سورپرایز بازار خودروی 2022

مجله اکونومیست در ویژه‌نامه سال نوی خود به تحلیل وضع خودروسازی جهان در سال‌جاری پرداخته و روند بازار را نیز در ۲۰۲۲ پیش‌بینی کرده است. حالا که کمتر از دو هفته از آغاز سال ۲۰۲۲ میلادی می‌گذرد، پیش‌بینی‌ها و تحلیل‌های مختلف از سرنوشت خودرو در این سال، حکایت از تداوم و البته کمرنگ‌ترشدن بحران ریزتراشه‌ها و ادامه روند صعودی قیمت دارد. ازآن‌سو تولید و فروش خودروهای برقی و هیبریدی نیز همچنان بر مدار صعود خواهد بود و این یعنی، خودروهای بنزینی و دیزلی کمتری تولید می‌شود.

به گزارش سرویس بین‌الملل «دنیای‌اقتصاد» طبق پیش‌بینی مجله اکونومیست، هرچند فروش خودروهای جدید در سال ۲۰۲۲ به سطح قبل از همه‌گیری آن در سال ۲۰۱۹ باز نخواهد گشت، اما اولا میزان فروش این خودروها تا ۶‌درصد و مدل‌های تجاری تا ۷‌درصد بالا خواهد رفت و ثانیا خودروهای برقی نیز به روند روبه‌رشد خود ادامه خواهند داد. به عبارت بهتر، پیش‌بینی می‌شود صنعت و بازار خودروی جهان روزهای بهتری را در ۲۰۲۲ تجربه کنند، زیرا دو ابرچالش پاندمی کرونا و کمبود ریزتراشه‌ها، در سال‌جاری کمرنگ‌تر خواهد شد.

پیش از آنکه به تحلیل اوضاع صنعت و بازار خودرو در سال میلادی جاری بپردازیم، ابتدا نگاهی می‌اندازیم به مهم‌ترین اتفاقات رخ داده در خودروسازی جهان در ۲۰۲۱، سالی که هرچند اثر همه‌گیری کرونا در خودروسازی کمرنگ‌تر از ۲۰۲۰ شد، اما این صنعت در گرداب پاندمی ریزتراشه‌ها گرفتار آمد.

بدون تردید اصلی‌ترین چالش خودروسازی جهان در ۲۰۲۱، بروز بحران ریزتراشه‌ها (قطعات نیمه هادی) بود که سبب شد خطوط تولید خودروسازان در سراسر جهان در مقاطعی متوقف و انبارهایشان پر از محصولات ناقص شود. طی این سال‌ها استفاده از قطعات موردنظر در خودروها به دلیل مجهزتر شدن، به شدت افزایش یافته و طی سال میلادی گذشته عرضه در مقابل تقاضا کم آورد و خودروسازان گرفتار شدند. طبق آخرین آمار، چند‌میلیون دستگاه خودروی کمتری در سال ۲۰۲۱ نسبت به ۲۰۲۰ به تولید رسیده که دلیل اصلی آن همین بحران ریزتراشه‌ها بود. این بحران علاوه بر اینکه تحویل خودرو به مشتریان را به تعویق انداخت، قیمت‌ها را نیز بالا برد، چه در بازار محصولات صفر کیلومتر و چه در دست دوم‌ها. با وجود این ابرچالش اما خودروسازی جهان توانست تا حد قابل‌توجهی از گرداب پاندمی کرونا فاصله بگیرد، به نحوی که در سال گذشته میلادی به واسطه واکسیناسیون گسترده علیه این ویروس مرگبار، کمتر خبر از تعطیلی خطوط تولید و قرنطینه کشورها به گوش رسید. در سال ۲۰۲۰ که پاندمی کرونا رفته‌رفته اوج گرفت، بسیاری از خطوط تولید خودرو و قطعات در سرتاسر دنیا تعطیل شد، موضوعی که تولید را کاهشی کرد و فروش آنلاین را گسترش داد. حالا اما اوضاع بسیار بهتر از قبل شده و می‌توان ادعا کرد خودروسازی تا حد بسیار زیادی از ابرچالش کرونا عبور کرده است.

در سال‌جاری میلادی اما اهتمام خودروسازان به طراحی و تولید محصولات برقی و هیبریدی نیز بیشتر خواهد شد تا این خودروها سهم بالاتری را از بازار به خود اختصاص بدهند. حتی برخی خودروسازانی که پیش‌تر چندان موافق موج جهانی برقی‌سازی صنعت خودرو نبودند، خبر از سرمایه‌گذاری کلان در این حوزه دادند، از جمله تویوتا موتورز ژاپن. این شرکت پیش‌تر چندان با قافله جهانی برقی‌سازی همراه نبود، اما اخبار منتشره از سرمایه‌گذاری‌های جدید تویوتا، نشان از آینده برقی خودروساز ژاپنی دارد.

  بازار خودرو در ۲۰۲۲

اما طبق پیش‌بینی مجله اکونومیست، هرچند بحران ریزتراشه‌ها در خودروسازی همچنان طی سال‌جاری ادامه می‌یابد، با این حال به نظر می‌رسد تولید و فروش در سطح بهتری نسبت به ۲۰۲۱ قرار خواهد گرفت. پیش‌بینی خودروسازان بزرگ نیز این است که این ابرچالش در سال میلادی آینده رفع خواهد شد، اما اثر آن بر تولید، کمتر از ۲۰۲۱ است. به گزارش گروه بین‌الملل «دنیای‌اقتصاد»، اکونومیست پیش‌بینی کرده که اروپای شرقی رکورد بیشترین جبران فروش را در سال ۲۰۲۲ به خود اختصاص خواهد داد و قاره آمریکا نیز با فاصله کمی پس از آن قرار خواهد گرفت. بازارهای آسیایی هم که زمینه کمتری برای بهبود در سال ۲۰۲۱ داشته‌اند، به آرامی پیشروی خواهند کرد. پیش‌بینی می‌شود که نیمی از فروش جهانی خودرو در سال میلادی جاری را این بازارها به خود اختصاص بدهند. از سوی دیگر اما با شدت گرفتن جنگ تکنولوژیک میان آمریکا و چین، کمبود ریزتراشه‌ها همچنان به عنوان مانعی بر سر راه تولید عمل خواهد کرد، به عبارت بهتر، با وجود کمرنگ‌تر شدن اثر ابرچالش ریزتراشه‌ها در خودروسازی، شرکت‌های خودروساز نمی‌توانند از تمام ظرفیت تولیدشان استفاده کنند و این موضوع منجر به تداوم افزایش قیمت محصولات و ترافیک انبارهایشان می‌شود. در واقع به نظر می‌رسد تعادل لازم بین عرضه و تقاضا در بازار جهانی خودرو طی سال ۲۰۲۲ ایجاد نخواهد شد، بنابراین منحنی قیمت به روند صعودی خود ادامه می‌دهد. ازآنجاکه افزایش قیمت خودروهای نو در بازار دست دوم‌ها نیز اثر می‌گذارد، این مدل خودروها نیز روزهای گران‌تری را نسبت به ۲۰۲۱ سپری خواهند کرد. مساله دیگر که آن نیز از تبعات تداوم بحران ریزتراشه‌ها محسوب می‌شود، ادامه دپوی خودروها در پارکینگ خودروسازان به دلیل نقص قطعه است. در سال گذشته خودروسازان مجبور شدند بخشی از محصولات خود را به دلیل کمبود ریزتراشه‌ها دپو کرده یا حتی به صورت ناقص و با حذف برخی آپشن‌ها تحویل مشتریان دهند. احتمال دارد که این ماجرا طی سال میلادی جاری کمرنگ‌تر از ۲۰۲۱ باشد، اما بعید به نظر می‌رسد خاتمه یابد.

  تولید برقی‌ها روی دور تند

همچنین در سال ۲۰۲۲، خودروهای برقی و هیبریدی به روند روبه‌رشد خود ادامه خواهند داد، چه آنکه خودروسازان مدت‌هاست تصمیم خود را برای ‌گذار از محصولات بنزینی به خودروهای به اصطلاح پاک گرفته‌اند. قافله خودروهای پاک از چند سال قبل به راه افتاده و هرچه می‌گذرد، خودروسازان بیشتری به آن می‌پیوندند. پیش‌بینی می‌شود تا دو دهه آینده، سهم غالب در صنعت و بازار خودرو به برقی‌ها و هیبریدی‌ها اختصاص یابد. به گزارش گروه بین‌الملل «دنیای‌اقتصاد» بزرگ‌ترین داستان خودرویی سال ۲۰۲۲ ادامه درخشش برقی‌ها و ظهور محصولات جدید در این بخش است که استانداردهای کاهش انتشار دی اکسیدکربن و کمک‌های دولتی به رشد آنها کمک خواهد کرد. آمریکایی‌ها ۱۷۴‌میلیارد دلار برای خودروهای برقی هزینه خواهند کرد، در حالی که از مجموع فروش۶/ ۵‌ میلیون دستگاهی خودروهای برقی، بیش از ۴‌میلیون آن توسط اروپایی‌ها و چینی‌ها خریداری خواهد شد. با افزایش تقاضا، این میزان فروش حدود ۹‌درصد از فروش خودروهای جدید در سال ۲۰۲۲ را تشکیل خواهد داد، آن هم در حالی که سهم آنها در سال ۲۰۱۹ تنها ۴درصد بود. طبق پیش‌بینی اکونومیست، شرکت ژاپنی تویوتا نخستین خودروی کاملا برقی خود را در سال میلادی جاری به بازار عرضه خواهد کرد و خودروهای بزرگ‌تر مانند پیکاپ برقی مدل اف ۱۵۰ شرکت فورد نیز عرضه بیشتری را تجربه می‌کنند. در نهایت اما وین‌فست ویتنام و شی‌جی چین نیز تازه‌واردهای بازار خودروهای برقی در سال‌جاری خواهند بود. بر اساس پیش‌بینی‌های اکونومیست اما خودروسازان قطب‌های تولید خود را در سال پیش‌رو افزایش خواهند داد. در این بین می‌توان به قطب تولید خودروهای برقی رنو در فرانسه، کارخانه تولید خودروهای تسلا در شهر برلین آلمان و کارخانه تولید خودروهای هیوندای در اندونزی اشاره کرد. اینها البته تنها چند نمونه از نمونه فعالیت‌های توسعه‌ای خودروسازان در سال‌جاری به شمار می‌روند که بیشتر محصولات برقی را هدف گرفته‌اند. از سوی دیگر، تامین مالی نیز به سمت گسترش زیرساخت‌های شارژ و تولید باتری خودروهای برقی سرازیر می‌شود. با این وجود، تولید باتری به علت کمبود مواد اولیه با محدودیت مواجه خواهد بود.

در کنار خودروهای برقی، در سال ۲۰۲۲ خودروهای خودران نیز با تغییراتی در روند تولید و عرضه روبه‌رو می‌شوند. به گزارش گروه بین‌الملل «دنیای‌اقتصاد» البته روند تغییر در عرصه خودران‌ها، آهسته خواهد بود. در این بین، فولکس واگن با هدف جلو بردن خودروهای خودران نرم‌افزار خود را به‌روز خواهد کرد. همچنین شرکت چینی پونی‌ای نیز تاکسی‌های روباتیک خود را در کالیفرنیا رونمایی می‌کند. قطر نیز در سال ۲۰۲۲ حمل‌ونقل عمومی خودران خود را راه‌اندازی خواهد کرد. با این حال، اتحادیه اروپا با هدف اطمینان دادن به افرادی که نگران سازوکار خودروهای خودران هستند، قوانین امنیت جاده‌ای سخت‌تری را وضع خواهد کرد. سرآمد و آغازگر خودروهای خودران، تسلاموتورز آمریکاست که البته تا امروز چند تصادف منجر به مرگ نیز در خودروهای این شرکت به ثبت رسیده است. این حوادث، فناوری خودران تسلا و در کل خودروهای بدون دخالت راننده را زیر سوال برده و ابهامات و تردیدهای زیادی را برای مشتریان ایجاد کرده است. با این حال، این موضوع سبب نمی‌شود غول‌های خودروسازی جهان دست از خودران‌ها بردارند، هرچند بدون تردید فراگیر شدن‌شان سال‌ها (خیلی بیشتر از برقی‌ها) طول خواهد کشید.