چگونه فلسطینیها خود را به مسجدالاقصی میرسانند؟
«لیلهالقدر» احمد
احمد به الجزیره گفت: «[رفتن به الاقصی] عمیقا در قلب ما جا قرار دارد؛ این عشقی است که قابل بیان نیست. این سرزمین مقدس و اشغال شده است. ما برای نماز می رویم و حضور اشغالگر خود دلیلی برای رفتن ماست.» احمد و دوستانش درست بعد از نیمهشب جمعه خانههای خود را در اردوگاه در شرق کرانه باختری اشغالی ترک کردند و ساعت ۱ بامداد به دیوار حائل رسیدند. ما از یک نردبان برای بالا رفتن استفاده میکنیم و طرف دیگر را بررسی میکنیم. طنابی را پایین می اندازیم و به آرامی پایین میرویم. احمد توضیح داد که وقتی به نیمه دیوار میرسیم، میپریم. احمد و دوستانش قصد داشتند حدود ساعت ۳ بامداد قبل از نماز صبح در الاقصی باشند؛ اما با مشکلی مواجه شدند. اتفاقا نیروهای پلیس مرزی اسرائیل در آن سوی دیوار مستقر شده بودند. به گفته احمد، اسرائیلیها دو نردبان گروه را مصادره کردند. اما چند ساعت بعد، آنها یکی دیگر تهیه کردند. تا صبح، اکثر جوانان فلسطینی که قصد پرش را داشتند، دست از کار کشیدند و به خانه بازگشتند. اما احمد و دوستان نزدیکش یک شب بیخوابی را به انتظار گذراندند و پیش از سحری در رستورانی در همان حوالی غذا خوردند و روزه خود را شروع کردند و منتظر فرصت بودند. احمد صبح گفت: «خستهایم؛ چون از دیروز نخوابیدهایم. ارتش از جای خود تکان نخواهد خورد. ما تمام شب را تلاش کردهایم؛ هر چند وقت یکبار برای بررسی بالا میرویم. ما فقط میخواهیم در الاقصی افطار کنیم، حتی اگر برای نماز جمعه نرویم. ما میخواهیم آن لحظه را تجربه کنیم. شباب [جوانان] مصمم به رفتن هستند، آنها میگویند، ما نمی خواهیم به عقب برگردیم.»
با اعتماد به نفس راه برو
صدها فلسطینی از زمان آغاز ساخت دیوار حائل در سال۲۰۰۲ در جریان انتفاضه دوم فلسطین، از روی این دیوار پریدهاند. دیوار بتنی هشتمتری با پستهای بازرسی نظامی، دوربینهای نظارتی و سیم خاردار پوشیده شده است. اسرائیل ادعا دارد که این دیوار به دلایل امنیتی ساخته شده و تعداد حملات را کاهش داده است؛ اما ۸۵درصد از آن به اعماق کرانه باختری اشغالی گسترش مییابد و بخشهای بزرگی از خاک فلسطین اشغالی در سال ۱۹۶۷ از جمله بیتالمقدس شرقی را به آن ضمیمه میکند. گروههای حقوق بشر دیوار حائل و جدایی کرانه باختری از قدس شرقی را بهعنوان بخشی از محدودیتهای شدید اعمالشده بر تردد فلسطینیان در سرزمینهای اشغالی تعریف کردهاند. برای فلسطینیهایی مانند احمد، این محدودیتها به این معنی است که آنها معمولا نمیتوانند از الاقصی، یکی از مقدسترین مکانهای اسلامی و نماد ملی فلسطین بازدید کنند. احمد اولینبار بیتالمقدس را در تور مدرسه و با مجوز در ۱۷سالگی دید. اما از آن زمان بازدیدهای او همه شامل پریدن از دیوار میشود. اما احمد گفت که او هرگز از این کار منصرف نشده است. احمد میگوید: «شهر قدیمی پر از سرباز است - البته، اگر آنها شما را مضطرب ببینند، ممکن است از شما درباره کارت شناسایی خود سوال کنند. من طوری راه میروم که انگار ساکن شهر هستم.»
ممنوعیت امنیتی
زمانی که الجزیره درست قبل از ظهر با احمد تماس گرفت، بیشتر دوستانش از دیوار پرش کرده بودند؛ اما او به عقب بازگشته بود و با یکی دیگر از دوستانش منتظر نوبت بود. در همین حال، احمد توضیح داد که خانوادهاش، مانند هزاران فلسطینی دیگر، بهدلیل «ممنوعیت امنیتی» واجد شرایط دریافت مجوز برای ورود به بیتالمقدس نیستند. چنین احکامی که توسط ارتش صادر میشود به افرادی که دوران زندان را سپری کردهاند یا در «جرایم امنیتی» دست داشتهاند و همچنین اعضای خانوادهشان داده میشود. احمد بهرغم اینکه نمیتواند بهطور قانونی به بیت المقدس سفر کند، روزانه با نیروهای اسرائیلی مواجه میشود؛ زمانی که آنها مکررا به اردوگاهی که او در آن زندگی میکند، یورش میبرند و جوانان را دستگیر میکنند. احمد همچنین میگوید که برادر بزرگش یکبار در جریان درگیری با نظامیان اسرائیلی از ناحیه ران مورد اصابت گلوله جنگی قرار گرفته است. همه اینها به این معنی است که برای احمد، ایده درخواست مجوز نظامی، با شانس پایین همراه و بهطور کلی کاری ناخوشایند است. احمد گفت: «راستش را بخواهید، من شرم دارم که بروم و برای مجوز نظامی اقدام کنم. این سرزمین ماست، من نمی فهمم چرا باید برای مجوز نظامی اقدام کنم...این شرمآور است و این احساس وحشتناکی است که ما نمیتوانیم هر زمانی که خواستیم به بیتالمقدس برویم.» اما پریدن از روی دیوار کار آسانی نیست. روز چهارشنبه که بسیاری از مسلمانان آن را «لیلهالقدر»، مقدسترین شب ماه رمضان میدانستند، هلال احمر فلسطین اعلام کرد که بر اثر پریدن مردم از روی دیوار، باید با آسیبهای متعددی مقابله کند.
مدتی بود که دوستان احمد که به الاقصی رسیده بودند از او خبری نداشتند و فکر میکردند که ممکن است از آن عبور نکرده باشد. اما در اواسط بعد از ظهر، او با خوشحالی و آسودگی از راه رسید. «این احساس بسیار خوبی است که بعد از این همه تلاش سرانجام موفق شدم وارد بیتالمقدس شدم. خوشحالم و احساس رضایت میکنم.» احمد از داخل محوطه مسجد الاقصی به الجزیره گفت: «من تا افطار اینجا میمانم.» احمر افزود: «هر کاری که میتوانیم برای الاقصی انجام میدهیم. اگر موفق به عبور نمیشدم، به تلاشم ادامه میدادم و من دوباره به مسجد الاقصی باز خواهم گشت.»