جاده جدید امپراتور
نزدیک مراکز شهری روستایی، حواشی جاده‌ها پر از مردمی بود که در حال جوش‌وخروش بودند، کودکانی که بازی می‌کنند و مغازه‌های کوچکی که مشغول کسب‌وکار بودند. جاده‌ها جایی هستند که زندگی در آن جریان دارد و چنین به نظر می‌رسد که همگی «موئی» در جوش‌وخروش هستند و به‌صورت میلی‌متری با هم فاصله دارند. اما وام‌های چینی هم خطرات خاص خود را دارد. در سریلانکا، چین وام‌هایی با نرخ نسبتا بالا و دوره‌های زمانی نسبتا کوتاه می‌دهد و تامین مالی دوباره و استقراض بیشتر را تشویق می‌کند. اولین فاز پروژه بندر هامبانتوتا وامی ۳۰۷میلیون دلاری با نرخ بهره ۳/ ۶درصدی بود. برخلاف این نرخ‌های تجاری، بانک‌های توسعه چندجانبه به‌طورمعمول وام‌هایی با نرخ نزدیک به ۲ تا ۳درصد ارائه می‌دهد و گاهی حتی نزدیک به صفر می‌شوند. وقتی تاخیرها شروع به افزایش کرد، زمان اضافی مفید به نظر می‌رسید. البته مقام‌های چینی خوشحال بودند که به راجاپاکسا کمک کنند که وام بیشتری دریافت دارد و با نرخ بالاتری تامین دوباره مالی کنند.
سرعت، قوی‌ترین جاذبه برای چین و بزرگ‌ترین خطر برای این کشور است. وام‌های چینی درحالی‌که اغلب شریک را وامی‌دارد تا از پیمان‌کاران چینی استفاده کنند، در تعهدات خود برای ایمنی‌ها و اصلاحات آنقدر سخت‌گیر نیستند. در سال ۲۰۱۱، استراتژی مالی خارجی و رسمی سریلانکا تفاوت‌ها میان وام‌های چینی را مشخص و خاطرنشان کرد که «زمان پردازش وام برای این وام‌ها بسیار کوتاه است، شرایط موردنیاز برای اخذ این وام‌ها در مقایسه با دیگر نهادهای وام‌دهنده بسیار کمتر است.» مقام‌ها نوشتند که گزارش باید خطراتی را تصدیق می‌کرد که با فرایندهای سریع‌تر وام همراه بود؛ اما در حال حاضر، تمام آنچه می‌دیدند، وارونه بود.
تمام آنچه می‌درخشد
چین نه‌تنها وام‌دهنده مرجح نبود، بلکه اغلب تنها و آخرین راه چاره سریلانکا بود. هیچ پیشنهاد رقابتی‌ای برای بندر هامبانتوتا نبود و این نشان می‌دهد که سایر وام‌دهندگان بالقوه نفعی متناسب با خطرات این پروژه را مشاهده نمی‌کردند. مقام‌های سریلانکایی باید این عدم علاقه و نفع را به‌مثابه هشداری بزرگ تفسیر می‌کردند. در عوض، با توجه به اینکه وام‌دهندگان بین‌المللی این پروژه را برای وامی با نرخ پایین‌تر بیش‌ازحد خطرناک ارزیابی می‌کردند، مقام‌های سریلانکایی به‌سوی نرخ‌های بهره بالاتر حرکت کردند. راجاپاکسا بسیار مشتاق بود که آن مطالعات امکان‌سنجی به تمرین «تیک‌زنی» تبدیل شود تا ابزاری برای کاهش خطر. بارزترین نمونه رانندگی ۳۰دقیقه‌ای از بندر هامبانتوتا است. از دل جنگل - که نشانه‌های گذشته درباره حضور فیل‌های وحشی به رانندگان هشدار می‌داد - یک فرودگاه ۲۱۰میلیون دلاری بیرون آمده است. بانک صادرات - واردات چین وام مساعدی ارائه داد و شرکت مهندسی بندر چین - همان بندری که در پس بندر هامبانتوتا قرار دارد- این تاسیسات را ایجاد کرد. دولت بارها بیش از ۶هزار دلار صرف مطالعه امکان‌سنجی برای فرودگاه کرد و کارهای گذشته را که گزینه‌ها را برای دومین فرودگاه بین‌المللی را بررسی می‌کرد، نادیده گرفت.
