پاکستان رئیس ائتلاف نظامی علیه تروریسم شد
گردهمایی ناتوی خاورمیانه‌ای در ریاض
شعار این نشست «طرف‌های هم‌پیمان علیه تروریسم» بود. در این نشست استراتژی کلان ائتلاف، مکانیزم‌های دولتی سازمان یافته در عملیات، فعالیت‌ها و ابتکار عمل‌های آتی در جنگ علیه تروریسم و اقدامات اصلی ایدئولوژیک و رسانه‌ای بررسی شد. این نشست همچنین مبارزه با تامین بودجه «تروریسم»، تعیین مکانیزم‌ها، چارچوب کار آتی ائتلاف که همان یکسان‌سازی تلاش‌های کشورهای اسلامی برای نابودی تروریسم است و همسویی با سایر تلاش‌های بین‌المللی را برای حفظ امنیت و صلح کشورها مورد بررسی قرار داد. به گزارش سی‌ان‌ان، محمد بن‌سلمان، وزیر دفاع و ولیعهد عربستان سعودی در این نشست گفت: «ائتلاف اسلامی تاکید دارد که از لحاظ مالی، سیاسی، اطلاعاتی و نظامی با یکدیگر همکاری کنند.»
وی گفت: «بزرگ‌ترین خطر تروریسم، بدجلوه دادن عقیده اسلامی ماست و ما اجازه ادامه این امر را نخواهیم داد.» بن‌سلمان تاکید کرد کشورهای شرکت‌کننده در این ائتلاف اسلامی نظامی به تعقیب تروریسم حتی اگر زیر زمین رفته باشد و در آنجا مخفی شده باشد، خواهند پرداخت. ولیعهد عربستان که در هفته‌های اخیر در داخل، مبادرت به بازداشت تعدادی از شاهزاده‌ها و مقام‌های کشورش به بهانه مبارزه با تروریسم کرده و در خارج نیز حملات به یمن و محاصره این کشور را تشدید کرده بود، افزود: «طی سال‌های گذشته تروریسم در تمامی کشورهای ما فعالیت داشته و اکثر سازمان‌های تروریستی در چند کشور هستند بدون اینکه هماهنگی خاصی بین این کشورهای اسلامی باشد. امروز دیگر با وجود این ائتلاف چنین چیزی وجود نخواهد داشت.»
سی‌ان‌ان به نقل از العربیه می‌نویسد محمد بن‌سلمان در نشست این ائتلاف در ریاض افزود: «امروز پیام قدرتمندی می‌فرستیم که ما در مبارزه با تروریسم با یکدیگر همکاری خواهیم کرد. امروز نشان خواهیم داد که تروریسم را تا نابودی کامل آن دنبال خواهیم کرد.» «داران سیمون»، گزارشگر سی‌ان‌ان، در گزارش ۲۷ نوامبر ۲۰۱۷ خود می‌نویسد: این ائتلاف که متشکل از حدود ۴۰ کشور است در سال ۲۰۱۵ و در بحبوحه انتقاد از دولت‌های عربی شکل گرفت که آنها تلاش چندانی در مبارزه با تروریسم به خرج نمی‌دهند. تشکیل این ائتلاف همزمانی نزدیکی با حمله به مسجدی در مصر داشت که در آن بیش از ۳۰۰ تن کشته و ۱۲۸ تن دیگر مجروح شدند. به گزارش رویترز، محمد بن‌سلمان با تسلیت این حادثه به دولت مصر اعلام کرد که این حملات ضامن بقای ائتلاف ماست و هدف ما در مبا زه با تروریسم و افراط‌گرایی را تقویت می‌کند.
رویترز می‌نویسد این ائتلاف به تأسی از «ناتو» شکل گرفته است. این ائتلاف عربی که برخی به آن عنوان «ناتوی عربی» داده‌اند به اعضا اجازه می‌دهد که به یکدیگر در مبارزه با تروریسم یاری و کمک رسانند. این کمک می‌تواند به شکل کمک نظامی، کمک مالی، تجهیزاتی یا حتی تخصص‌ها و مهارت‌های نظامی- امنیتی باشد. دفتر مرکزی این ائتلاف در ریاض قرار دارد. به گزارش رویترز، در این ائتلاف اسلامی کشورهای عراق و سوریه که در خط مبارزه با تروریسم و داعش هستند، حضور ندارند و ایران نیز غایب بزرگ است. قطر نیز به دلیل اختلافات با عربستان و هم‌پیمانانش در موضوع تحریم این کشور به این نشست دعوت نشده است. عبدالله صالح، سپهبد سعودی و دبیر کل این نشست، اعلام کرد که «دشمن، تروریسم است نه فرقه، دین یا نژاد خاص.» او اعلام کرد که ابتکارات نظامی به شورای وزرا پیشنهاد شده اما از این ابتکارات یا محتوای آن سخنی به میان نیاورد.
استفن کالین، گزارشگر رویترز، در ۲۶ نوامبر نوشت با وجود توافقات در اصول اما اختلافات زیادی در اولویت‌های این نشست وجود دارد. هیات یمنی خواستار تمرکز بر القاعده و داعش بود اما هیات ترکیه‌ای خواستار «حمایت از دوستانمان» در برابر جدایی طلبان کرد بود. کالین به نقل از منتقدان می‌نویسد این ائتلاف می‌تواند به ابزاری برای عربستان جهت اجرای یک سیاست خارجی تهاجمی‌تر تبدیل شود آن هم با بسیج حمایت کشورهای فقیر آسیایی و آفریقایی و ارائه کمک‌های اقتصادی و نظامی به آنها در راستای حمایت از طرح‌های خود. سپهبد صالح اعلام کرد که ریاض ۴۰۰ میلیون ریال (۱۰۷ میلیون دلار) برای مرکز جدید این ائتلاف هزینه خواهد کرد اما کشورهای دیگر هم می‌توانند حمایت‌های مالی برای برخی ابتکارات خاص ارائه دهند.
پاکستان، رئیس ائتلاف نظامی- اسلامی
اما حاشیه این نشست بسیار مهم بود چرا که نشان‌دهنده تغییر در مواضع برخی کشورهاست. ارتشبد راحیل شریف که تا ۲۹ نوامبر ۲۰۱۶ ریاست ستاد کل ارتش پاکستان را بر عهده داشت، پس از تشکیل ائتلاف نظامی اسلامی در سال ۲۰۱۷ با درخواست عربستان سعودی و تایید وزارت دفاع پاکستان به سمت فرماندهی کل این ائتلاف منصوب شد. پیش از این اعلام شده بود که این فرمانده پاکستانی به دلیل برخی مصالح و تیره نشدن روابط کشورش با برخی کشورهای منطقه از پذیرش این مسوولیت سر باز زده بود. با این حال، برخی معتقدند که حضور یک فرمانده ارشد پاکستانی در رأس ائتلافی که سر ستیز با ایران دارد نه تنها موجب تیره شدن روابط پاکستان با ایران خواهد شد بلکه نشان‌دهنده مواضع این کشور در قبال تهران خواهد بود. برخی دیگر معتقدند که حضور وی می‌تواند مواضع تند و تیز اعراب در قبال ایران و برخی مسائل منطقه‌ای را متعادل‌تر سازد. این مساله از آنجا اهمیت می‌یابد که عربستان و پاکستان از روز یکشنبه یک تمرین نظامی مشترک با عنوان «شهاب ۲» را در ریاض آغاز کردند.
به گزارش خبرگزاری آناتولی ترکیه، این مانور نظامی مشترک که با حضور نیروهای ویژه دو طرف و با هدف اعلام شده «مبارزه با تروریسم» کلید خورده، چهارمین تمرین مشترک دو طرف در دو ماه اخیر محسوب می‌شود. پیش از این دو کشور تمرینات نظامی دیگری با عنوان‌های «الصمصام ۶»، «کاسح ۱» و «تمرین ارتقای نیروی هوایی» اجرا کردند. خبرگزاری رسمی عربستان (واس) گزارش داد، مفلح بن‌سلیم العتیبی، فرمانده نیروهای ویژه امنیتی عربستان روز یکشنبه تمرین نظامی مشترک «شهاب ۲» را با حضور عبدالله بن محمد الثمالی، معاون فرمانده نیروهای ویژه عربستان و تعدادی از افسران گروه‌های عملیات ویژه در ارتش پاکستان آغاز کردند. سخنگوی نیروهای ویژه امنیتی عربستان اظهار کرد: «این تمرین در چارچوب همکاری‌های مشترک دو کشور پاکستان و عربستان در زمینه‌های نظامی مختلف به ویژه مبارزه با تروریسم اجرا شد.»
بیانیه پایانی نشست
وزرای دفاع کشورهای عضو «ائتلاف اسلامی» با انتشار بیانیه پایانی نشست اخیر خود در ریاض، بر سر راهکارهای «مبارزه با تروریسم» توافق کردند. عبدالله الصالح، دبیرکل این ائتلاف اظهار کرد: «وزرای دفاع بر عزم خود برای هماهنگ‌سازی تلاش‌ها برای مبارزه با تروریسم از طریق یک کار‌گروه برای مقابله با کسانی که به افراط‌گرایی و طایفه‌گرایی دامن می‌زنند، تاکید کردند.» به گفته الصالح، وزرای دفاع ائتلاف مذکور راهکارهای مبارزه جامع با تروریسم در ابعاد عقیدتی، رسانه‌ای، مالی و نظامی را تصویب کردند. طبق اظهارات عبدالله الصالح، اعضای این ائتلاف با اشاره به «نخ‌نما بودن تفکرات افراطی و گرایش‌های مختلف آن»، بر لزوم مقابله با گسترش این تفکرات و تاثیر آنها بر اشخاص و جوامع از طریق معرفی ارزش‌های اسلام میانه‌رو و پتانسیل‌های آن برای همزیستی مسالمت‌آمیز با دیگران تاکید کردند.
بن‌سلمان در این نشست اعلام کرد که فعالیت‌های جدید ائتلاف بر هماهنگی‌های اطلاعاتی، مالی، نظامی و سیاسی متمرکز خواهد بود. ولیعهد عربستان گفت: «تروریسم در سال‌های گذشته در تمامی کشورهای ما فعالیت داشته و بیشتر این گروه‌ها در حالی در برخی کشورها فعالیت‌هایی داشتند که هیچ گونه هماهنگی جدی، قدرتمند و خوبی میان کشورهای اسلامی در این زمینه وجود نداشت اما امروز این مساله با تشکیل ائتلاف پایان یافت.» با این حال، به گزارش الرای الیوم، لیست کشورهای شرکت‌کننده در نشست روز یکشنبه که از سوی خبرگزاری رسمی عربستان (واس) منتشر شد، شامل قطر بود اما برگزارکنندگان نشست تاکید کردند که دوحه نماینده‌ای در این نشست نداشت.
ارسال نظر