خط سیر برقی‌ها در بازار

هر چند وارد‌کنندگان با فشار وزارت صمت پیشین نسبت به واردات برقی‌ها اقدام کردند با این حال هنوز برخی از آنها نگران عدم‌استقبال مشتریان از این نوع خودروها هستند این در شرایطی است که مصوبه هفته گذشته هیات دولت نیز بر نگرانی آنها افزوده است . هفته گذشته آیین‌نامه ورود خودروهای برقی کارکرده در هیات دولت مصوب شد. هر چند ورود کارکرده‌های بنزینی هنوز اجرایی نشده و ظاهرا تمایلی نیز بر ورود این خودروها از سوی سیاستگذار دیده نمی‌شود با این حال هیات دولت آیین‌نامه برقی‌های کارکرده را نیز به وزارت صمت ارسال کرد. دو آیین‌نامه خودروهای کارکرده حالا در وزارت صمت است و مشخص نیست که این آیین‌نامه‌ها به بایگانی می‌رود یا اقدامی برای اجرای آنها صورت می‌گیرد. تجربه ۲سال گذشته نشان داده که «اراده سیاستگذار» خودرو برای اجرای جدی واردات خودرو بسیار تاثیر‌گذار بوده است.

«اراده جدی» از این بابت که سیاستگذار می‌تواند بخش مهمی از منابع ارزی را به سمت واردات هدایت کند، یا ترجیحش این است که منابع ارزی بیشتر به مونتاژ خودرو اختصاص پیدا کند. در زمان سیدرضا فاطمی امین وزیر صمت دولت سیزدهم بخش اعظم سیاست‌های وارداتی تنها در قالب شعار بود و هیچ‌کدام شکل اجرایی به خود نگرفت. حالا مشخص نیست که وزیر صمت دولت چهاردهم چه سیاستی را در بازار وارداتی‌ها در پیش خواهد گرفت. همان‌طور که عنوان شد در حال حاضر آیین‌نامه خودروهای صفر بنزینی و برقی و همچنین آیین‌نامه خودروهای کارکرده بنزینی و برقی در وزارت صمت است و هنوز هم اراده‌ جدی برای اجرای آنها از سوی سیاستگذار خودرو دیده نمی‌شود.

هر چند عنوان می‌شود که ثبت سفارش خودرو تا اطلاع ثانوی مسدود است و هیچ وارد‌کننده‌ای قادر به ثبت سفارش نیست اما واردات خودروهای برقی (بابت سفارش قبلی) به کشور هنوز ادامه دارد و همان‌طور که عنوان شد این خودروها مشتریان خود را دارند و با وجود هزینه بالا و همچنین کمبود زیرساخت‌ها‌، استقبال از آنها ادامه دارد.

خودروهای برقی که وارد شدند

با استناد به سامانه خودروهای برقی وارداتی، تاکنون تعداد زیادی خودرو برقی وارد بازار ایران شده است که شامل مدل‌‌‌هایی از برندهای مختلف جهانی می‌شود. برخی از این خودروها عبارتند از:هونگچی E-QM۵ یک سدان برقی با طراحی لوکس، که برد قابل توجه و امکانات مدرنی دارد. این خودرو توسط شرکت بی‌ام کارز وارد شده که قیمت اولیه آن یعنی در اردیبهشت‌ماه در سامانه خودروهای وارداتی بیش‌از یک‌میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان عنوان شده بود. هوندا eNS۱ نیز یک کراس‌‌‌اوور تمام برقی از هوندا، با قدرت ۲۰۴ اسب بخار و برد مناسب است که این مدل توسط معین خودرو ایرانیان با قیمت حدود ۱.۸۵ میلیارد تومان عرضه شده است. لونا GRE اولین سدان برقی وارداتی توسط ایران خودرو، که بردی حدود ۴۰۰ کیلومتر دارد و مناسب استفاده شهری است. این خودرو با قیمت حدود ۹۴۵ میلیون تومان در سامانه یکپارچه وارداتی‌ها عرضه شده است.

کیا EV۶ یک کراس‌‌‌اوور برقی با طراحی مدرن و باتری قدرتمند که برد حدود ۳۷۳ کیلومتر دارد. این خودرو نیز یکی از گزینه‌‌‌ها برای واردات به ایران محسوب می‌شود. تویوتا bZ۴X کراس‌‌‌اووری از تویوتا با برد حدود ۴۰۰ کیلومتر و همچنین لاماری ایما HEV خودرویی با سیستم هیبریدی-برقی، که توسط آرین پارس موتور عرضه شده است از دیگر محصولات در این زمینه است . KMC EJ۷ نیز یک خودروی برقی است که توسط شرکت کرمان موتور وارد کشور شده است. اما ورود خودروی «بی وای دی» به ایران نیز خبر خوبی برای بازار خودرو کشور است. این شرکت مطرح چینی که حالا سهم زیادی از بازارهای اروپا، آسیا و حتی آمریکا را به خود اختصاص داده پیش از تحریم‌ها نیز در ایران حضور داشت. این در حالی است که با تشدید تحریم‌های بین‌المللی به سرعت از خودروسازی کشورمان فاصله گرفت .حالا بی‌وای دی برقی با دو شرکت «گروه بهمن» و «نبکا» به بازار کشور برگشته است.

آینده برقی‌ها در ایران؟

آینده خودروهای برقی در ایران با توجه به چالش‌‌‌ها و فرصت‌‌‌ها، ترکیبی از پیشرفت‌‌‌ها و موانع را نشان می‌دهد. با این حال آینده برقی‌ها به چند عامل کلیدی گره خورده است که یکی از آنها افزایش واردات و تولید داخلی برقی‌ها است.همان‌طور که عنوان شد واردات خودروهای برقی از کشورهای پیشرفته و عرضه محصولات متنوع در ایران آغاز شده است. همچنین، پروژه‌‌‌های تولید خودروهای برقی داخلی، نظیر لونا GRE توسط ایران‌‌‌خودرو، در دست اقدام است. تولیدات داخلی می‌‌‌تواند به کاهش هزینه‌‌‌ها و توسعه فناوری در کشور کمک کند. مورد بعدی که می‌تواند به توسعه برقی‌ها در ایران کمک کند‌، گسترش زیرساخت‌‌‌ها است و‌ یکی از موانع اصلی خودروهای برقی در ایران، کمبود زیرساخت شارژ است. دولت برنامه‌‌‌هایی برای گسترش شبکه ایستگاه‌‌‌های شارژ و واردات تجهیزات مرتبط اعلام کرده است. با این حال، اجرای کامل این طرح‌‌‌ها به سرمایه‌‌‌گذاری و مدیریت بهینه نیاز دارد.

از سوی دیگر حمایت‌‌‌های دولتی و سیاستگذاری‌‌‌ها نیز نقش موثری در تداوم توسعه برقی‌ها در ایران دارد. سیاست‌‌‌های حمایتی، مانند معافیت‌‌‌های مالیاتی و طرح‌‌‌های تشویقی، می‌‌‌تواند نقش مهمی در افزایش استقبال عمومی داشته باشد. به‌‌‌ویژه ورود ۱۰۰ هزار تاکسی برقی به ناوگان حمل‌‌‌ونقل عمومی می‌‌‌تواند گامی مثبت در این راستا باشد. از سوی دیگر ، قیمت بالای خودروهای برقی و نگرانی‌های مردم از فناوری‌‌‌های جدید، از جمله موانع پیش‌‌‌رو است. آموزش عمومی و اطلاع‌‌‌رسانی می‌‌‌تواند در کاهش این نگرانی‌ها و افزایش اعتماد عمومی مؤثر باشد. اقدامی که در بسیاری از کشورهای اروپایی نیز رخ داد.

همچنین در ادامه عوامل کلیدی توسعه برقی‌ها نمی‌توان از مزایای زیست‌‌‌محیطی و کاهش مصرف سوخت این خودروها به راحتی گذشت. با توجه به مشکلات آلودگی هوا در شهرهای بزرگ ایران و افزایش قیمت سوخت، خودروهای برقی می‌‌‌توانند تأثیر مثبتی بر محیط زیست و اقتصاد خانواده‌‌‌ها داشته باشند. این امر انگیزه‌‌‌ای قوی برای توسعه این فناوری است. در نهایت اینکه پیش‌‌‌بینی می‌شود با بهبود زیرساخت‌‌‌ها، افزایش تولیدات داخلی، و حمایت‌‌‌های دولتی، خودروهای برقی سهم بیشتری در بازار ایران به دست آورند. اما موفقیت این تحول نیازمند برنامه‌‌‌ریزی دقیق و همکاری بین دولت، بخش خصوصی، و مصرف‌‌‌کنندگان است.