نیاز به سفر بهصورت دائمی با کووید-۱۹ محو نمیشود
عبور از مرحله چمدانهای چرخدار
در نتیجه بعید است نیاز به سفر بهصورت دائمی با کووید-۱۹ محو و ناپدید شود. حتی اگر در درازمدت نیز صنعت توریسم دچار آسیب شود و برخی مقاصد سفر تا سالها تحت تاثیر این ویروس بمانند، باز هم سفر از میان نخواهد رفت. همه پیشبینیها میگویند سفر و گردشگری ظرف چند سال آینده به سطوح پیش از همهگیری خواهد رسید و از آن به بعد هم در مسیر رشد قرار خواهد گرفت. مایکل خان از موسسه مشاوره اولیور ویمن با نگاهی به گذشته میگوید: «شاید تقاضا در این حوزه کمی دچار مشکل شود اما اثرگذاری آن بیش از ۲۰ سال نخواهد بود.» انگیزههای موجود و عوامل درازمدت برای رشد ثروت و افزایش زمان فراغت، بهصورت قطعی وضعیت فعلی را تکان خواهند داد. رشد سریع گردشگری چینی، نشان از اهمیت استراحت در مکانی جدید و خرج کردن در آن مکان را میدهد. رشد طبقه متوسط باعث میشود چینیها در این سفر هیجانانگیز به هندیها، مالزیاییها و اندونزیاییها ملحق شوند که این امر میتواند خود سببساز تغییرات بزرگی شود. افزایش جمعیت طبقه متوسط در آسیا و ترجیح آنها به سفرهای منطقهای میتواند به این معنا باشد که جنوب شرق آسیا، مدیترانه را بار دیگر بهعنوان مقصد مرجحِ تعطیلات جهانی مطرح خواهد کرد.
امید است که واکسن چیزی شبیه به وضعیت عادی را به همراه آورد هرچند در هفتههای پایانی سال ۲۰۲۰ شاهد شکلی جهشیافته از کرونا بودیم که سریعتر منتقل میشود و همین امر باعث شد محدودیتهای جدیدی برای سفر گذاشته شود. در همین راستا کشورها هم خیلی سریع جلوی گردشگران از کشورهای درگیر این بیماری را گرفتهاند. به خاطر همین عقبنشینیها، انتظار میرود بهبود در نیمه دوم امسال همزمان با تزریق واکسن در میان مردم حاصل شود اما بعد از آن، شاهد افرادی هستیم که بعد از ماهها از بلیتهای ارزانقیمت بهره میگیرند، رویدادها دوباره برگزار میشود، اعضای خانوادهها به دیدار همدیگر میروند و مدیران دوباره برنامهریزی و در آسمانها پرواز میکنند. با این حال، پرسش اینجاست که سفر در کوتاهمدت و درازمدت چه شکلی خواهد بود؟
اکثر خطوط هواپیمایی که ابزار اصلی برای سفرهای خارجی هستند، زمینگیر خواهند شد، عدهای تحت کنترل شدید دولتی باقی میمانند و برخی نیز ورشکسته میشوند. اما اینها همگی میتواند فرصتی تازه برای رقبای کمهزینه ایجاد کند و در نتیجه قیمت را کنترل خواهد کرد. از سوی دیگر مساله سلامت در سفر به اندازه بلیت هواپیما و گذرنامه اهمیت پیدا خواهد کرد. در شرایط جدید، اپلیکیشنها و پلتفرمها کمک میکنند تا افراد سفری ایمن داشته باشند و وضعیت سلامتی خود را به اشتراک بگذارند و بهعلاوه سفر از این طریق آسانتر و سادهتر خواهد شد. در این ایام، سلامتی به یکی از مهمترین مقولات تبدیل میشود به گونهای که مسافران برای سفر، آن را به شکلی جدی در نظر خواهند گرفت. مقاصد تعطیلات و سفر هم با دقت بیشتری بررسی و انتخاب میشوند. جالبترین نکته هم این است که فناوریهای نو، فشارهای دولتی و مسافرانی که از مسائل زیستمحیطی آگاهی بیشتری کسب کردهاند دست به دست هم میدهند و به سفرهای هوایی پاک که انتشار کربن صفر دارند، کمک خواهند کرد.
سفرهای خارجی بهرغم رشد سریع هنوز برای عده زیادی، تجربهای خاص محسوب میشوند. البته با افزایش جمعیت ثروتمندان در جهان، شمار سفرها و تفریحات خارجی هم افزایش پیدا خواهد کرد. به این ترتیب بازاری وجود دارد که هنوز دست نخورده: حدود ۸۰ درصد از جمعیت جهان هیچگاه قدم به هواپیمای مسافربری نگذاشتهاند. سفر خارجی هنوز برای بسیاری از افراد یک مورد خاص و نادر محسوب میشود. مطالعهای از استفان گاسلینگ در دانشگاه لینئوسِ سوئد نشان میدهد تنها ۱۱ درصد از جمعیت جهان در سال ۲۰۱۸ پرواز کردهاند و حداکثر ۴ درصد به خارج سفر کردهاند. حتی در کشورهای ثروتمند هم کمتر از نیمی از جمعیت بلیت هواپیما گرفتهاند. جمعیت زیادی در جهان خودشان را برای تعطیلات آماده میکنند.
قدمهای بیشتر میتواند قیمت و سرعت سفر را تغییر دهد و انتخابهای بیشتری را پیش روی افراد بگذارد. در نتیجه کل کسبوکار در این فرآیند تغییر خواهد کرد. همچنین سفرهای طولانیمدت و چندساعته هم بیشتر خواهند شد. برخی استارتآپها برای سفرهای سریعتر فعالیت میکنند. اگر گردشگری فضایی با موفقیت انجام شود، ظرفیت این سفرها و چشمانداز جدیدی در این زمینه هم ایجاد خواهد شد. سفرهای با سرعت بالا در افق دیده میشود. این یعنی بدون تردید، باید گامی برای تغییر فناوری سفر برداشت تا از مرحله چمدانهای چرخدار عبور کنیم. در همین زمینه گزارش دیگری هم در صفحه ۱۸ امروز درج شده است.