نشست ۶ ژانویه کنگره به یک رویارویی سیاسی تمامعیار تبدیل میشود
بلوای ۱۱ سناتور یاغی
تد کروز، سناتور جمهوریخواه از ایالت تگزاس، روز شنبه اعلام کرد هنگام تایید آرای الکترال جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا در کنگره او و ۱۰ سناتور جمهوریخواه دیگر به نتایج انتخابات برخی از ایالتها اعتراض میکنند. قرار است روز چهارشنبه ششم ژانویه، ۱۷ دی ماه کنگره برای تایید آرای الکترال انتخابات ریاستجمهوری آمریکا نشستی را برگزار کند. به گزارش رویترز، تایید انتخابات ریاستجمهوری در کنگره عمدتا تشریفاتی است و تاثیری بر پیروزی جو بایدن ندارد. رویترز میافزاید: اقدام سناتور تد کروز و دیگر جمهوریخواهان در سنا اقدامی علیه رویکرد رهبران جمهوریخواه در سنا است که میخواهند تایید انتخابات توسط سنا اقدامی نمادین باشد و تمایلی به تداوم بحث و مذاکره در این زمینه ندارند. تد کروز و ۱۰ سناتور دیگر در بیانیهای گفتهاند به تایید آرای الکترال ایالتهایی که ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ مدعی تقلب در آنها بود، اعتراض خواهند کرد. شکایتهای ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ در مورد تقلب در انتخابات در ایالتهای مختلف نتیجهای نداشت و شکست خورد. این سناتورها در بیانیه خود تاکید کردهاند، کنگره باید فورا کمیسیون تحقیق تشکیل دهد و طی ۱۰ روز نتایج در ایالتهای مورد اعتراض را مورد بررسی قرار دهد.
با این حال هنوز این سناتورها مشخص نکردهاند که کدام ایالتها برای بازبینی و تحقیق باید مورد بررسی قرار گیرند. جو بایدن با ۳۰۶ رای الکترال در مقابل ۲۳۲ رای الکترال دونالد ترامپ به پیروزی رسیده است. اعضای کالج انتخاباتی ایالات متحده روز دوشنبه ۲۴ آذر به طور رسمی پیروزی جو بایدن بر دونالد ترامپ را تایید کردند. اکنون به عنوان بخشی از روند تایید انتخابات کنگره نیز باید نتیجه نهایی را تایید کند. اعتراضات ستاد انتخابات دونالد ترامپ و جمهوریخواهان از طریق بازشماری آرا و دستگاه قضایی این کشور برای تغییر نتیجه انتخابات با شکست مواجه شده است. بازشماری آرا در ایالتهایی مانند جورجیا نیز تغییری در نتیجه انتخابات در این ایالت ایجاد نکرد.دیوان عالی آمریکا نیز دو بار شکایتهای جمهوریخواهان علیه نتیجه انتخابات را رد کرده است. در همین زمینه ۱۴۰ نماینده جمهوریخواه در مجلس نمایندگان آمریکا پیش از این گفته بودند که در جریان بررسی نتیجه انتخابات در کنگره اعتراض میکنند.
این بیانیه را سناتورها تد کروز، رون جانسون، جیمز لنکفورد، استیو داینس، جان کندی، مارشا بلکبرن، مایک براون، به همراه سناتورهای منتخب سینتیا لومیس، تامی توبرویل، بیل هاگرتی و راجر مارشال امضا کردهاند. میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان سنا ضمن اذعان به پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاستجمهوری آمریکا از جمهوریخواهان خواسته است از اعتراض به نتیجه انتخابات خودداری کنند.
سناتور جمهوریخواه میت رامنی نیز با انتقاد از این اقدام سناتورها گفته است، تلاش برای رد نتیجه انتخابات ممکن است جاهطلبی سیاسی برخی را تقویت کند، اما این تهدیدی خطرناک علیه جمهوری دموکراتیک ما محسوب میشود.سناتور جمهوریخواه پت تومی، از ایالت پنسیلوانیا نیز از اقدام تد کروز و دیگر جمهوریخواهان انتقاد کرده و گفته است آنها حق مردم برای تعیین رهبر کشور را تضعیف میکنند. سناتور پت تومی همچنین تاکید کرده است که دونالد ترامپ به دلیل عدم حمایت مردم در حومه شهرهای بزرگ و مناطق روستایی در ایالت پنسیلوانیا شکست خورد.
کمیسیون بازبینی انتخابات
دیرک مولر، استاد حقوق دانشگاه آیووا در خصوص درخواست جمهوریخواهان برای تشکیل کمیسیون تحقیق انتخابات به رویترز گفت، فشار برای تحقیق در راستای ایجاد «یک مانع سیاسی» است و بر نتیجه انتخابات تاثیری نخواهد گذاشت. این استاد حقوق دانشگاه آیووا در ادامه گفته است، اگرچه قانون سال ۱۸۸۷ که به نحوه تایید انتخابات توسط نمایندگان کنگره میپردازد، مبهم است، اما بیشتر صاحب نظران و حقوقدانان معتقدند کنگره فاقد صلاحیت قانونی لازم برای چنین تحقیقی است. دیرک مولر تصریح کرد: «حتی اگر نمایندگان کنگره از چنین قدرتی برخوردار میبودند، تحقیق درباره نتایج انتخابات نیازمند حمایت اکثریت نمایندگان هر دو مجلس بود. در واقع هیچ شانسی برای حمایت از این پیشنهاد وجود ندارد.»
تیم انتقالی جو بایدن هنوز به این بیانیه سناتورهای جمهوریخواه واکنش نشان نداده است اما پیشتر جین ساکی، سخنگوی این تیم گفته بود، چنین اقداماتی تاثیری بر روند تایید انتخابات نخواهد داشت و جو بایدن روز ۲۰ ژانویه مراسم تحلیف خود را برگزار خواهد کرد. آسوشیتدپرس نیز دو روز پیش نوشته بود اقدام جمهوریخواهان درکنگره میتواند باعث تاخیر در روند تایید نتیجه آرای الکترال شود، ولی نمیتواند مانع تایید آن شود. برای برخی این سوال مطرح شده بود که آیا نتیجه انتخابات میتواند با تاخیر اعلام شود که آسوشیتدپرس اعلام کرده است امکان چنین رخدادی وجود دارد. با این حال پس از تایید انتخابات از سوی معاون ترامپ، جو بایدن دیگر رئیسجمهور قانونی این کشور خواهد بود و دیگر هیچ قانونی بر سر راه ریاستجمهوریاش قرار نخواهد داشت. در این شرایط حتی اگر جو بایدن به هر دلیلی، از جمله درگیر شدن با بیماری کرونا قادر نباشد رهبری مردم این کشور را به عهده بگیرد، طبق قانون کامالا هریس رئیسجمهور این کشور خواهد شد. قانون آمریکا صراحت دارد که در تاریخ بیستم ژانویه، راس ساعت ۱۲ ظهر به وقت محلی، مراسم تحلیف انجام و قدرت جابهجا شود. در این شرایط مایک پنس باید روز ششم ژانویه نتیجه انتخابات را تایید کند. به نوشته روزنامه نیویورکتایمز، او در عین حال که از این اقدام جمهوریخواهان برای تشکیل کمیسیون تحقیق حمایت کرده است اما در نهایت چارهای جز تایید انتخابات ندارد. با این حال قرائن نشان میدهد مایک پنس حامی کروز و دیگر سناتورهایی است که به نتیجه انتخابات ریاستجمهوری معترض هستند. بیانیه سنانورها و اقدام پنس برای حمایت از آنها، منعکسکننده شرایطی در میان جمهوریخواهان است که قصد دارند از تایید نتیجه انتخابات سر باز بزنند و آنها همچنان قدرتمندانه پشت ادعاهای بدون سند و مدرک ترامپ قرار دارند. این در حالی است که همه ایالتها، نتیجه آرای الکترال خود را بدون کم و کاست تایید کردهاند و نتیجه اعتراضها به دادگاههای ایالتی که در حدود ۶۰ پرونده بوده، مورد قبول قرار نگرفته است. همچنین نه پنس و نه سناتورهایی که میگویند قصد ابطال نتایج را دارند تاکنون مستندات معتبری درباره تقلب ارائه ندادهاند و در عوض به احتمال وجود پارهای از تخلفات اشاره داشتهاند که به گفته دستاندرکاران این نوع تخلفات جزئی در هر دورهای از انتخابات وجود دارد. با این حال به گفته نیویورکتایمز مخالفت سناتورها به انتخاب جو بایدن نمیتواند نتیجه نهایی را تغییر دهد اما این اعتراضها میتواند جلسه روز چهارشنبه در کاپیتول هیل را به مکانی پر از نزاع دوحزبی تغییر دهد. چنین فضایی نشان میدهد در حالی که روزها برای رسیدن به مراسم تحلیف به شماره افتادهاند، کاپیتول هیل یک حالت دوقطبی شدید را تجربه میکند. اثرات این دوقطبی در دوران ریاستجمهوری بایدن بیشتر نمود خواهد داشت. وجود چنین فضایی برای پنس کمی حالت معماگونه دارد. در حالی که وی وظیفه دارد روز چهارشنبه، ریاست سنا را بر عهده بگیرد و بایدن را به عنوان رئیسجمهور قانونی انتخاب کند اما تحت فشار جمهوریخواهان هواخواه ترامپ نیز قرار دارد. از سویی افتادن در دام هواخواهان ترامپ ممکن است، آینده سیاسی این جمهوریخواه ارتدوکس را هم به خطر بیندازند. روز جمعه نیز یک دادگاه فدرال پروندهای را که توسط جمهوریخواهان مجلس نمایندگان تشکیل شده بود تا پنس را مجبور کند، نتیجه انتخابات را برعکس کند، رد کرد. اما روز شنبه، مارک شورت، رئیس کارکنان معاون ریاستجمهوری آمریکا به نقل از پنس گفت که وی نیز همانند میلیونها آمریکایی نگران تقلب و بینظمیهای حاکم در انتخابات شده است. در این اظهارات تصریح شده است که پنس از اقدام سناتورها با توجه به قدرتی که قانون در اختیار آنها گذاشته است، حمایت میکند. در یک بیانیه مشترک که توسط هفت سناتور فعلی و چهار سناتور جدید امضا شده، آمده است که آنها به نتیجه انتخابات اعتراض خواهند کرد و نتیجه این انتخابات مورد تایید آنها نیست. در این بیانیه آمده است: بیشتر جمهوریخواهان متوجه شدهاند که در پای صندوقهای رای تقلب صورت گرفته و چند ماه است که ترامپ به این موضوع تاکید داشته است. سناتورها در پایان این بیانیه خود آرزو کردهاند که بیشتر سناتورها، نه همه دموکراتها به این کارزار بپیوندند و نتیجه را بر عکس اعلام کنند. سناتور ایمی کلوبوچار، دموکراتی از مینهسوتا، تلاش جمهوریخواهان را یک «شیرینکاری تبلیغاتی» خوانده است که هیچ تغییری در نتیجه انتخابات بهوجود نخواهد آورد. او میگوید چنین ادعاهای بیپایه و اساسی نیز قبلا مورد آزمون قرار گرفت و هر بار نیز پوچ بودن آن ثابت شد.
نتیجه تغییر میکند؟
تصمیم اخیر جاش هالی، سناتور جمهوریخواه ایالت میسوری و تد کروز از تگزاس برای اعتراض به پیروزی جو بایدن، رئیسجمهوری منتخب آمریکا در جلسه کنگره ممکن است جلسهای را که به طور معمول جنبهای تشریفاتی دارد به یک رویارویی سیاسی تمامعیار تبدیل کند. در حالی که ترامپ نیز برای روز ششم ژانویه از هواداران خود خواسته است به خیابانها بریزند، عملا کار ریاستجمهوری جو بایدن را سخت خواهند کرد و این میتواند یک پیشنمایش از روزهای سخت جو بایدن برای روزهای رهبریاش باشد که عملا یک کشور دوپاره را تحویل گرفته است. به گزارشها گروهی از سناتورهای جمهوریخواه به رهبری تد کروز، سناتور تگزاس نیز در نظر دارند روند تایید نتیجه انتخابات را به تاخیر بیندازند و با تایید پیروزی جو بایدن مخالفت کنند. هر گاه یکی از اعضای مجلس نمایندگان به همراه یکی از سناتورها در جلسه کنگره به نتیجه آرای الکترال در یکی از ایالتها اعتراض کنند آن اعتراض باید مورد بررسی قرار گیرد. هر دو مجلس به طور جداگانه اعتراض مطرح شده را حدود دو ساعت به بحث میگذارند و سپس برای قبول یا رد آن رایگیری میکنند.
به این ترتیب اگر یکی از اعضای مجلس نمایندگان به تنهایی به نتیجه انتخابات در یکی از ایالتها اعتراض کند آن اعتراض قابلرسیدگی نخواهد بود. تعداد زیادی از اعضای جمهوریخواه مجلس نمایندگان و شماری از سناتورهای جمهوریخواه اعلام کردهاند که به نتیجه رایگیری در ایالتهایی که دونالد ترامپ مدعی «تقلب» در آنها شده است اعتراض خواهند کرد. در دهههای اخیر اعتراض رسمی به نتیجه انتخابات ریاستجمهوری تنها در سالهای ۱۹۶۹ و ۲۰۰۵ صورت گرفت. هر دو بار نیز کنگره اعتراضها را وارد ندانست.
با توجه به اکثریت دموکراتها در مجلس نمایندگان احتمال موافقت این نهاد با یکی از اعتراضهای مطرح شده در عمل وجود ندارد. در مجلس سنا نیز معترضان باید بتوانند موافقت کل سناتورهای جمهوریخواه را جلب کنند. این در حالی است که شماری از سناتورهای جمهوریخواه از جمله میچ مککانل، رهبر اکثریت جمهوریخواه، سوزان کالینز، سناتور ایالت مین و میت رامنی، سناتور ایالت یوتا پیروزی جو بایدن را تبریک گفتهاند. در نتیجه رای موافق آنها به معترضان بعید به نظر میرسد. با این حال معترضان حتی در صورت رای موافق مجلس سنا به اعتراض مطرح شده نیز باز به رای مجلس نمایندگان نیاز خواهند داشت. به این ترتیب معترضان بختی برای جلوگیری از تایید پیروزی جو بایدن نخواهند داشت.