تصویر«پدر دلسوز ملت» درهم شکسته است
«رئیسجمهور غایب»کجاست؟
یک ماه از صحبتها و وعدههای او میگذرد. او پولهای زیادی بهکارهایی زیاد اختصاص داده است اما پزشکان نهتنها هدیهای دریافت نکردهاند بلکه سروکارشان به پلیس و بازجوییهای قضایی افتاده است. پلیس و مقامهای قضایی به پزشکان اعتراض میکنند که چرا در بوق و کرنا کردهاید که هدیهای به ما داده نشده است. وعدههایی که به معنای غرورآمیزترین دستاورد پوتین بود- جوانسازی دولت پس از آشوبهای دهه ۹۰- اکنون به دریای اتهامات متقابل، ارعاب سرویسهای امنیتی و طفرهرویهای بوروکراتیک تقلیل یافته است.
«دیمیتری دریز»، سردبیر مستقر در مسکو، هفته گذشته در تفسیری کنایهآمیز در یک روزنامه در مورد این سردرگمی آشکار نوشت: «آیا این شوخی است؟ قطعا نه.» او نوشت نه دشمنان خارجی روسیه و نه مخالفان داخلیاش «به اندازه خود دولت قادر به آسیب زدن به چهره دولت نیستند.» کرملین برای روز مبادا ۵۰۰ میلیارد دلار کنار گذاشته است و پوتین هم به قدر کافی پول دارد تا وعدههای خود را محقق سازد. اما در نظامی که آمیخته با فساد است، بسیاری از مقامها در ترس دائمی از انتقاد زندگی میکنند. یا بدتر از آن، بسیاری واهمه این را دارند که مبادا بهخاطر پولهایی که هزینه شده و هیچ سندی برای آنها ثبت نشده مورد بازجویی قرار گیرند. بنابراین، وقتی نوبت به پخش پول رسید- آنها مردد بودند- آزادی عمل بهدست آوردند تا کاهشهایی را برای آن دسته از کارکنان درمانی بهعمل آورند که مدتی را صرف بیماران غیرکرونایی کرده بودند. در منطقه جنوبی «کراسنودار»، یک پزشک باسابقه و بسیار محترم در بیمارستان آن منطقه اخراج شد. دلیل آن هم اعتراض کوچک یکی از پرسنل درمانی بود. این پزشک هم اکنون از سوی سرویس امنیتی روسیه به دلایل کیفری درحال بازجویی است.
پزشک دیگری در شهر «آبینسک» در همان حوالی که به یک تجمع اعتراضی در مورد عدم پرداخت وعدهها و پاداشهای مالی پوتین کمک کرده بود هم نامهای از سوی پلیس دریافت کرد که به او هشدار داده بود که بهخاطر «فعالیتهای افراطی» تحت پیگرد قرار گرفته است. «یولیا وولکووا» - پزشک کراسنودار که رهبری شاخه محلی «ائتلاف پزشکان» را در دست دارد که یک اتحادیه مستقل است که پیوندهایی با الکسی ناوالتی، چهره مخالف پوتین دارد- در یک مصاحبه تلفنی گفت که کارکنان پزشکی و درمانی از وعده پاداشهای مالی پوتین بهوجد آمده بودند. اما اکنون آنها «از بازجوییها و احضارها واهمه دارند.» او میگوید دلیل این بازجوییها شکایت از خلف وعده پوتین است. گویی پلیس و نهادهای قضایی انتظار دارند که پزشکان چشم و گوش خود را ببندند و کر و کور باشند. با این حال، در برخی موارد، دادستانها در سمت پزشکان معترض قرار گرفتهاند. دفتر دادستانی در «سمیفروپول»، پایتخت کریمه که در سال ۲۰۱۴ ضمیمه خاک روسیه شد، هفته گذشته اعلام کرد که شکایات مربوط به عدم پرداختها و خلف وعدههای مقامهای دولتی را بررسی کرده و آنها را منطقی یافته است. او به مقامهای محلی دستور داد که این پاداشهای مالی را بپردازند.
در «نیژنی نووگورود»، منطقه دیگری که بسیاری از کارکنان بخش درمان مبالغ مالی وعده داده شده را دریافت نکردهاند، مقامها دست بهکار شده و به اتهامزنی روی آوردهاند. بهطور مثال، «دیوید مالک حسیناف»، وزیر بهداشت این منطقه، مخالفان را به استفاده از «حقههای کثیف» متهم کرد که میکوشند بوروکراسی اداری را ناکام جلوه دهند. او میگوید: «ترتیب دادن این ماجراها بسیار غیراخلاقی است.» پوتین با ایفای یکی از نقشهای مورد علاقهاش که همان «پدر دلسوز ملت» اما همزمان «پدر سرسخت» هم است و در محاصره بوروکراتها قرار گرفته، به تازگی در یک کنفرانس اعلام کرد که مقامها در بسیاری از مناطق از دستور او برای ارائه پاداش به پزشکان و پرستاران عدول کردهاند. او مقامهای دولتی و بوروکرات را متهم کرد که به دستوراتش عمل نکردهاند. پوتین گفت: «مبالغ خاصی برای پرداخت به پزشکان، پرستاران و تمام کارکنان و کادر درمانی و خدمه آمبولانسها کنار گذاشته است. اینها درگیر یک افتضاح بوروکراتیک شدهاند و میزان ساعات کار را میشمارند. آیا من به شما گفتم که پرداختیها را براساس ساعت کار یا با نگاه به ساعتتان بپردازید؟» با این حال، معلوم نیست این سخن پوتین برای «رد گمکنی» است تا چهرهای مطلوب از خود به نمایش بگذارد یا اینکه به راستی این رهبر قدرتمند در چنبره بوروکراسی اداری گیر افتاده و کسی از او حرفشنوی ندارد. پوتین در ادامه سخنان تلویزیونی خود گفت ۲۹ منطقه دستور او را نادیده گرفتهاند و تنها کمتر از نیمی از کارکنان درمانی پاداشهای وعده داده شده او را دریافت کردهاند. پوتین که به مقامها دستور داده بود برنامههای او را اجرا کنند با حالتی تحکمآمیز گفت: «من از شما خواستم در نظر داشته باشید که شخصا مراقب اوضاع در مورد این مساله [پاداشهای مالی] در تمام روسیه هستم.»
گزارشگر نیویورکتایمز میافزاید میان «تصویر» و «واقعیت» در کشوری که حول پوتین میگردد شکاف وجود دارد. همه چیز از بالا به پایین است. ۲۰ سال طول کشید تا دولت درماندهای که از یلتسین به ارث برده بود را بسازد. «تاتیانا استانووایا»، متخصص مسائل روسیه، میگوید آنچه «قدرت عمودی» در روسیه خوانده میشود پروژهای سیاسی است که بر حفاظت از کرملین در برابر مخالفان متمرکز است نه ارائه خدمات دولتی کارآمد به نفع مردم.