تنش در منطقه صفر مرزی

«کارلوتا گال»، گزارشگر نیویورک‌تایمز ۱۴ دسامبر در همین رابطه نوشت آمریکا و ترکیه که هر دو عضو ناتو هستند، مخالف بشار اسد هستند اما در صحنه میدانی سوریه از نیروهای محلی رقیب پشتیبانی می‌کنند: ترکیه مدافع ارتش آزاد سوریه است درحالی‌که ایالات‌متحده حامی و متحد یگان‌های مدافع خلق کرد. یگان‌های مدافع خلق بخشی از «نیروهای دموکراتیک سوریه» هستند و از مهم‌ترین متحدان ائتلاف به رهبری آمریکا در نبردها علیه گروه حکومت اسلامی، داعش، به‌شمار می‌روند. این درحالی است که ترکیه یگان‌های مدافع خلق را بخشی از حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) و گروهی تروریستی می‌نامد.

در آستانه عملیات ترکیه در شرق فرات سوریه، روسای‌جمهور ترکیه و آمریکا درباره آخرین تحولات سوریه تلفنی گفت‌وگو کردند. اردوغان در این گفت‌وگو نگرانی خود را از حضور یگان‌های مدافع خلق کرد در نزدیکی مرزهای ترکیه و فعالیت افراد مسلح کرد ابراز داشت. این گفت‌وگوی تلفنی درحالی صورت گرفته که ارتش ترکیه قصد دارد عملیات نظامی جدیدی را در سوریه آغاز کند. این عملیات درمنطقه شرق فرات که تحت کنترل کردهاست، انجام خواهد شد. اردوغان که در نشست اعضای سازمان همکاری اسلامی در آنکارا صحبت می‌کرد اظهار کرد: «منبج جایی است که عرب‌ها زندگی می‌کنند ولی اهالی شهر مجبور شدند تسلیم تروریست‌ها شوند.» او افزود: «اگر در آنجا تهدیدی علیه ما وجود داشته باشد، پاسخ به این تهدید فوری و سریع خواهد بود. یا شما باید این گروه‌های تروریستی را از میان ببرید یا ما چنین خواهیم کرد و وارد منبج خواهیم شد.»

کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد ترامپ و اردوغان موافقت کردند که «هماهنگی برای دستیابی به اهداف مربوطه امنیتی‌مان در سوریه را ادامه دهند.» به نوشته گزارشگر نیویورک‌تایمز، تهدید اردوغان اما بی‌پاسخ نماند. سخنگوی پنتاگون هشدار داد هرگونه اقدام نظامی یک‌جانبه در شمال شرق سوریه غیرقابل پذیرش بوده و منبعی از نگرانی است به‌ویژه که نیروهای آمریکایی در آنجا و اطراف آن حضور دارند. اردوغان با این استدلال درصدد راه‌اندازی جنگی است که هدفش برقراری «صلح و امنیت» در شرق رود فرات و مناطق تحت کنترل یگان‌های مدافع خلق است. با این حال، به نوشته گال، علاوه بر ۲ هزار نیروی آمریکایی، تیمی متشکل از ۲۰غیرنظامی آمریکایی هم به برنامه‌های ثبات‌سازی در شمال شرق سوریه یاری می‌رسانند تا فرآیند بازسازی در دوران پساداعش سرعت بیشتری بگیرد.

ترکیه حزب کارگران کردستان یا PKK را گروهی تروریستی می‌داند و سه دهه است که با این گروه در جنگ است. ترک‌ها، ایالات‌متحده را متهم می‌کنند که زیرشاخه سوری این گروه را با ارسال تجهیزات و آموزش تقویت کرده است. اگرچه آمریکا و ترکیه نیروهای PKK را گروهی تروریستی می‌دانند اما آمریکایی‌ها یگان‌های کرد مدافع خلق در سوریه را به چشم متحدی می‌نگرند که از ظرفیت مبارزه با داعش برخوردار است. مصطفی بالی، سخنگوی یگان‌های مدافع خلق می‌گوید که این گروه در برابر هرگونه مداخله از سوی ترکیه مقاومت خواهد کرد. او به نیویورک تایمز گفت: «اگر مورد حمله قرار بگیریم، تلافی خواهیم کرد. ما تسلیم ترکیه نخواهیم شد. امیدواریم ترک‌ها تهدیدات خود را متوقف سازند اما اگر مرتکب حماقتی شوند و تهاجم خود را ادامه دهند، نبرد در حاجین قطعا متوقف خواهد شد.» او معتقد است هرگونه اقدام نظامی از سوی ترکیه «آزادی عمل بیشتری برای استقرار دوباره نیروهای داعش به دست این گروه خواهد داد.»  طی جنگ ۸ ساله در سوریه، کردها توانسته‌اند یک منطقه خودمختار در شمال این کشور و نزدیک مرز ترکیه برقرار کنند. ترکیه معتقد است هرگونه منطقه‌ای که تحت کنترل کردها باشد «خصم ترکیه» محسوب خواهد شد. این کشور بارها مواضع کردهای سوری را بمباران کرده است. اردوغان روز چهارشنبه از قریب‌الوقوع بودن حمله نیروهای ترکیه به اهدافی در شرق رود فرات خبر داد و گفت: هدف از این حمله «آزادسازی» این مناطق از دست «حزب‌کارگران کردستان» ترکیه و متحدان آن در سوریه، «حزب اتحاد دموکراتیک» است. اردوغان گفته بود: «حمله خود را برای نجات شرق فرات از لوث گروه‌های تروریستی ظرف چند روز آینده آغاز خواهیم کرد.»