اکنون مردی که همه جا بود و همه چیز را کنترل می‌کرد، پس از اعتراضات خشونت‌آمیز ماه جاری که مانند آتش گسترده و فراگیر شد و بزرگ‌ترین تحول سیاسی کشور از زمان استقلال پس از فروپاشی شوروی بود، ناپدید شد و دیگر نشانی از او دیده نمی‌شود. قدرت سیاسی اکنون در اختیار جانشین منتخب و دستچین‌شده نظربایف یعنی «قاسم ژومارت توقایف» است که رئیس و مرشد قدیمی خود را از القاب و آخرین پایه‌های باقی‌مانده قدرت محروم کرد. رهبر سابق به جز بیانیه ویدئویی کوتاه، دیگر سخنی بر زبان نراند. سرعت سقوط او همچون طول مدت حکمرانی‌اش سریع و خیره‌کننده بود. در روزهای پس از اعتراضات، درهای قزاقستان به روی بسیاری از خارجی‌ها بسته ماند. بازدید از «نورسلطان» بلافاصله پس از بازگشایی آن نشان داد که زندگی در این شهر بوروکراتیک که مملو از کارمندان دولت است تا حد زیادی به حالت عادی بازگشته است. در هفته اخیر، خریدارانی که در برابر خطرات کرونا شجاعت به خرج می دادند، از مرکز خرید «خان شاتیر» که توسط معمار بریتانیایی «نورمن فاستر» به شکل یک چادر بزرگ طراحی شده است، بازدید کردند و در کنار آنها بازدیدکنندگانی بودند که در جست‌وجوی خریدهای پس از تعطیلات بودند.آرامش بازگشت؛ اما نه به بزرگ‌ترین شهر کشور یعنی آلماتی جایی که خشونت و غارت و سرکوب وحشیانه پلیس به ساکنان آسیب‌های زیادی وارد کرد و باعث شد برخی از آنها همچنان در جست‌وجوی بستگان ناپدید شده خود باشند. ساختمان تاریخی شهر آلماتی در جریان ناآرامی‌ها تخریب شد و به مدت سه روز در آتش سوخت و پوسته‌ای سیاه‌شده از آن باقی ماند. قزاقستان، یکی از جمهوری‌های شوروی سابق با جمعیت ۱۹میلیون نفری، با آینده‌ای مبهم روبه‌رو است. نظربایف استقلال شکننده‌ای را از روسیه حفظ کرده بود؛ اما توقایف مجبور شد برای کمک به فرونشاندن خشونت‌ها در ماه جاری درخواست حمایت نظامی به رهبری روسیه را ارائه کند و این سوال مطرح شد که آیا او به رهبر روسیه وابسته است یا خیر و طوق بندگی پوتین به گردن دارد یا خیر؟ آیا این کار در راستای کمک به تضمین بقای سیاسی او صورت گرفته یا خیر؟ درحالی‌که پوتین بر سر اوکراین در مقابل غرب قرار گرفته و دچار بن‌بست شده است، اما در عین حال، رئیس‌جمهور روسیه به وضوح قصد خود را برای حفظ نفوذ بر کشورهای همسایه اعلام کرده است. در داخل، توقایف وعده اصلاحات اساسی برای رسیدگی به نابرابری در حال افزایش در کشور را داده است؛ دلیلی که در وهله اول باعث ایجاد اعتراضات شد. «لیسان زوریپووا» ۵۰ساله که برای دیدن دخترش در نورسلطان به سر می‌برد، گفت: «البته ما منتظر روزهای بهتری هستیم؛ یعنی زمانی که محصولات در دسترس باشند و چیزهای ضروری مانند مواد غذایی آن‌قدر گران نباشند.» او افزود: «اما این همه خشونت هم نیاز نبود.»

با فراگیر شدن میراث نظربایف، سوال این است که آیا واقعا چیزی در کشوری که از نظر منابع غنی است تغییر خواهد کرد یا خیر، آن هم کشوری که در آن حکومت استبدادی به خانواده و دوستان نظربایف اجازه داده بود تا ثروت زیادی به دست بیاورند و آن را در دستان افراد معدودی متمرکز نگه دارند. «دیماش آلژانوف» یکی از بنیان‌گذاران جنبش مخالف Wake Up در قزاقستان که فعالان آن مرتبا مورد آزار و اذیت و بازداشت قرار می‌گیرند، می‌گوید: «ساختار رسمی و غیررسمی رژیم یکسان است. روابط بین نخبگان - روشی که آنها روابط حامی / اقماری ایجاد می کنند - یکسان است.»

 

اخبار مرتبط