تونسیها دیگر خاطره خوشی از دموکراسی ندارند
پشیمانی از انقلاب۲۰۱۱
به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، اما برخی دیگر میگویند که یک فرد مست مقصر این ماجرا بوده است. ماجرا هر چه بوده باشد اما هیچکس به خود زحمت تعمیر آن را نمیدهد. ایمن طاهری، ۴۰ساله، مدیر نهالستان اطراف با بنای یادبود و سرپرست خودخوانده آن بنا میگوید: «همانطور که مشاهده میکنید، این مکان درست و حسابی نگهداری نمیشد.» او میافزاید: «در سالهای اول انقلاب همه از آن حمایت میکردند؛ اما به مرور زمان این حمایتها از بین رفت.»
حالا بعد از یک دهه تونس قیام خود را به یاد میآورد: اعتراضات گسترده منطقه را که به بهار عربی معروف شد، مانند دیگ جوشان کرد و دیکتاتوریها یکی پس از دیگری سرنگون شدند. اما حالا نامی کمرنگ از آن دموکراسی باقی مانده است و یک نوع بیتمایلی در مردم دیده میشود و سرخوشیها در همان زمان فریز شدهاند.
چهاردهم ژانویه، دهمین سالگرد روزی خواهد بود که زین العابدین بن علی، دیکتاتور تونس، از کشور فرار کرده است. در این میان هیچ چشمانداز مثبت اقتصادی دیده نمیشود و فقط اعتراضات بیشتری به سقوط پیاپی اقتصادی صورت گرفته است. بیشتر از آنکه حال و هوای یادبود باشد، حال و هوای پشیمانی حس میشود. اکنون بسیاری از مردم تونس میگویند که انقلاب پاسخ درخوری به اندک امیدی که ایجاد شده بود، نداد و نتوانست تونسیها را از فساد نجات دهد یا اینکه زمینه برای گریز از مشکلات اقتصادی فراهم آورد.مهمترین نشانه ناامیدی تونسیها این است که در این ژوئیه آنها در برابر اقدام قیس سعید، رئیسجمهور خودشان در تعلیق پارلمان و برکناری نخستوزیر کشورشان سکوت کردند و هیچ واکنشی به بحران سیاسی موجود نشان ندادند. طاهری میگوید: «انقلاب دیگر به تاریخ پیوسته است. حالا جور دیگری به پیش میرویم.» در سال ۲۰۱۹، شهردار لوکرام سعی کرد سهم خود را در آن تاریخ جاودانه کند و با ارائه کیفهای ارزانقیمت که نشانی از آن یادبود داشتند یا با پرچمهای برافراشته، یاد و خاطره کشتهشدگان انقلاب تونس را گرامی نگه دارد. فردای آن روز، طاهری و یکی از کارگرانش سعدی داشتند در اطراف یادبود، لیوانهای پلاستیکی و سیگارهایی را که در زمین رها شده بود، تمیز کنند. هیچکس البته از آنها چنین کاری نخواسته بود؛ چراکه شهرداری فاقد پول است و بقیه نیز ارادهای برای سرپا نگه داشتن آن بنای یادبود را ندارند و او فکر کرد که اگر خودش این کار را انجام دهد، بهتر است. او گفت که هرگز از بزرگداشت نام آن شهدا کوتاه نخواهد آمد. او میگوید که گذر زمان از فداکاری آنها نخواهد کاست. او تصریح میکند که در سال ۲۰۱۱، سرکوب و فساد بن علی انقلاب را اجتنابناپذیر کرده بود. با این حال، تونسیها آنگونه که یادبود زمان بن علی را ارج مینهند، چندان به یادبود اول انقلاب خودشان در سال ۲۰۱۱، توجهی ندارند. یادبود زمان بن علی، یک ساعت به شکل ۷ است که یادآور هفتم نوامبر سال ۱۹۸۷ است؛ زمانی که کودتا صورت گرفت و بنعلی را به قدرت رساند.
مقامات میگویند اینگونه یادبودها از جمله فهرست کشتهها و زخمیها باید به تایید دولت برسند و هنوز بر سر اینکه آنها را «شهید» بخوانند، اجماع نظر وجود ندارد. هواداران رژیم سابق مانع این کار میشوند. آنچه به عنوان یادبود از آنها یاد میشود، عمدتا با هزینههای شخصی نگهداری میشود یا اینکه مقامات محلی راسا به حفظ آنها اقدام میکنند. فتحی لایونی، شهردار لوکرام سال گذشته در یک مصاحبه گفت: «ما کاری به اختلاف نظرها و جزئیات لیست رسمی نداشتیم. ما شهدای خود را به خوبی میشناسیم و برای تسکین درد و رنج خانوادهها پیشقدم شدیم.» با این حال هنوز بر سر برخی مسائل موجود در انقلاب مناقشه وجود دارد. چیزی که مشخص است، مردم دیگر به هیچکس اعتماد ندارند. به گفته طاهری و بسیاری دیگر، رهبران تونس پس از انقلاب هیچکاری جز ثروتاندوزی برای خود و دوستانشان انجام ندادند.