رزمایش پکن در دریای چین جنوبی آغاز شد
افزایش ۷درصدی بودجه نظامی اژدهای زرد
مختصات جغرافیایی تقریبا منطقهای میان «سانیا» (واقع در هاینان) و شهر «هو» (Hue) در ویتنام را شامل میشود. سانیا پایگاه اصلی نیروی دریایی چین است. این شرکت در بیانیهای به زبان چینی و انگلیسی در وبسایت خود اعلام کرد: «ورود ممنوع است.»بخشی از این منطقه در محدوده ۲۰۰ مایل دریایی «منطقه اقتصادی انحصاری ویتنام» قرار دارد و ویتنام پیشتر چین را بهدلیل آنچه نقض حاکمیت خود میخواند، مورد انتقاد قرار داده بود. وزارت دفاع چین و وزارت خارجه ویتنام نیز به درخواست برای اظهارنظر پاسخ ندادند. در سال۲۰۱۴، زمانی که یک سکوی نفتی چینی حفاری در آبهای ویتنام را آغاز کرد، تنش بین ویتنام و چین به بالاترین سطح خود در دهههای اخیر رسید.
این حادثه باعث هجوم قایقهای دو طرف و شورشهای ضدچینی در ویتنام شد. چین بهطور معمول در دریای چین جنوبی تمرینات نظامی انجام میدهد. ویتنام، مالزی، فیلیپین، تایوان و برونئی همگی ادعاهایی بر این منطقه دارند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در گزارش ۵ مارس نوشت، دولت چین روز شنبه ۱۴اسفندماه (۵ مارس) اعلام کرد که هزینههای دفاعیاش با افزایش ۱/ ۷درصدی در سال۲۰۲۲ به ۲۲۹میلیارد دلار رسیده است. این آمار ثابت می کند که چینیها سالهاست در راستای تقویت و نوسازی ارتش خود تلاش میکنند و سر آن دارند که استیلای نیروهای آمریکایی در منطقه هند و پاسیفیک را به چالش بکشند. چین پس از آمریکا دومین بودجه دفاعی جهان را دارد. این مساله به این کشور اجازه میدهد بزرگترین ارتش دائمی را با ۳میلیون نیرو و زرادخانه ای از تسلیحات پیشرفته، از جمله دو ناو هواپیمابر (و تعداد بیشتری ناو که در راه است)، جنگندههای رادارگریز و یک نیروی موشکی پیشرفته و زیردریاییهای هستهای حفظ کند. این افزایش بودجه در سال جاری از ۸/ ۶درصد سال گذشته فراتر میرود و نشاندهنده عزم چین برای حفظ انگیزه توسعه و مدرنسازی نیروهای مسلح خود با وجود سطح بالای بدهی دولتی و کاهش سرعت رشد اقتصادی است که تا حدودی بهدلیل همهگیری ویروس کرونا بوده است.
در مقابل، ایالات متحده هزینههای دفاعی را در سال جاری حدود ۲درصد افزایش داد و به ۲/ ۷۶۸میلیارد دلار رساند. دولت چین میگوید که بیشتر هزینههای افزایشیافته در راستای بهبود رفاه سربازان هزینه خواهد شد. ناظران میگویند که این بودجه بسیاری از هزینههای چین برای تسلیحات را حذف میکند؛ تسلیحاتی که بیشتر آن در داخل کشور ساخته شده و توسعه یافته است. «ارتش آزادیبخش خلق PLA» بهعنوان شاخه نظامی حزب حاکم کمونیست- تحت نظارت رئیسجمهور و رهبر حزب «شی جین پینگ»- که ریاست کمیسیونهای حزبی و نیروهای مسلح دولت را بر عهده دارد، نقش سیاسی قوی ایفا میکند. ارتش عمدتا برای حفظ تهدید خود در راستای استفاده از زور برای تحت کنترل درآوردن تایوانِ خودمختار طراحی شده است؛ اگرچه در دریای چین جنوبی، غرب اقیانوس آرام، اقیانوس هند و جاهای دیگر نیز رویکردی قاطعانهتر و تهاجمیتر در پیش گرفته است. نخستوزیر «لی کچیانگ» در سخنرانی خود در جلسه افتتاحیه مجلس تشریفاتی «کنگره ملی خلق چین» در روز شنبه گفت: چین «تفکر شی جین پینگ درباره تقویت نیروهای مسلح و استراتژی نظامی برای دوره جدید را بهطور کامل اجرا خواهد کرد...و رهبری حزب و سازوکارهای حزبی را در تمام ابعاد نظامی تقویت خواهد کرد.»
«لی» هیچ تغییری در رویکرد چین در قبال تایوان نشان نداد؛ منطقهای که چینیها معتقدند درصورت لزوم برای الحاق آن به زور متوسل خواهند شد. «لی» گفت که چین «به گسترش صلحآمیز روابط در سراسر تنگه تایوان و اتحاد مجدد چین کمک خواهد کرد. ما قاطعانه با هرگونه فعالیت جداییطلبانهای که به دنبال استقلال تایوان باشد مخالفیم و قاطعانه با مداخله خارجی برخورد خواهیم کرد.» این در حالی است که «دیلی میلآنلاین» هم در توییتی اعلام کرد «ویکتور گائو» دیپلمات چینی با تهدید شدید آمریکا و استرالیا که گفتند از تایوان در برابر پکن محافظت خواهند کرد، گفت: «اگر آنها جرات چنین کاری را داشته باشند{که ندارند} با نبرد آخرالزمانی روبهرو خواهند شد.» پکن قصد دارد تا قبل از پایان ریاستجمهوری «شی» جزیره تایوان را به خاک خود ملحق کند. ایالات متحده و استرالیا نیز متعهد شدهاند که درصورت حمله چین به تایوان وارد عمل شوند. حمله روسیه به اوکراین این حدس را برانگیخت که اگر چین ببیند ایالات متحده و متحدانش فاقد راهحل هستند، ممکن است تمایل بیشتری به استفاده از زور علیه تایوان داشته باشد.
در هر حال، به نوشته آسوشیتدپرس، در دیدار «شی -پوتین» در اوایل ماه گذشته در پکن، رئیسجمهور چین بر مخالفت روسیه با گسترش بیشتر ناتو مُهر تایید زد و پوتین هم از ادعای چین بر جزیره خودمختار تایوان حمایت کرد. در ۲۴ فوریه، روزی که نیروهای روسیه وارد اوکراین شدند، چین هشت جت جنگنده و یک هواپیمای ملخی شناسایی را در منطقه شناسایی پدافند هوایی تایوان به پرواز درآورد که باعث شد نیروی هوایی این جزیره به پرواز دربیاید و هشدارهایی را صادر کند. در یک کنفرانس امنیتی در مونیخ در ۱۹ فوریه، بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا، نسبت به تهدید یک «چینِ بالقوه جسور» هشدار داد. پنجشنبه گذشته (۱۲ اسفندماه) فرمانده ارشد نیروی هوایی ایالات متحده در اقیانوس آرام گفت که تحرکات نظامی چین را تحت نظر دارد. ژنرال کنت اس.ویلسباخ در یک سمپوزیوم در فلوریدا گفت: «من مانند یک شاهین آنها را نظاره میکنم.»
«جان فنگ» هم در گزارش ۲ مارس در نیوزویک نوشت، درحالیکه ایالات متحده روز پنجشنبه ۲۴ فوریه با تهاجم نظامی روسیه به اوکراین از خواب بیدار شد؛ اما «تایوان» در صدر ترندهای توییتر قرار گرفت؛ زیرا برخی نگران بودند که مبادا چین هم در قضیه تایوان، از روش روسیه الگوبرداری کند. در میان تصاویر نیروهای زمینی و هوایی روسیه که در چند جبهه در حال عبور از مرز به سمت اوکراین بودند، آمریکاییها پیشبینیهای جسورانهای داشتند مبنی بر اینکه اقدامات پوتین ممکن است همتای چینی او، شی جین پینگ را در راستای کارزار نظامی در تایوان جسورتر سازد. محتمل است تایوان هم در آینده نزدیک با زور به تصرف پکن درآید. دونالد ترامپ، رئیسجمهور پیشین آمریکا که بهدلیل تحولات مربوط به حمله به کنگره از حضور در رسانههای اجتماعی منع شده است، روز چهارشنبه در یک گردهمایی مالی در «مارآ لاگو» ظاهرا پوتین را تحسین و از جو بایدن بهدلیل ضعیف بودن انتقاد کرد. ترامپ گفت: «به همین دلیل است که شما اوکراین را دارید. به همین دلیل است که چین را خواهید داشت. تایوان در رتبه بعدی قرار دارد و شما چنین چیزی را درباره تایوان هم خواهید دید.»
ترامپ در مصاحبهای پیشبینی کرد که شی پس از پایان بازیهای المپیک زمستانی در پکن، به سمت تایوان حرکت خواهد کرد. سایر مقامات منتخب، از جمله «تونی گونزالس» نماینده جمهوریخواه تگزاس که بخشی از هیات کنگره بود که در نوامبر ۲۰۲۱ از تایوان بازدید کرد، نگرانیهایی درباره آینده این جزیره دموکراتیک داشتند. او ۹۰ دقیقه پس از آغاز «عملیات نظامی ویژه» پوتین علیه اوکراین در توییتر نوشت: «امروز اوکراین، فردا تایوان». نگرانی تایوان درباره چین بیش از ۷۰ سال به طول انجامیده است. دولت تایوان از اوکراین حمایت و روسیه را محکوم کرده است. در اوایل هفتهای که گذشت، «تسای اینگ ون» رئیسجمهور تایوان، شورای امنیت ملی خود را تشکیل داد و به سربازان دستور داد تا آماده باشند. تایوان نیز احتمالا به تحریمهای صادراتی تحت رهبری ایالات متحده علیه روسیه خواهد پیوست و عرضه فناوریهای کلیدی را قطع میکند. یک نظرسنجی اخیر نشان داد که تنها یکچهارم از پاسخدهندگان تایوانی معتقد بودند که چین پس از شروع جنگ بین روسیه و اوکراین به تایوان حمله خواهد کرد. اکثریت ۹/ ۶۲درصد گفتند که این احتمال وجود ندارد. بر اساس این نظرسنجی ۱/ ۷درصد احساس کردند حمله «بسیار ممکن» است و ۲/ ۲۰درصد گفتند که «اصلا امکانپذیر نیست». با این حال، شواهدی از رعب و وحشت از حمله احتمالی چین نه تنها در محافل غربی وجود دارد، بلکه تایوانیها را نیز در حالت آمادهباش قرار داده است.