار داد که اگر خواسته‌ها نادیده گرفته شوند، روابط به بن‌بست می‌رسد.
درحالی‌که چین تلاش دارد تا جایگاه خود را در نظم جهانیِ در حال تغییر پیدا کند، وانگ چهره عمومی این کشور بوده است؛ به ویژه به این دلیل که «شی» از زمان شروع همه‌‌گیری کرونا به هیچ کشور خارجی سفر نکرده است. وانگ دیدگاه شی درباره چین به‌عنوان یک «رهبر جهانی» را تمجید (و البته تبلیغ) میکند؛ دیدگاهی که کشورهای در حال توسعه را در آغوش کشیده و یک محور اقتدارگرا را علیه ایالات متحده و متحدانش رهبری میکند. از زمان حمله روسیه به اوکراین، وانگ تا حد زیادی از سفر به اروپا اجتناب کرده است؛ جایی که پکن به عنوان دوست مسکو شناخته می‌شود و محبوبیت چین به‌شدت کاهش یافته است. او پرچمدار مواضع سختگیرانه علیه تایوان است و تلاش کرده تا [مواضع] کشورهای مسلمان را با پکن هماهنگ کند، تا حدی برای اطمینان از ایجاد سنگری در برابر انتقادات غرب از بازداشت دسته جمعی اویغورها. او تنها یک‌بار در دوران ریاست جمهوری بایدن به ایالات متحده سفر کرده است که آن هم دیداری تلخ در «انکوریج» با دو دیپلمات ارشد بایدن در اوایل سال گذشته بود.
وانگ پس از آن «بلینکن» (وزیر خارجه) و «سالیوان» (مشاور امنیت ملی رئیس جمهور) را به‌دلیل اعمال تحریم‌ها علیه مقام های چینی درست ۲۴ ساعت قبل از جلسه با آنها سرزنش کرد. وانگ در ابتدای گفت‌وگو گفت: «این روش درستی برای استقبال میهمان از سوی میزبان نیست.» وانگ به روشی نه چندان ظریف، در حال تنظیم صحنه آسیا برای رقابت و نبرد تنگاتنگ است: یک طرف رینگ چین است و طرف دیگر ایالات متحده. «بیلاهاری کاوسیکان» وزیر خارجه سابق سنگاپور که با وانگ در جلسات دیپلماتیک پشت درهای بسته بوده است، می‌گوید: «استدلال چین این است که مشکلات آسیا باید از سوی خود آسیایی‌ها حل شود. این استدلال همچنین می‌گوید که ایالات متحده یک مشکل‌سازغیرقابل اعتماد است.» این نگاه مستقیما از شخص شی نشأت می‌گیرد. شی در سال۲۰۱۴ در سال‌های اولیه ریاست‌جمهوری خود گفت: «این مردم آسیا هستند که امور آسیا را اداره میکنند.
در این دکترین، ایالات متحده یک مداخله‌گر چندین دهه‌ای در منطقه و یک قدرت در حال محو شدن است.» کاوسیکان گفت که این فرض همیشه خوب نیست. به گفته این دیپلمات سنگاپوری، دیپلمات‌‌های آسیایی می‌‌توانند این را به‌عنوان موضع‌‌گیری چین (بزرگ‌ترین اقتصاد منطقه) از زبان وانگ و در راستای چهره‌سازی از چین به‌عنوان یک «قلدر ثروتمند» تعبیر کنند؛ آن هم در منطقه‌‌ای که غول‌های دیگری مانند ژاپن و کره‌جنوبی هم هستند که هر دو متحد آمریکا شناخته می‌شوند. در برخی از کشورهای آسیایی، این رویکرد کارآمد است؛ به‌ویژه زمانی که با تماس‌های تلفنی چاپلوسانه شی همراه باشد. ماه گذشته، جوکو ویدودو، رئیس‌جمهور اندونزی برای دیدار با شی به پکن دعوت شد؛ سفری که رهبر اندونزی آن را افتخاری برای خود می‌دانست. ویدودو در مصاحبه اخیر با بلومبرگ اعلام کرد که شی و ولادیمیر پوتین در نشست سالانه سران گروه۲۰ در بالی در ماه نوامبر شرکت خواهند کرد. وانگ ۶۸ساله که در سال۲۰۱۳ به وزارت منصوب شد، یکی از مقام‌هایی است که طولانی‌ترین دوره وزارت خارجه را در دوران اخیر چین داشته است.
وانگ در اواسط دهه اول قرن بیست‌ویکم سفیر چین در ژاپن بود؛ یعنی زمانی که پکن به بهبود رابطه با دشمن پیشینش علاقه‌مند شد. او زبان ژاپنی را به روانی صحبت میکند و در توکیو با تجار ژاپنی گلف بازی می‌کرد. «یون سان»، مدیر برنامه چین در مرکز استیمسون که یک گروه تحقیقاتی مستقر در واشنگتن است، می‌گوید: «او در ژاپن یک نجیب‌زاده و جنتلمن بود نه یک جنگجو. سپس به مقام وزارت خارجه رسید و کاملا متفاوت شد.» وقتی شی به دیپلمات‌‌های چینی هشدار داد که در دوره‌‌ای که مصادف با تظاهرات گسترده در هنگ‌‌کنگ علیه حاکمیت حزب کمونیست بود، به «روحیه جنگ‌‌جویی جدید» نیاز دارند، یک خشونت کلامی جدیدی ظاهر شد. به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، خبرهایی رسیده بود که نشان می‌داد وزارت خارجه بیش از حد «اهلی» است. بنابراین وانگ آتش را روشن کرد. او در یک میهمانی در هفتادمین سالگرد این وزارتخانه در سال۲۰۱۹ شعار «روح مبارزه» را تکرار کرد.
کاوسیکان گفت که خواسته‌های بی ادبانه او و خشونت کلامی‌اش به نمایندگی از شی، او را در میان دیپلمات‌‌های جوان آسیایی به چهره‌ای عجیب تبدیل کرده است. رویکرد تندروانه او با دوستی شی و پوتین تقویت شده است. به گفته دو دیپلماتی که با توجه به حساسیت‌‌های سیاسی نخواستند نامشان فاش شود، وانگ درباره همسویی این دو رهبر تردید داشت. اما او از آن زمان به یکی از حامیان اصلی محور چین-روسیه تبدیل شده است. در یک کنفرانس اخیر در کامبوج، وانگ بیان صریحی از این دوستی جدید میان چین و روسیه ابراز کرد. درحالی‌که وزیر امور خارجه ژاپن آماده سخنرانی در جمع مقامات بلندپایه بود، وانگ به همراه همتای روس خود، «سرگئی لاوروف» از جلسه خارج شد.
«رانا میتر»، استاد تاریخ و سیاست چین در دانشگاه آکسفورد می‌گوید: «روسیه و چین در حال ایجاد گفتمان مشترکی هستند که به آنها گفته نخواهد شد که قدرت‌های لیبرال درباره منافع اصلی آنها (اوکراین برای روسیه و تایوان برای پکن) چه خواهند کرد.» این استاد آکسفورد افزود: «وانگ یی برای چنین ژستی باید مجوز سطح بالا داشته باشد.» شی در اوایل حکومت خود، مجموعه‌‌ای از بازی‌های خارجی را برای توسعه روابط ژئوپلیتیک از طریق سرمایه‌‌گذاری و توجه دقیق به آفریقا به راه انداخت. به دنبال آن نمونه، وانگ به‌طور سنتی هر سال را با بازدید از چندین کشور آفریقایی آغاز میکند. او در ماه مارس به زامبیا، کشوری که با بدهی قابل توجهی دست و پنجه نرم میکند، رفت. دو ماه بعد، شی با رهبر جدید آنجا، «هاکاینده هیچیلما» تماس گرفت.
در ماه ژوئیه، چین امتیاز غیرعادی درباره وام ۶میلیارد دلاری به زامبیا داد و آشکارا با تجدید ساختار بدهی موافقت کرد. اولویت اصلی وانگ این است که توازن در آسیا- اقیانوسیه را به نفع چین و به ضرر آمریکا دگرگون کند.ا خیرا، وانگ ۱۰روز پرفشار را صرف پرواز در بیش از ۱۲کشور کوچک با بوئینگ ۷۳۷ کرد و در هتل‌‌های زیبا که کمتر از قصر نبودند اقامت کرد. او در اواخر ماه مه وارد فیجی شد، سپس به جزایر سلیمان و سایر کشورها پرواز کرد و انتظار داشت که آنها را وادار به امضای «چشم‌انداز توسعه مشترک» کند. در سولومون، جایی که وانگ بیشترین موفقیت را داشت، قرارداد امنیتی جداگانه‌ای امضا کرد که به چین اجازه می دهد بندری برای استفاده تجاری و نظامی احتمالی بسازد. اما کشورهایی که وانگ از آنها بازدید کرد از امضای سند توسعه‌ای که به چین حق دست‌اندازی بر امنیت سایبری و نقشه برداری اقیانوس را می‌داد، خودداری کردند. دوروتی ویکهام، موسس و سردبیر شبکه خبری ملانزی که دیدار وانگ را پوشش می‌‌دهد، گفت: «آنها فکر میکنند می‌‌توانند وارد شوند و همه به آنها تعظیم کنند. آنها نمی‌دانند که پول همه چیز نیست.»
