گرامیداشت سالگرد نسل‌کشی سربرنیتسا در ۱۱ جولای از لحاظ امنیتی در سال جاری به بالاترین سطح رسیده است. آژانس امنیتی بوسنی گزارش‌هایی را درباره حوادث احتمالی در این شهر در ۱۱ جولای دریافت کرده است. این آژانس تاکید دارد که تمام تلاش خود را به کار گرفته تا امسال نیز مراسم سربرنیتسا بدون مشکل برگزار شود. بعضی از منابع مدعی شدند قرار است افرادی از بخش غیردولتی و سازمان‌های کهنه سربازان از سارایوو و توزلا و همچنین برخی افراد از بلگراد با معرفی خود به‌عنوان صرب‌های ناراضی از حکم محکومیت نهایی راتکو ملادیچ و تخریب کلیسای ارتدوکس در منطقه کونیویچ پولیه، هنگام ورود شرکت‌کنندگان در مراسم گرامیداشت سالگرد نسل‌کشی به منطقه پوتوچاری، حادثه‌ای را برنامه‌ریزی کنند. البته رئیس اداره هماهنگی نهادهای پلیس بوسنی معتقد است:«در مبادله اطلاعات و تجزیه و تحلیل و ارزیابی آن تاکنون هیچ اطلاعاتی دال بر وجود تهدیدی برای گرامیداشت این رویداد دریافت نشده است.»

همچنین نشست تاسیس «ابتکار سران برای سربرنیتسا» در محل مرکز یادبود قربانیان نسل‌کشی سربرنیتسا برگزار شد. ابتکار سران برای سربرنیتسا یک گروه غیررسمی از مقامات ارشد منتخب سابق و فعلی (سران کشورها، اعضای پارلمان) و مقامات منصوب شده (وزرا، نخست‌وزیران) از سراسر جهان و رهبران برجسته جوامع مدنی و دانشگاهی است که حول محور مرکز یادبود قربانیان نسل‌کشی سربرنیتسا و ارزش‌ها و مبارزه با انکار نسل‌کشی سربرنیتسا برنامه‌ریزی شد. ریاست این نشست بر عهده زلاتکو لاگومجیا، وزیر خارجه پیشین بوسنی و امیر سولیاگیچ، مدیر مرکز یادبود قربانیان نسل‌کشی سربرنیتسا بود.

همزمان وزارت خارجه بوسنی اعلام کرد بیسرا تورکوویچ، وزیر خارجه بوسنی ابتکاری را به زوران تگلتیا، رئیس شورای وزیران بوسنی و هرزگوین ارسال کرد تا ۱۱ جولای روز گرامیداشت سالگرد نسل‌کشی سربرنیتسا عزای عمومی در کل کشور اعلام شود. او از رئیس شورای وزیران خواست در صورت عدم تشکیل جلسه عادی شورای وزیران بوسنی و هرزگوین تا قبل از ۱۱ جولای، یک جلسه اضطراری تلفنی برای تصویب تصمیم اعلام ۱۱ جولای به‌عنوان عزای عمومی تشکیل شود. وزارت خارجه بوسنی به کلیه نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی بوسنی در جهان دستورالعملی را ارسال می‌کند تا با نیمه برافراشته کردن پرچم بوسنی ۱۱ جولای را به نحو شایسته گرامی ‌بدارند و به کشورهای پذیرنده در مورد دلایل آن اطلاع دهند.

اما رئیس شورای وزیران بوسنی در جلسه مجلس نمایندگان این کشور و در مخالفت با این اقدام گفت: شورای وزیران به دلایل عینی فرصتی برای بررسی اتخاذ تصمیم اعلام احتمالی ۱۱ جولای به‌عنوان عزای عمومی در بوسنی نداشته است و مدعی شد در صورت تمایل، زمان و راه کافی برای اتخاذ به موقع تصمیم مذکور در چارچوب رویه مرسوم وجود دارد. در این میان میلوراد دودیک، رئیس شورای ریاست جمهوری بوسنی از سفرای صرب این کشور در خارج خواست از اقدام طبق دستورالعمل وزیر امور خارجه بوسنی مبنی بر نیمه برافراشته کردن پرچم بوسنی در نمایندگی‌های دیپلماتیک و کنسولی خودداری کنند! او مدعی شد سیاسی کاری مداوم حوادث جنگی سربرنیتسا و انکار جنایات جنگی که توسط بوشنیاک‌ها و دیگران علیه صرب‌ها در طول جنگ ۱۹۹۵-۱۹۹۲ انجام شد، منجر به آشتی و همزیستی اقوام بوسنی نمی‌شود. با گذشت بیش از بیست وپنج سال از جنایت کشتار مسلمانان در شهر سربرنیتسای بوسنی و در حالی که هنوز سرنوشت ۱۷۰۰ نفر از قربانیان این جنایت نامعلوم است، گروه‌های صاحب قدرت همچنان به انکار آن می‌پردازند.

در جریان جنگ بوسنی بین سال‌های ۱۹۹۲ تا ۱۹۹۵ بزرگ‌ترین قتل عام تاریخ اروپا پس از جنگ جهانی دوم به وقوع پیوست و طی آن هزاران بوسنیایی به جرم مسلمان بودن و داشتن نام‌های اسلامی در شهر سربرنیتسا و مناطق اطراف آن کشته شدند. این جنایت در حالی رخ داد که در ۱۶ آوریل ۱۹۹۳، شورای امنیت سازمان ملل طی قطعنامه ۸۱۹، سربرنیتسا را منطقه امن اعلام کرده بود. با این حال دو سال بعد اندکی پیش از پایان جنگ بوسنی صرب‌ها سربرنیتسا را محاصره کرده و از ۱۱ جولای ۱۹۹۵، طی کمتر از یک هفته حدود ۸ هزار نفر را قتل‌عام کردند. این کشتار در شهر سربرنیتسا انتقادات جدی را علیه سازمان ملل و دبیرکل وقت آن و نیز نیرو‌های هلندی حافظ صلح در این منطقه مطرح کرد.

در تحولی دیگر پارلمان کوزوو قطعنامه نسل‌کشی سربرنیتسا را تصویب کرد. در متن این قطعنامه انکار نسل‌کشی سربرنیتسا ممنوع شده است. نخست‌وزیر کوزوو در صحن پارلمان تاکید کرد جمهوری صربسکا بر اثر نسل‌کشی شکل گرفت و همچنان تخریب بوسنی را دنبال می‌کند. ما نمی‌خواهیم مسوولیت انجام نسل‌کشی را به گردن کل قوم صرب بیندازیم، اما سران سیاسی صرب‌ها باید تحت فشار مداوم باشند تا واقعیت‌ها را بپذیرند. ژلیکو کومشیچ و شفیق جعفروویچ، دوتن از اعضای شورای ریاست جمهوری بوسنی از تصویب قطعنامه مذکور در پارلمان کوزوو استقبال کرده و انجمن «مادران سربرنیتسا و ژپا» از نمایندگان پارلمان کوزوو بابت تصویب قطعنامه نسل‌کشی سربرنیتسا تشکر و قدردانی کرد. اما الکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهور صربستان در واکنش به تصویب قطعنامه نسل‌کشی سربرنیتسا در پارلمان کوزوو اعلام کرد که انتظار دارد چنین قطعنامه‌ای توسط پارلمان کشورهای دیگری نیز تصویب شود و خشونت سیاسی علیه صرب‌ها به دست برخی از پارلمان‌های منطقه ادامه یابد.  دادگاه بین‌المللی لاهه اخیرا یوویتسا ستانیشیچ و فرانکو سیماتوویچ اعضای سابق سازمان امنیت صربستان و دو متحد پیشین اسلوبودان میلوشویچ، رئیس‌جمهوری اسبق صربستان را به دلیل جنایات علیه مردم غیر صرب در شهر «بوسانسکی شاماتس» در بهار سال ۱۹۹۲ هر کدام را به ۱۲ سال زندان محکوم کرد.این آخرین پرونده‌ای بود که توسط دادگاه بین‌المللی لاهه درباره جنایات مسوولان صربستان در خاک بوسنی و کراوسی رسیدگی شد. رسیدگی به این پرونده ۱۸ سال ادامه داشت. بسیاری این حکم را «اجرای عدالت برای قربانیان بوسنی» می‌دانند.