رای به دیپلمات جنگ‌طلب

رئیس‌جمهوری آمریکا در توییتر خود نوشت: «باورش سخت است؛ ممکن است کارشکنان به انتصاب مایک پمپئو به‌عنوان وزیر امور خارجه رای مخالف بدهند....» مارکو روبیو، سناتور جمهوری‌خواه ایالات فلوریدا نیز در توییتر خود نوشت: «طی دو سده تاریخ کشورمان، هیچ کاندیدای وزارت امور خارجه‌ای از کمیته روابط خارجی سنا رای مخالف نگرفته است. آیا پمپئو با توجه به شایستگی‌ها و سابقه خدمتش واقعا مستحق این است که اولین باشد؟ البته که نه.» به این ترتیب، برخی می‌گفتند صلاحیت او احتمالا از سوی کمیته روابط خارجی سنای این کشور رد خواهد شد؛ چراکه دموکرات‌های این کمیته با کاندیداتوری او مخالف هستند. اما ورق برگشت. مایک پمپئو نه تنها به‌عنوان هفتادمین وزیر خارجه آمریکا برگزیده شد بلکه با انتصاب او تیم جنگی ترامپ یک گام تا کامل شدن فاصله دارد. برخی می‌گویند اگر جیمز متیس هم در میانه راه از قطار وزارت دفاع پیاده شود، جنگ‌طلب‌ترین کابینه در تاریخ معاصر آمریکا چیده خواهد شد. تایید صلاحیت پمپئو هم به ماجرایی «کش‌دار» در آمریکا تبدیل شده بود.

به نوشته روزنامه نیویورک تایمز، این تایید از سوی سنای آمریکا پس از آن صورت گرفت که «رند پال» جمهوری‌خواه دست از مخالفتش با نامزدی پمپئو از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا برداشت. رند پال، جمهوری‌خواه نگران حمایت پمپئو از جنگ عراق و تاکتیک‌های شکنجه، پس از صحبت‌های چندین باره با ترامپ و دیدار با پمپئو، تصمیمش را تغییر داد و راه را برای تایید پمپئو هموار کرد. وی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «پس از چندین هفته صحبت درباره حمایت پمپئو از ایده ترامپ از اشتباه بودن نبرد در عراق و زمان خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان، امروز نامزدی او را برای سمت وزارت خارجه آمریکا تایید کردم. ترامپ بر این باور است که جنگ عراق اشتباه بود و تغییر رژیم در آنجا باعث بی‌ثباتی منطقه شد و ما باید به مداخله خود در افغانستان پایان دهیم. من با اطمینان حاصل یافتن از اینکه پمپئو با این ایده‌ها موافق است، نظرم را برای تایید او به‌عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا تغییر دادم.»

پمپئو با ۱۱ رای موافق و ۹ رای مخالف به‌عنوان وزیر خارجه جدید آمریکا انتخاب شد. تنها یکی از ۱۰ دموکرات سنای آمریکا به وی رای داد و تمامی ۱۱ عضو جمهوری‌خواه به نفع پمپئو رای خود را اعلام کردند. پیش از رای‌گیری کمیته سنا و قبل از اینکه رند پال نظرش را تغییر دهد، به نظر می‌رسید که پمپئو نخستین وزیر خارجه ایالات‌متحده باشد که نظر مثبت را از سوی کمیته روابط خارجی سنای آمریکا به‌دست نمی‌آورد. انتظار می‌رود که در روزهای آتی پمپئو از سوی تمامی اعضای سنای آمریکا تایید شود. پمپئو از ژانویه ۲۰۱۷ تصدی سازمان سیا را برعهده دارد. گزارش بی‌بی‌سی نیز حاکی است که کمیته روابط خارجی سنای آمریکا «با اکثریت اندک آرا»، انتصاب مایکل پمپئو به سمت وزارت خارجه این کشور را تایید کرد. منابع خبری می‌گویند، رند پل، یکی از سناتورهای جمهوری‌خواه عضو کمیته که در ابتدا با این انتصاب موافق نبود، «تحت فشار هم‌حزبی‌های خود در نهایت به این انتصاب رای مثبت داد.» به این ترتیب، پیشنهاد انتصاب مایکل پمپئو احتمالا اواخر هفته جاری در صحن سنای آمریکا مطرح و به رای‌ گذاشته خواهد شد و انتظار می‌رود مصوبه کمیته روابط خارجی با اکثریت آرا به تصویب سنا برسد. به این ترتیب، وزیر خارجه جدید آمریکا طی روزهای آینده کار خود را آغاز خواهد کرد.

دیدگاه‌های وزیر خارجه جدید

رئیس‌جمهوری آمریکا اوایل ماه گذشته میلادی رکس تیلرسون را از سمت وزارت خارجه برکنار و مایکل پمپئو را به‌عنوان فرد مورد نظر خود برای تصدی این سمت معرفی کرد. وظایف وزیر خارجه آمریکا را درحال‌حاضر یکی از معاونان آن وزارتخانه برعهده دارد. نظرات پمپئو در زمینه سیاست خارجی و امنیتی به دیدگاه ترامپ نزدیک است. برخی پمپئو را در کنار بولتون «دوقلوهای جنگ‌طلب» می‌نامند. گفته می‌شد بین دونالد ترامپ و رکس تیلرسون در مورد شماری از موضوعات مهم سیاست خارجی، از جمله نحوه مدیریت روابط تجارت خارجی ایالات‌متحده اختلاف‌نظر وجود داشت. مایکل پمپئو پیش از انتصاب به سمت وزیر خارجه، به مدت ۱۵ ماه ریاست سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا - سیا - را برعهده داشته و از او به‌عنوان یکی از مشاوران اصلی رئیس‌جمهوری در این مدت نام برده شده است. جدیدترین ماموریت او سفر به کره‌شمالی به منظور فراهم کردن زمینه ملاقات رئیس‌جمهوری آمریکا با کیم جونگ‌اون، رهبر آن کشور است که انتظار می‌رود طی چند هفته آینده برگزار شود.

موضع خصمانه ترامپ و پمپئو در مورد کره‌شمالی مانع از واکنش مثبت آنان به پیشنهاد کیم برای مذاکره و اعزام پمپئو برای فراهم کردن زمینه ملاقات ترامپ و کیم نشده است. پمپئو اخیرا بدون اعلام قبلی به کره‌شمالی سفر و با مقامات آن کشور در مورد این ملاقات گفت‌وگو کرد. این سفر در تعطیلات عید پاک ۲۰۱۸ صورت گرفت و در واقع، نوعی زمینه‌سازی و مقدمه چینی برای دیدار ترامپ با کیم بود. پمپئو در زمره چهره‌هایی است که معمولا گزارش روزانه اطلاعاتی را شخصا به رئیس‌جمهوردر دفتر بیضی کاخ سفید ارائه می‌دهد. سناتورهای دموکرات عضو کمیته روابط خارجی در توجیه مخالفت خود با انتصاب مایکل پمپئو گفته بودند که به نظر آنان، او شخصی نیست که «دیپلماسی را به درگیری اولویت دهد.» ترامپ در توییتر خود، نمایندگان دموکرات را مورد انتقاد شدید قرار داده و با اظهار اینکه «فکر می‌کنم مانع‌تراشان به این انتصاب رای منفی دهند» گفته بود که دموکرات‌ها «صدها فرد شایسته» را از خدمت به کشورشان محروم کرده‌اند.

به هر روی، مایکل پمپئو به داشتن نظرات تند در برخی زمینه‌ها از جمله مخالفت با توافق هسته‌ای با ایران - برجام - شهرت دارد. وی قبلا در مجلس نمایندگان آمریکا عضویت داشت. او برخورد با «تهدید امنیتی» از سوی کره‌شمالی و برخی دیگر از کشورها را مهمترین موضوع در روابط خارجی ایالات‌متحده دانسته بود. با این همه مواضع تند دونالد ترامپ و اظهارات خصمانه پمپئو در مورد کره‌شمالی مانع از استقبال گرم رئیس‌جمهوری آمریکا از پیشهاد مذاکره رهبر کره‌شمالی و اعزام پمپئو برای دیدار با مقامات آن کشور نشد. انتظار می‌رود مایکل پمپئو نقشی مهم را در انجام این دیدار تاریخی ایفا کند. برخی می‌گویند وزیر خارجه‌ای که در زمره «باز»های آمریکایی قرار دارد و تمایل بیشتری به جنگ دارد تا صلح و دیپلماسی، ممکن است یکی از بزرگ‌ترین وقایع دیپلماتیک معاصر در عرصه جهانی را مدیریت کند: حل‌وفصل پرونده کره‌شمالی. به این ترتیب، نام او به‌عنوان وزیر خارجه‌ای مدافع دیپلماسی رقم خواهد خورد.

پمپئو کیست؟

مایک پمپئو، یک جمهوری‌خواه تندرو محسوب می‌شود که مانند دونالد ترامپ پیش از ورود به عرصه سیاست به امور تجاری مشغول بود. او قبل از عضویت در کنگره آمریکا ریاست یک شرکت فعال در عرضه و توزیع تجهیزات میدان‌های نفتی را برعهده داشت.  به گزارش یورو نیوز، مایک پمپئو سه دوره نماینده ایالت کانزاس در مجلس نمایندگان آمریکا بود. او عضو کمیته اطلاعات مجلس نمایندگان و کمیته انرژی و تجارت این مجلس بود. این سیاستمدار ۵۴ ساله دانش‌آموخته دانشگاه‌ هاروارد است. او پس از انتخاب باراک اوباما در سال ۲۰۰۸ میلادی به جنبش محافظه‌کار «تی پارتی» (Tea Party) پیوست. او همچنین عضو «انجمن ملی سلاح» در ایالات‌متحده است. پس از هر تیراندازی مرگبار در آمریکا انتقادات زیادی از این انجمن صورت می‌گیرد.