بنابر گزارشی که مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی تهیه کرده، در شهریور امسال شاخص تولید در رشته فعالیت خودرو و قطعات بر مبنای شرکت‌های بورسی، رشد ۵/ ۲۸درصدی را در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته داشته است. طبق اعلام مرکز پژوهش‌ها، خودروسازان همچنین در شهریور و نسبت به مرداد، توانسته‌اند تولید خودرو را بیش از ۲۹درصد بالا ببرند. در بخش فروش نیز خودروسازان کشور با رشد حدودا ۶۸درصدی نسبت به ماه مشابه سال گذشته مواجه شده‌اند. در شهریور و نسبت به مرداد نیز میزان فروش خودروسازان حدود ۳۰درصد بالا رفته است. در نموداری که مرکز پژوهش‌ها منتشر کرده، بیشترین رشد فروش و تولید خودرو و قطعات در اسفند سال ۹۹ رخ داده و کمترین رشد نیز به آذر ۹۷ مربوط می‌شود. در سال ۹۷ خودروسازی کشور تحریم و آثار آن از اواخر آبان همان سال خود را به‌تدریج نشان داد.

اما مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی می‌گوید مهم‌ترین دلیل افزایش در شاخص تولید و  فروش رشته فعالیت خودرو و قطعات در شهریور امسال (نسبت به ماه مشابه سال گذشته و مرداد امسال) رشد قابل‌توجه این شاخص در زیرگروه خودروهای سنگین بوده است. به عبارت بهتر، آنچه سبب شده تولید و فروش در کل خودروسازی کشور طی شهریور بالا برود، بیش از هر موضوع دیگری به صعود این دو شاخص در بخش تجاری مربوط می‌شود.

چند وقتی می‌شود که اوضاع تولید و فروش خودروهای تجاری در کشور بهبود یافته و حتی سبب خروج برخی شرکت‌ها از زیان‌دهی شده است. به عنوان مثال، ایران‌خودرودیزل که روزگاری زیان‌ده‌ترین خودروساز کشور بود، در‌حال‌حاضر با توجه به رشد شاخص تولید و فروش، به شرکتی سودده تبدیل شده است. بهبود اوضاع در این زیرمجموعه تجاری‌ساز ایران‌خودرو را می‌توان یکی از دلایل اصلی رشد کلی شاخص تولید و فروش در بخش خودروهای تجاری کشور دانست. تجاری‌سازان در دوران تحریم آسیب زیادی از ناحیه خروج شرکت‌های خارجی و همچنین رشد سنگین هزینه‌های تولید متحمل شدند. شرایط به شکلی پیش رفت که تیراژ تجاری‌سازان بسیار کمتر از ظرفیت آنها شد و بهره‌وری بیش از پیش کاهش یافت. این در حالی بود که کشور با انبوهی از خودروهای تجاری و عمومی فرسوده مواجه شد و نیاز فوری به نوسازی این ناوگان وجود داشت و هنوز هم دارد.

اتفاقا در‌حال‌حاضر با توجه به رشد شاخص تولید و فروش خودروهای تجاری، پروژه نوسازی ناوگان را می‌توان با سرعت بیشتری پیش برد. گفته می‌شود دولت نیز برنامه ویژه‌ای برای نوسازی ناوگان خودروهای تجاری و عمومی در نظر گرفته که شدت و ضعف اجرای آن وابستگی مستقیم به تولید داخل دارد. البته طبعا اگر تحریم‌ها لغو شود و امکان بازگشت شرکت‌های خارجی فراهم بیاید، تجاری‌سازان می‌توانند بار دیگر با خودروسازان معتبر دنیا وارد همکاری مشترک شده و تولید را بالاتر ببرند.