نمایندگان مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» مطرح کردند
چهار اشکال جداول بودجه ۱۴۰۳
نامتوازن بودن رشد اعتبار دستگاه‌ها
مهرداد گودرزوند، نایب رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد»، به ایرادات جداول بودجه ۱۴۰۳ اشاره و اظهار کرد: در جداول بودجه اعتبار سازمان‌ها بر اساس نیازشان دیده نشده است و تفاوت‌های زیادی وجود دارد. بر همین اساس رشد بودجه سازمان‌ها از ۱۰۰ تا ۳۰۰۰ درصد است. اما آن‌طور که رئیس سازمان برنامه توضیح داد ظاهرا بودجه برخی از سازمان‌ها تجمیع شده است و به همین دلیل بودجه برخی سازمان‌ها بیشتر دیده می‌شود و برخی سازمان‌ها برای نخستین بار اعتبار گرفته‌اند. بر اساس آنچه دولت توضیح داد در بخشی از دستگاه‌ها نیاز به کمک بیشتری است.
او با اشاره به افزایش اعتبارات پروژه‌هایی که در سال آینده به بهره‌برداری می‌رسند، تاکید کرد: سیاست جدیدی را دولت در پیش گرفته و پروژه‌ها و طرح‌هایی را که در سال آینده به بهره‌برداری می‌رسد، بیشتر مورد توجه قرار داده است. بنابراین به نظر می‌رسد این موضوع نگاهی است که باید روی آن کار کرد و عدالتی در توزیع آن مشاهده کنیم. اگر به همین روال پیش برویم بسیاری از پروژه‌هایی که به تازگی شروع شده می‌ماند. از طرفی بار هزینه‌های پروژه‌های قدیمی بالا است، اما نمی‌توان بین صفر تا ۱۰۰ بودجه را توزیع کرد. البته باید به پروژه‌های نزدیک به افتتاح هم توجه بیشتری شود، اما نباید فراموش کنیم که یکسری پروژه‌ها برای شهرستان‌ها ضروری است. بنابراین نمی‌توان آنها را نادیده گرفت و به آنها هم باید نگاه عادلانه‌ای داشته باشیم و آنها را هم ببینیم و در بررسی‌ها به یک توازن برسیم.
مُر احکام رعایت نشد
مهدی طغیانی، سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس نیز با اشاره به جداول لایحه بودجه ۱۴۰۳، گفت: اصلی‌ترین مساله این است که برخی از جداول با احکام مطابق نیست در حالی‌که باید مُر احکام رعایت شود. همچنین رشد بودجه استان‌ها، دستگاه‌ها و مناطق هم نامتوازن است که این هم یک مساله مهم است و باید اصلاح شود.
انتقاد از بررسی بودجه به صورت دو مرحله‌ای
همچنین جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه‌وبودجه مجلس با انتقاد از بررسی بودجه به صورت دو مرحله‌ای، اظهار کرد: متاسفانه تفکیک جداول از احکام تجربه تلخی بود که فکر می‌کنم در نخستین فرصت در مجلس بعدی باید قانون را به شکل قبلی بازگرداند. چون درحال حاضر مواردی در جداول بودجه آمده که برای آن حکم نداریم. بنابراین باید احکام و جداول با هم ارسال شود که متناسب با احکام تغییراتی در جداول ایجاد شود.
او ادامه داد: به شکل کنونی ما نتوانستیم تغییری در جداول انجام دهیم و تنها جابه‌جایی ایجاد شد. آقایان پیشنهاد می‌دادند که اعتبارات را از اینجا بردارید و در آنجا بگذارید که کمکی نمی‌کند. ما در مرحله‌ای هستیم که برخی از احکامی که آوردیم مساله ایجاد کرده و بورس را به هم ریخته یا برای شهرداری‌ها مساله ایجاد کرده است. این موارد باید همزمان بررسی می‌شد تا این ایرادات و اشکالات پیش نیاید.
این نماینده مجلس تصریح کرد: برای مثال در بحث مالیات‌ها عددی را در نظر گرفتیم و متناسب با آن عدد، حکمی که آمده برای تمام معافیت‌ها سقف گذاشته است. این در حالی است که واحدهایی که در مناطق محروم هستند و به استناد قانون معافیت‌هایی برای آنها درنظر گرفته شده کلا لغو شده و مشکلات جدی برای آنها ایجاد کرده است. بر همین اساس شهرداری‌ها نگران هستند که مشمول پرداخت مالیات شوند. همچنین مرحله دوم بودجه برای برخی از صندوق‌ها با سود ثابت هم دغدغه ایجاد کرده است. این صندوق‌ها بخشی از سپرده‌های مردم را جذب می‌کردند، اما در حال حاضر سقفی را برای آنها در نظر گرفتند و مازاد بر آن باید مالیات پرداخت کنند.
قادری اظهار کرد: همچنین سرمایه‌گذاری در مناطق محروم تا پیش از این از معافیت‌هایی برخوردار بود، اما در حال حاضر با استناد به احکامی که آمده برای معافیت‌ها سقف گذاشته شده که ایجاد مشکل می‌کند و تمام سازو‌کارها را برهم می‌ریزد. بنابراین مجزا کردن ارقام از احکام از همدیگر کار خوبی نبود. او افزود: بررسی دو مرحله‌ای بودجه در حال حاضر مشکلاتی را به وجود آورده است. در حال حاضر در ماه دوم سال هستیم و به همین شکل که پیش می‌رویم شاید تا پایان ماه هم نتوانیم تاییدیه شورای نگهبان برای جداول بودجه ۱۴۰۳ را بگیریم و برخی از موارد هنوز بلاتکلیف مانده است. بنابراین تجربه بررسی دو مرحله‌ای بودجه کار خوبی نبود و فکر می‌کنم احتمالا بودجه به شکل قبلی بررسی شود و ارقام و احکام با هم به مجلس ارسال شود.
تکلیف دولت ساقط نمی‌شود
محمد مهدی مفتح، سخنگوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس نیز با انتقاد از بازگشت بررسی بودجه به صورت پیشین، گفت: امیدواریم این روشی که می‌تواند در ورود نماینده به جداول، ارقام و اعداد بودجه کمک شایانی کند، به نحو مناسبی اجرا و عملیاتی شود. با اصلاح قانون آیین‌نامه داخلی مجلس برای بررسی دو مرحله‌ای بودجه، مصوبات بودجه باید به تصویب صحن مجلس برسد؛ در حالی‌که در شکل قبلی مصوبات به تصویب صحن مجلس نمی‌رسید و اصلا مطرح نمی‌شد، بلکه تنها تبصره‌ها مطرح می‌شد، اما در روشی که ما پیشنهاد دادیم و تصویب شده جداول باید در صحن مجلس به تصویب برسد.
او با اشاره به برخی انتقادات از مرحله دوم بودجه، تاکید کرد: برخی از دوستان ما در مجلس اظهار می‌کنند بخش دوم لایحه بودجه ۱۴۰۳ که دولت تقدیم مجلس کرده است، به‌طور کامل و صد درصد با آنچه باید در قانون انجام می‌شده تطبیق ندارد و باید اصلاحات اساسی در آن انجام شود. طبیعتا این کار مجلس است که اصلاحات را انجام دهد و آنچه تصویب می‌کند با اصلاحات و تغییراتی باشد که مجلس اعمال می‌کند. اما این موضوع تکلیف دولت را ساقط نمی‌کند. دولت طبق قانون آیین‌نامه موظف است که مبتنی بر مصوبات مرحله اول بودجه و همچنین قوانینی که در دست اجرا دارد و مصوب است لایحه بودجه را در مرحله دوم تنظیم کند و به مجلس پیشنهاد کند.
نخستین تجربه پارلمان بود
همچنین احد آزادی‌خواه، عضو کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۳، با اشاره به ایرادات جداول بودجه، گفت: در جداول بعضا ناهماهنگی‌هایی وجود دارد که باید تدبیر شود. چون سال اولی است که بین احکام بودجه و جداول بودجه فاصله وجود دارد و مجلس به صورت دو مرحله‌ای به بودجه رسیدگی می‌کند، هیات رئیسه تلفیق و کمیسیون‌ها به دنبال حل این مشکل بودند. او در خصوص افزایش اعتبار برخی نهادها، تصریح کرد: درست است که برخی از قسمت‌ها اعتباراتشان در جداول زیاد شده است و در تلفیق گفتیم هر کجا نهاد یا سازمانی تقویت می‌شود، جلوی آن را می‌گیریم. هر کجا به نفع مردم بودجه‌ای اضافه شده ما از آن دفاع می‌کنیم و این برای ما معیار است. ما دیدیم که برخی از سرفصل‌ها بودجه‌شان زیاد شده که ما مدیریت می‌کنیم.
