اتحادیه نظامی غرب، پکن را تهدید جدی خواند
ناتو علیه چین
«استیون ارلانگر» و «مایکل. دی. شی‌یر» در گزارش ۱۴ ژوئن برای نیویورک تایمز نوشتند، در اجلاس گروه هفت در بریتانیا که روز یکشنبه پایان یافت، بایدن و همتایانش به طور مشترک برای مهار استیلای اقتصادی روزافزون چین به توافق دست یافتند. روز دوشنبه، کشورهای عضو ناتو هشدار دادند که چین به طور روزافزونی در حال تبدیل شدن به یک مشکل امنیتی جهانی است و این نشانگر یک تغییر اساسی در توجه نهادی است که خود را وقف حفاظت از اروپا و آمریکای شمالی- و نه آسیا- کرده است.
اولین اشاره گذرا به چین در یک بیانیه ناتو- نه حتی در اطلاعیه رسمی آن- در اجلاس لندن در سال ۲۰۱۹ بود اما از آن زمان به بعد، نگرانی‌های جهانی به سرعت افزایش یافته است. هم بایدن و هم ترامپ تاکید فراوانی بر تهدیدی که از جانب چین متوجه آنهاست نهاده‌اند. آنها چین را یک نظام سیاسی اقتدارگرا با هزینه‌ها و جاه‌طلبی‌های نظامی روزافزون - از جمله همکاری نظامی گسترده با روسیه- می‌دانند. چین در مرکز توجه ادعای بایدن است که دموکراسی‌ها در تقابل موجودیتی و هویتی با خودکامه‌ها قرار دارند. بایدن روز دوشنبه در جمع خبرنگاران و پس از اجلاس گفت: «ارزش‌های دموکراتیک که تقویت‌کننده اتحاد ماست زیر فشار روزافزون داخلی و خارجی است. چین و روسیه در تلاش‌اند تا شکافی در همبستگی و پیوندهای فراآتلانتیکی ما بیفکنند.» ناتو در اطلاعیه‌ای که از سوی ۳۰ کشور عضو مورد مذاکره قرار گرفت نام و توصیف چین را محتاطانه ذکر کرد. در این سند، روسیه بارها «تهدیدی» برای ناتو توصیف شد. در این سند انتقاداتی از تجمیع و افزایش تسلیحات نظامی این کشور، هک کردن‌ها و اطلاعات نادرستش به کشورهای غربی، ضمیمه کردن کریمه به خاک خود در سال ۲۰۱۴ و دیگر اقدامات تجاوزکارانه صورت گرفته است. در مقابل، چین کشوری توصیف شد که «چالش»هایی را برای کشورهای غربی درست کرده است. اما آن چالش‌ها هم قابل‌توجه هستند. «ینس استولنبرگ»، دبیرکل ناتو، گفته است که چین پس از ایالات متحده دومین بودجه نظامی جهان و بزرگ‌ترین قوای دریایی جهان را دارد. پکن در حال تقویت زرادخانه هسته‌ای خود و توسعه موشک‌ها و کشتی‌های پیشرفته‌تر است.
استولنبرگ روز دوشنبه افزود: «چین دشمن ما نیست اما توازن قوا در حال تغییر است. چین در حال نزدیک شدن به ماست. ما آنها را در فضای سایبری می‌بینیم، در آفریقا می‌بینیم اما همچنین شاهد هستیم که چین در زیرساخت‌های اساسی ما هم سرمایه‌گذاری می‌کند. ما باید به عنوان یک اتحاد نظامی پاسخی مشترک بدهیم.» چین کشتی‌هایی را به مدیترانه و قطب شمال فرستاده است؛ در حیاط خلوت اروپا با روسیه تمرین نظامی می‌کند، پایگاه‌هایی در آفریقا می‌سازد و زیرساخت‌های عظیمی در اروپا دارد از جمله در بند یونانی پیرائوس. ارتش چین کامپیوترها را در راستای ربودن اسرار صنعتی و نظامی در سراسر جهان هک می‌کند و در دادن اطلاعات نادرست به عضو کشورهای عضو ناتو دست داشته و ید طولایی در این زمینه دارد. این کشور با توانایی خود در به‌کارگیری شبکه‌های ۵G هوآوی در آفریقا، خاورمیانه و اروپا نگرانی‌های جدیدی را ایجاد کرده دال بر اینکه می‌تواند زیرساخت‌های ارتباطی مورد نیاز برای ناتو را کنترل کند.
ناتو در اطلاعیه رسمی خود و در بحث از «تهدیدات چندوجهی» و «رقابت سیستماتیک از سوی قدرت‌های تجاوزگر و اقتدارگرا»، می‌گوید که «اقدامات تجاوزگرانه روسیه تهدیدی است بر امنیت اروپا- آتلانتیک». اگرچه چین «تهدید» نامیده نشده اما ناتو بیان می‌دارد که «نفوذ روزافزون چین و سیاست‌های بین‌المللی آن می‌تواند چالش‌هایی به دنبال داشته باشد که باید به عنوان یک اتحاد به آن بپردازیم». ناتو وعده داد که «با هدف دفاع از منافع امنیتی این اتحاد وارد مشارکت با چین شود» و همچنین افزود که در نظر دارد شراکت را به کشورهای بیشتری در منطقه هند-پاسیفیک افزایش دهد.
در بخش دیگری از این سند بار دیگر نام چین به میان می‌آید و چنین گفته می‌شود که چین «چالش‌های سیستماتیک» برای «نظم بین‌المللی قاعده‌مند» به دنبال دارد. این اتحاد نظامی در اقدامی که نشانه‌هایی از دیپلماسی و مشارکت را در خود داشت متعهد شد که «گفت‌و‌گویی سازنده با چین در هر کجا و هر مساله که میسر باشد» را انجام دهد از جمله در مورد مساله تغییرات آب و هوایی و درخواست از چین برای شفافیت بیشتر در مورد ارتش خود و به ویژه «قابلیت‌های هسته‌ای و دکترین نظامی‌اش».
مقام‌های چینی واکنش تندی به اطلاعیه ناتو نشان دادند؛ همان‌طور که به دیگر بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های رهبران گروه ۷ که در دفعات قبل مطرح می‌شد، پاسخ دادند. نمایندگی چین در اتحادیه اروپا مستقر در بروکسل در پستی در «ویبو» گفت: «توصیف این اتحادیه از چین زیر سوال بردن توسعه مسالمت‌آمیز چین، سوء‌قضاوت در مورد وضعیت بین‌المللی و نقش آن و تداوم روحیه جنگ سردی است.» رهبران ناتو روز دوشنبه همچنین توافق کردند که سال آینده مفاهیم استراتژیک سال ۲۰۱۰ خود را به روزرسانی کنند؛ مفاهیمی که ۱۱ سال پیش روسیه را شریکی بالقوه نامیده بود و هرگز نامی از چین به میان نیاورده بود. این اتحاد نظامی همچنین گفت، چالش‌های جدید از سوی جنگ سایبری، هوش مصنوعی و اطلاعات نادرست و نیز موشک‌های جدید و فناوری‌های کلاهکی باید برای حفظ بازدارندگی در نظر قرار گیرند. ماده ۵ معاهده تاسیس ناتو – حمله به یک عضو یعنی حمله به تمام اعضا- «شفاف» خواهد شد تا شامل تهدیدهای ماهواره‌ای در فضا و حملات هماهنگ سایبری هم بشود.
این نشست ناتو نوعی استقبال گرم از بایدن بر خلاف سلف او ترامپ بود؛ این ترامپ بود که تاسف عمیق خود را از این اتحاد و از اهمیت مشارکت آمریکا در نهادهای چندجانبه‌ای که واشنگتن پس از وحشت جنگ جهانی دوم تاسیس کرده بود ابراز کرد. بسیاری از رهبران جهان، اجلاس روز دوشنبه را درست در نقطه مقابل اجلاس می ۲۰۱۷ دیدند که ترامپ در آن حضور یافته بود. ترامپ از هزینه‌ها و ولخرجی‌های ۲/ ۱ میلیارد دلاری دفتر فرماندهی ناتو عصبانی بود. ترامپ همچنین انتظار کمک کشورش به این نهاد را از بین برد و هیچ حمایتی از ماده ۵ به عمل نیاورد؛ ماده‌ای که از قضا اصل اساسی یا ستون دفاع جمعی بود.
بایدن روز دوشنبه اعلام کرد که این اتحاد «برای منافع نظامی آمریکا بسیار مهم است» و ماده ۵ را هم «یک تعهد مقدس» نامید. او افزود: «من می‌خواهم کل اروپا بداند که ایالات متحده بازگشته و همین جاست».
