در قطعنامه‌ای که سه‌شنبه به تصویب مجلس ملی ونزوئلا رسید، نیکولاس مادورو، رئیس‌جمهوری ونزوئلا به‌عنوان «غاصب» قدرت معرفی شده است و نمایندگان اعلام کرده‌اند که اقدامات دولت او دیگر مشروعیت قانونی ندارد. در قطعنامه دیگری هم تلاش شد تا با وعده حفاظت از نیروهای مسلحی که از هرگونه دولت انتقالی حمایت به عمل می‌آورند، وفاداری ارتش از مادورو را برگردانند. خوان گوییدو، رئیس مجلس ملی ونزوئلا تاکید کرد: این یک توافق تاریخی است. گرچه مادورو با فروپاشی اقتصادی ونزوئلا ضعیف شده است اما هنوز از حمایت ژنرال‌ها و نهادهای دولتی دیگر شامل دادگاه‌ها برخوردار است. قانون‌گذاران کاراکاس با استفاده از ماده‌ای از قانون‌اساسی در ارتباط با انتقال قدرت، وعده دادند زمانی که مادورو از قدرت کنار رفت، انتخابات زودهنگام برگزار کنند و این قطعنامه فورا با حمایت مخالفان دولت سوسیالیستی مادورو در خارج از این کشور روبه‌رو شد. در واشنگتن سناتور مارکو روبیو، از مقام‌های بانفوذ‌ در سیاست‌گذاری آمریکا در حوزه آمریکای لاتین گفت: زمان آن فرا رسیده است که دولت ترامپ گوییدو را به‌عنوان رئیس‌جمهوری موقت به رسمیت بشناسد. این عنوانی است که گوییدو هنوز ادعایی روی آن ندارد.

تنش‌ها در ونزوئلای غنی از نفت از زمان آغاز دومین دور ریاست‌جمهوری مادورو در دهم ژانویه افزایش یافته است. بسیاری از دولت‌های خارجی حکومت مادورو را غیر قانونی می‌دانند چرا که اکثریت احزاب سیاسی مهم از شرکت در انتخابات ماه مه منع شدند و سیاستمداران بانفوذ اپوزیسیون زندانی شده یا به تبعید فرستاده شدند. قطعنامه‌ای که سه‌شنبه به تصویب رسید، یک نقشه راه برای انتقال سیاسی به رهبری مجلس ملی ونزوئلا بود. از دیگر مواردی که به تصویب رسید، همچنین می‌توان به قطعنامه‌ای اشاره کرد که هدفش تضعیف حمایت ارتش از رئیس‌جمهوری کنونی کاراکاس بود. براساس اعلام کنگره، قانون عفو حتی شامل مقام‌های دولت قانونی که در پی بازگرداندن نظم برآمده از قانون‌اساسی هستند، می‌شود. البته هنوز دولت مادورو نسبت به این اعلامیه واکنش نشان نداده است. رافائل چاوررو، استاد حقوق دانشگاه مرکزی ونزوئلا در گفت‌وگو با نیویورک‌تایمز گفت: قدم‌هایی که برداشته خواهد شد نامشخص است. هیچ راه جادویی برای رهایی از دیکتاتوری وجود ندارد. مجلس ملی ونزوئلا پس از رای دیوان عالی این کشور به‌طرز بی‌سابقه‌ای فاقد قدرت شده است. مادورو برای خنثی کردن قدرت این مجلس دست به ساخت یک قوه قانون‌گذاری موازی هم زده و در تلاش بود تا در مارس سال ۲۰۱۷ این مجلس را که در دست اپوزیسیون است، منحل کند.

از هفته گذشته که مادورو برای دور دوم ریاست‌جمهوری‌اش مراسم تحلیف را به‌جا آورد، انتقادهای داخلی و بین‌المللی علیه او افزایش یافت. همین فضا موجب شد تا خوان گوییدو اعلام کند که با پشتیبانی نیروهای مسلح در ونزوئلا، به‌طور موقت اداره کشور را بر عهده خواهد گرفت. آمریکا جزو معدود کشورهایی بوده که از اظهارات گوییدو استقبال کرده است. مایک پنس، معاون رئیس‌جمهوری آمریکا گفته اگر در ونزوئلا یک نفر قانونی انتخاب شده باشد آن شخص خوان گوییدو است. او گفته است که آمریکا از مجلس ملی ونزوئلا حمایت می‌کند. پیش از این مایک پنس در توییتی نوشته بود: «آمریکا از این تصمیم شجاعانه مجلس ملی ونزوئلا حمایت می‌کند.» البته این حرکت از سوی لوییس آلمارگو، دبیرکل سازمان دولت‌های قاره آمریکا، مورد حمایت قرار گرفت و حتی گوییدو را «رئیس‌جمهوری موقت» ونزوئلا خواند. این حمایت‌ها موجب دلگرمی گروه‌های مخالفی شده که در داخل ونزوئلا باقی مانده‌اند و حالا به‌دنبال سهم بیشتری هستند. آنها حالا باید شاخه زیتون خود را به نیروهای امنیتی هدیه کنند و امیدوار باشند که اعضای رده متوسط و بالای نیروهای نظامی در جهت اخراج مادورو از حکومت کنار آنها قرار بگیرند.

این تحولات در شرایطی رقم می‌خورد که تا همین اواخر، مجلس ملی این کشور به‌عنوان یک نهاد بی‌ثمر شناخته می‌شده است. همین کم‌اثری موجب از دست دادن حمایت‌های مردمی شده بود زیرا تلاش‌های آنها برای مقابله با مادورو بارها و بارها ناکام مانده بود.  البته ناظران می‌گویند این بار اول نیست که مادورو با چنین بحران‌هایی روبه‌رو می‌شود. فرناندو کورتز، یکی از مقامات سابق ونزوئلا که مدتی هم به ترامپ و کاخ سفید درخصوص کاراکاس به آنها مشاوره می‌داد، می‌گوید: «تقریبا در آن کشور شرایط مرگ و زندگی همیشه برقرار بوده است.» مادورو مراسم سوگند ریاست‌جمهوری دور دوم خود را در شرایطی برگزار کرد که این کشور با یک ابرتورم و مشکلات اقتصادی عدیده‌ای دست و پنجه نرم می‌کند. تقریبا آمارها نشان می‌دهد که بیش از نیم میلیون نفر این کشور را ترک کرده‌اند. مادورو همچنین در خارج از این کشور هم دوستان زیادی ندارد. کانادا، کلمبیا، برزیل، پرو و آرژانتین جزو کشورهایی هستند که مادورو را رئیس‌جمهوری غیرمشروع خوانده‌اند و وی را متهم کرده‌اند که در کشور دیکتاتوری به راه انداخته است.

هر چند خوان گوییدوی ۳۵ ساله دیگر خود را تنها رهبر مشروع این کشور نمی‌خواند اما گفته است که تا زمان انتقال قدرت قصد دارد اداره این کشور را بر عهده بگیرد. گوییدو در داخل این کشور حصر خانگی نشده و به خارج از این کشور هم نرفته است اما وی جزو کسانی است که به‌شدت از سوی نیروهای امنیتی وفادار به مادورو تحت رصد قرار دارد.

اخبار مرتبط