«بیوایدی» اسپانسر مطلق در رقابتهای فوتبال یورو۲۰۲۴
حمله خودروساز چینی به قلب اروپا
شرکت «بیوایدی» که امروز رقیب تسلای ایلان ماسک، بزرگترین خودروساز برقی جهان محسوب میشود، اروپا را هدف اصلی صادرات محصولات خود قرار داده است. اما این شرکت چینی در شرایطی که اتحادیه اروپا تهدید کرده است تعرفههای جدیدی را برای خودروهای چین وضع خواهد کرد، احتمالا با شرایط آسانی روبهرو نباشد. اتحادیه اروپا از پرداخت یارانههای «ناعادلانه» به سه شرکت چینی بیوایدی، جیلی و شرکت دولتی سایک ابزار نگرانی کرده است و انتظار میرود شرکتهای چینی از جمله بیوایدی با تعرفههای بیشتر مواجه شوند که هدف از آن، محافظت از صنعت خودروی اروپا و ۳میلیون کارگر شاغل در این حوزه عنوان شده است. با این حال، به باور بسیاری از کارشناسان، تعرفهها بهتنهایی برای کاهش سرعت نفوذ بیوایدی در بازار خودروی اروپا کافی نخواهد بود.
قدرت نوظهور
برای بنیانگذار بیوایدی، تعرفههای ایالاتمتحده و اتحادیه اروپا نشانهای از قدرت تازه کشفشده صنعت خودروی چین است. وانگ چوان فو که اغلب به عنوان ایلان ماسک چینی شناخته میشود، هفته گذشته در یک کنفرانس صنعتی در چونگ کینگ به جمعی از مدیران خودرو گفت «اگر به اندازه کافی قوی نباشید، آنها از شما نخواهند ترسید.»
وانگ قبل از تاسیس بیوایدی به عنوان یک شرکت باتریسازی در سال ۱۹۹۵، در رشته متالورژی در استان هونان چین تحصیل کرد. او موتورولا و نوکیا را به عنوان مشتری جذب کرد، قبل از اینکه در سال ۲۰۰۳ یک کارخانه خودروسازی ورشکسته را برای تولید خودروهای هیبریدی (وسایل نقلیهای که باتری را با موتور بنزینی ترکیب میکنند) تاسیس کند. از آن زمان، وانگ، بیوایدی را پس از رقیب چینی خود CATL به دومین سازنده بزرگ باتری و پس از تسلا به دومین سازنده بزرگ خودروهای برقی در جهان تبدیل کرده است. براساس گزارشهای خبری، بیوایدی با نرخ تعرفه کمتری نسبت به سایر خودروسازان چینی مانند ۲۰درصد جیلی یا ۳۸.۱درصد سایک مواجه خواهد بود. تصور میشود که این امر تا حدودی به دلیل همکاری این شرکت با اتحادیه اروپا بوده است؛ اما ممکن است دلیل این موضوع آن باشد که این شرکت به میزان کمتری از یارانههای دولتی بهره میبرد. البته برآوردهای «موسسه کیل برای اقتصاد جهانی» در مورد یارانههای دولتی در چین نشان میدهد که بیوایدی نیز یارانه زیادی دریافت میکند. براساس اسناد عمومی، بیوایدی همچنین از کمکهای مالی سخاوتمندانه دولت چین برای حمایت از خودروهای برقی بهره برده است.
اما میزان دقیق برخورداری از کمکهای دولتی هر اندازه که باشد، دفتر مرکزی این شرکت در پینگشان، در حومه شنژن، از نظر اندازه با دفتر مرکزی فولکسواگن در ولفسبورگ رقابت میکند. گرگور سباستین، تحلیلگر صنعت چین در شرکت مشاوره رودیومگروپ، در این باره میگوید، کمکهای دولت محلی نیز نقش مهمی در توسعه بیوایدی داشته است.
به گفته ماتیاس اشمیت، تحلیلگر خودروهای برقی در برلین، بیوایدی در چهار ماه اول سال ۲۰۲۴ کمتر از ۱۰هزار دستگاه خودرو در اروپای غربی فروخته است. او توضیح میدهد، این شرکت ممکن است «قیمتگذاری بلندپروازانه را با هدف جبران هرگونه افزایش در تعرفههای اتحادیه اروپا در دستورکار قرار داده باشد.»
نسخه فولآپشن بیوایدی دلفین در چین به قیمت حدود ۱۱هزار پوند به فروش میرسد. حتی با در نظر گرفتن هزینههای اضافی به دلیل قوانین سختگیرانهتر بریتانیا و اروپا، این شرکت از آزادی عمل زیادی برای جذب فشار تعرفهها برخوردار است.
در این میان بیوایدی با طرح تاسیس کارخانه خودروسازی در مجارستان میتواند بدون پرداخت تعرفه به اتحادیه اروپا صادرات داشته باشد و به گفته یکی از مدیران اجرایی این شرکت، حتی در فکر ایجاد یک کارخانه دیگر در اروپاست.
جاهطلبیهای بیوایدی صرفا به حوزه خودروی سواری محدود نمیشود. این شرکت در حال حاضر جایگاه قدرتمندی در بازار اتوبوسهای برقی به دست آورده است؛ از جمله در بریتانیا، جایی که سازنده اتوبوس کانادایی الکساندر دنیس بدنه اتوبوسهایی را که با شاسی بیوایدی حرکت میکنند، میسازد.
با وجود استقبال مقامات محلی خریدار اتوبوس، به نظر میرسد این شرکت همچنان میخواهد تصویر عمومی خود در جامعه هدف را از نزدیک مدیریت کند.
نقش کلیدی در کشورهای فقیر
به نظر میرسد که گذشته بیوایدی به عنوان یک سازنده باتری به آن مزیت تولیدی مهمی داده است. سباستین از رودیوم معتقد است ادغام عمودی به معنای داشتن زنجیره تامین به جای خرید قطعات از جاهای دیگر، به این شرکت قدرت زیادی برای کنترل هزینهها داده است.
از نگاه یک کارشناس صنعت خودرو، مالکیت بیوایدی بر کارخانههای تولید تراشههای کامپیوتری و باتری نکته بااهمیتی است. به گفته او، این شرکت از مزیت مقیاس بهره میبرد. او همچنین پیشبینی میکند که امسال شرکت فروشی برابر با ۴میلیون دستگاه خودرو داشته باشد؛ تقریبا نیمی از آن برقی و نیم دیگر هیبریدی.
در حالی که دیگر خودروسازان بر باتریهای دوربرد گرانقیمت حاوی نیکل، منگنز و کبالت (NMC) تمرکز کردهاند، بیوایدی در استفاده از فرمول ارزانتر لیتیوم، آهن و فسفات (LFP) پیشگام بوده است.
به گفته یک کارشناس صنعت خودرو، «بیوایدی سرمایهگذاری زیادی روی LFP انجام داده و آن را تا حدی بهینه کرده است تا بتواند رقابت کند.»
تاکنون این شرکت ثابت کرده است که برای گذار از خودروهای بنزینی و دیزلی به خودروهای برقی در سطح جهانی، از جمله در کشورهای فقیرتر اما با رشد سریعتر مانند برزیل و اندونزی، میتواند نقش کلیدی ایفا کند.