موضع خاکستری وزارت صمت درباره واردات خودرو
طرح آزادسازی واردات خودرو اواخر شهریور در صحن علنی مجلس شورای اسلامی مطرح و با رای بالایی تصویب شد. این مصوبه سپس برای تایید به شورای نگهبان رفت، اما شورا ایراداتی را به آن وارد کرد و مصوبه را به مجلس بازگرداند. حالا مجلسیها قرار است روی رفع ایرادات شورای نگهبان که خیلی هم سخت نبوده و قابل حل به نظر میرسد، کار کرده و مصوبه را دوباره به این شورا بفرستند. آن طور که از دل اظهارات کارشناسان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی برمیآید، مصوبه واردات خودرو با توجه به اینکه شورای نگهبان ایرادات اساسی (مانند مغایرت با سیاستهای کلی نظام به ویژه اقتصاد مقاومتی) به آن نگرفته، شانس زیادی برای تایید دارد. با این حال اما وزیر صمت ازسرگیری واردات خودرو را اشتباه میداند، آن هم در شرایطی که برخی نمایندگان مجلس عنوان میکنند طرح آزادسازی واردات خودرو موافقت وزارت صمت را داشته است. وزیر صمت اخیرا اعلام کرده است: در شرایط معمولی وقتی تراز تجاری و ارزی کشور متعادل است واردات خودروی خارجی میتواند مفید باشد و به نوعی فضای رقابتی ایجاد میکند، اما در حال حاضر و حداقل تا پایان سال جاری و تا زمانی که به یک توازن در تراز خارجی برسیم، واردات اشتباه است. به گفته فاطمیامین، واردات خودرو در این شرایط، حجم زیادی از منابع ارزی را درگیر و قیمت ارز افزایش پیدا میکند و با تورم ایجاد شده از این ناحیه، همه جامعه متضرر خواهد شد.
وی با بیان اینکه وزارت صمت برنامهای ویژه برای صادرات دارد، گفته که ما به دنبال رسیدن به توازن ارزی هستیم و پس از آن، واردات خودرو میتواند انجام شود.
اظهارات وزیر صمت در شرایطی است که به گفته برخی اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی، وی در جلسات تخصصی مربوط به طرح واردات خودرو حضور داشته و مخالفتی نیز در این مورد اعلام نکرده است. به گفته آنها، طرح واردات خودرو با توجه به نظر وزارت صمت تدوین شده و اینگونه نبوده که دولت و این وزارتخانه مخالف باشند و طرح به تایید کمیسیون صنایع برسد. با این حال به نظر میرسد وزارت صمت موضع شفافی درباره مساله واردات خودرو ندارد و قاطعانه نمیگوید موافق یا مخالف است. اوضاع تولید داخل نیز که چندان مناسب نیست و خودروسازان به دلیل مسائلی مانند کمبود قطعه و ضعف نقدینگی، توان جهش تولید را ندارند و انبوهی از محصولات ناقص نیز روی دستشان مانده است.
به اعتقاد کارشناسان، در این شرایط، ازسرگیری واردات خودرو میتواند ضمن نزولی کردن قیمت به ویژه در بازار خودروهای خارجی کشور، رقابتی هرچند اندک را ایجاد و به تنظیم بازار(حداقل در بخشی از حوزههای قیمتی) کمک کند. از طرفی، واردات قرار است در ازای صادرات و بدون انتقال ارز انجام شود، بنابراین در دل این طرح به نوعی تراز تجاری بازار خودرو نیز دیده شده است. تردیدی نیست که تنظیم بازار خودرو نیاز به افزایش عرضه دارد و از آنجا که خودروسازان داخلی فعلا توان جهش تیراژ در ارقام بالا را ندارند، واردات میتواند به بهبود عرضه کمک کند.