گزارش خبرنگار اعزامی «دنیای اقتصاد» از ژوهانسبورگ
قالیباف: ایرانی خوب و بد نداریم
پس از آن رئیس مجلس گفت: ایرانی خوب و بد نداریم و تقسیم خوب و بد منصفانه نیست. البته از جهت شخصی آنهایی که برای براندازی تلاش می‌کنند را در این مجموعه قرار نمی‌دهم. او با بیان اینکه باید فرصتی فراهم شود تا ایرانیان خارج از کشور نیز در مجلس نماینده داشته باشند، اظهار کرد: در حال حاضر اقلیت‌های دینی در کشور ۵ نماینده در مجلس دارند. چند میلیون ایرانی خارج از کشور داریم چرا نباید مطابق با قوانین و مقررات جمهوری اسلامی برای ایرانیان خارج از کشور، فرصتی فراهم شود که نمایندگانی در مجلس داشته باشند تا مسائل مرتبط با آنها و مطالباتشان را دنبال کنند. رئیس مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: زمانی‌که ما توقع داریم فعالان اقتصادی تبادل اقتصادی و سوآپ کنند، این نمایندگان می‌توانند در مجلس حضور داشته باشند و این مسائل را دنبال کنند تا به نتیجه برسد. قالیباف ادامه داد: فارغ از موضوع تحریم‌ها، فرهنگ تجارت در کشور به گونه‌ای است که صادر‌کننده بزرگ در بخش خصوصی نداریم و عمده صادر‌کننده‌های بزرگ در حوزه‌های پتروشیمی و فولاد به نوعی دولت‌زده هستند.
البته در حوزه دانش‌بنیان در دهه اخیر به صورت مجزا کارهای خوبی انجام شده و این امر به لحاظ حجم پولی مالی و حجم صادرات متفاوت است، اما به عنوان مثال در حوزه صادرات میوه و سیفی‌‌جات، بسته‌بندی، حمل‌ونقل و مباحث پولی و مالی حتی در زمانی که تحریم نبودیم، انسجام درستی نداشتیم و نمی‌توانستیم در بازار خارجی به صورت سیستماتیک وارد شویم. او تصریح کرد: در بخش‌های مختلف باید هاب لجستیکی و پولی و مالی با حمایت دولت و مجلس ایجاد کنیم تا فعالیت تجار و بازرگانان تسهیل شود و مراودات بخش‌های خصوصی دو کشور (ایران و آفریقای جنوبی) توسعه یابد.
البته این کار باید با مدیریت و کارگزاری بخش خصوصی باشد تا بتوانیم تجار خرد را کمک کنیم. او ادامه داد: در این صورت یک مجموعه مسوولیت پکینگ و انتقال محصولات به مقصد و مباحث مالی و پولی را برعهده داشته باشد و انتقال پول را گارانتی کند؛ بنابراین باید چنین تدارکی را برای تجار فراهم کنیم. در غیر این صورت با وجود همه زحمات و تلاش‌ها، تجارت کوچک باقی خواهد ماند و ممکن است خسارت و ورشکستگی و دلزدگی برای تجار ایجاد کند. البته تاکید می‌کنم این امر با حمایت دولت و مجلس ایجاد شود، اما مدیریت آن بر عهده بخش خصوصی باشد تا پس از یک مدت، هاب لجستیکی قوی برای تجارت در اختیار داشته باشیم.
در دیدارهای رئیس مجلس چه گذشت؟
در ادامه دیدارهای دوجانبه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس در دومین روز از سفر به آفریقای جنوبی و در حاشیه برگزاری نهمین مجمع پارلمانی گروه بریکس، وی با ماپیسا نکاکولا، رئیس مجلس ملی و آموس ماسوندا، رئیس شورای ملی استان‌های آفریقای جنوبی دیدار و گفت‌وگو کرد. در این دیدار دو طرف بر لزوم توسعه همکاری‌های دوجانبه تا سطوح بالاتر از شرایط کنونی و نیز استفاده از ظرفیت‌های بریکس برای ارتقای روابط تاکید کردند. در این دیدار قالیباف از برگزاری نهمین مجمع پارلمانی بریکس تشکر و قدردانی کرد و گفت: بسیار مهم است که ارتباطات پارلمانی دو کشور و گروه‌های دوستی پارلمانی افزایش یابد؛ به خصوص بعد از حضور ایران در بریکس این روابط می‌تواند در حوزه‌های مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ارتقا یابد. او ادامه داد: لازم است که ایران و آفریقای جنوبی در مجامع بین‌المللی هماهنگ باشند.
در این راستا هم روابط دوجانبه ایران و آفریقای جنوبی مهم است و هم اضافه شدن ما به بریکس. قالیباف با اشاره به موقعیت ژئوپلیتیک ایران، خاطرنشان کرد: ایران از موقعیت ژئوپلیتیک خوبی برخوردار است. در حوزه‌های انرژی، دانش‌بنیان، دانش‌های نوین، پزشکی، بیوتکنولوژی، خدمات مهندسی و... از توانمندی‌های بسیار خوبی برخوردار هستیم که می‌تواند ظرفیت‌های مهم برای ارتقای روابط دو کشور و نیز توسعه همکاری‌ها در بریکس باشد. وی با اشاره به فعال بودن کمیسیون مشترک دو کشور، پیشنهاد کرد که گروه‌های دوستی مشترک را به سران دو کشور ارتقا دهند تا تاثیر بهتری در بخش روابط دوجانبه و همکاری‌های بریکس داشته باشد. در ادامه این نشست آموس ماسوندا، رئیس شورای ملی استان‌های آفریقای جنوبی از عضویت ایران در گروه بریکس ابراز خوشحالی کرد و گفت: ایران و آفریقای جنوبی دارای روابط دیرینه تاریخی و برادرانه هستند و دو کشور روابط دوجانبه خودشان را حفظ کرده‌اند و با برگزاری کمیسیون مشترک همکاری‌ها حفظ شده است.
همچنین خانم ماپیسا نکاکولا، رئیس مجلس ملی آفریقای جنوبی در این دیدار اظهار کرد: حضور و عضویت شما در بریکس کمک‌کننده و به نفع گروه قدرت‌های نوظهور خواهد بود. خوشحال هستیم از اینکه ایران می‌تواند نقش خوبی در بریکس داشته باشد. ارتباط ما با دوستان‌مان نظیر ایران باعث افزایش مشارکت اعضای بریکس و تقویت قدرت آن خواهد شد. کمیسیون‌های مشترک همکاری‌های دو کشور زمان زیادی است که تشکیل شده و باور داریم که توانسته جایگاه خود را پیدا کند، بنابراین باید دولت‌های‌مان را برای ارتقای سطح همکاری‌ها ترغیب کنیم. او همچنین به اهمیت جمهوری اسلامی ایران اشاره کرد و گفت: معتقدم که نیازمند تقویت گروه‌ها و هیات‌های دوستی پارلمانی هستیم؛ چرا که چالش‌های زیادی پیش‌رو قرار دارد. در ادامه دومین روز از سفر رئیس مجلس به ژوهانسبورگ، قالیباف دیداری با وزیر دفاع آفریقا داشت. عصر پنج‌شنبه نیز او در مرکز اسلامی آفریقا در جمع شیعیان ژوهانسبورگ قرار گرفت و با آنها گفت‌وگو کرد.
دستاوردهای سفر به آفریقای جنوبی؟
قالیباف پنج‌شنبه شب آفریقای جنوبی را به مقصد تهران ترک کرد و صبح روز جمعه وارد فرودگاه مهرآباد تهران شد. او در بدو ورود به تشریح دستاوردهای این سفر پرداخت و گفت: همان‌گونه که در زمان عزیمت به سفر به اطلاع مردم رساندم، برای شرکت در نهمین نشست مجمع پارلمان‌های بریکس به این کشور سفر کردم و این نخستین حضور ایران در این مجمع بود؛ در شرایطی که کشورمان عضو این گروه شده است. او خاطرنشان کرد: در این سفر فرصت‌های بسیار خوبی در ابعاد مختلف فراهم شد، یکی از مهم‌ترین ابعاد سفر، بررسی ظرفیت‌های اقتصادی بریکس بود؛ چرا که اعضای عضو این گروه، ظرفیت اقتصادی و تولیدی زیادی با حضور اعضای موسس و ۶ کشور جدید دارند و قدرت اقتصادی بزرگی محسوب می‌شوند که می‌توانند بازار مشترک و بازار ارزی مشترک ایجاد کنند.
همچنین بانک توسعه جدید با سرمایه اولیه ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری شکل گرفته و فعالیت می‌کنند و بیش از ۵۰ پروژه در دست اجرا دارند؛ بنابراین بریکس یک قدرت اقتصادی قوی محسوب می‌شود. رئیس مجلس با اشاره به شکل‌گیری ساختاری برای ارتباطات مالی بین بانکی در بریکس، ادامه داد: زیرساخت‌ها برای ساختار اقتصادی در این سال‌های طولانی از آغاز تشکیل بریکس فراهم شده است. یکی از مهم‌ترین ساختارهایی که فراهم شده موضوع ارتباطات مالی بین بانکی است که اصطلاح فنی آن سوئیفت است، موضوعی که آمریکا ما را تحریم کرده و در عمل بانک‌های کشورمان با مشکلات روبه‌رو شده‌اند و زمینه ارتباط آنها با بانک‌های دنیا فراهم نیست. در بریکس شبکه‌ای راه‌اندازی شده و ما نیز عضو آن شده‌ایم تا به تدریج شاهد رفع مشکلات در این بخش باشیم. همچنین در بُعد اقتصاد سیاسی به گونه‌ای عمل شده تا قدرت‌های بزرگ اقتصادی در مقابل یکجانبه‌گرایی آمریکا کنار یکدیگر قرار گیرند و ایران نیز یک عضو فعال قلمداد می‌شود.
قالیباف با اشاره به دیدار با رئیس مجلس آفریقای جنوبی، اظهار کرد: در نشستی که با همتایان خود خصوصا همتای آفریقای جنوبی داشتم، همه آنها اذعان داشتند که حضور ایران در بریکس از جهت موقعیت جغرافیایی کشور و نیز قدرتی که ایران در مسائل دانش‌بنیان دارد و همچنین ظرفیت‌های دیگر، از اهمیت بسیار زیادی برای اعضا برخوردار است. او تصریح کرد: کشورهایی نظیر روسیه، هند، چین، عربستان، مصر و امارات عضو بریکس هستند و این ظرفیت بسیار خوبی را فراهم کرده است. امیدواریم مجلس و دولت از این ظرفیت بزرگ برای خنثی‌سازی تحریم‌ها در عرصه بین‌المللی و سیاست خارجی بهره ببرند. رئیس مجلس تاکید کرد: برداشت دقیق من از این سفر و دیدارها و ملاقات این بود که فرصت بزرگی در مسیر موفقیت برای توسعه مسائل اقتصادی در سطح منطقه و جهان فراهم شده است و فشارهای تحریم را می‌توانیم از این مسیر حل و فصل کنیم.
قالیباف خاطرنشان کرد: بُعد دیگر این سفر، بُعد سیاسی در عرصه منطقه‌ای و جهانی است. دنیا در حال گذر از نظم جهانی است و تغییراتی در حال رخ دادن است. ویژگی بریکس در عرصه بین‌المللی این است که همه کشورهای عضو، گفتمان واحدی دارند و همه آنها متفق‌القول هستند که باید با چند کشوری که در عمل سازمان ملل را برای رسیدن به اهداف خود اداره می‌کنند و همچنین با نگاه یکجانبه‌گرایی، مقابله کرد و باید کشورهای دیگر در نظم جدیدی که در حال شکل‌گیری است، ایفای نقش کنند. این از فرصت‌های بزرگی است که در عرصه‌های بین‌المللی فراهم می‌شود و جلوگیری از یکجانبه‌گرایی را فراهم می‌کند و حتما به رفاه اجتماعی، مسائل اقتصادی، سیاسی و صلح پایدار منجر می‌شود.
او با اشاره به ملاقات‌های دو جانبه‌ای که در این سفر داشت، گفت: یکی از موفقیت‌های خوب این سفر ملاقاتی بود که با رئیس پارلمان مصر داشتم. مصر کشور مهمی در جهان عرب، جهان اسلام و شمال آفریقا محسوب می‌شود و کشور کهنی است و مشترکات بسیار زیادی بین این کشور و ایران وجود دارد. در این دیدار رئیس پارلمان مصر از اینجانب برای حضور در این کشور دعوت کرد. این گام جدی برای برقراری ارتباط میان دو کشور است، مصر نیز همزمان با ایران به بریکس پیوسته و ارتباط بین دو ملت می‌تواند منشأ اثرات فرهنگی، اجتماعی و سیاسی برای جهان اسلام و بریکس باشد. امیدوارم این سفر آغاز مذاکرات و برقراری ارتباطات باشد.
رئیس مجلس با اشاره به نشست دوجانبه با رئیس مجلس آفریقای جنوبی گفت: در زمینه‌های مختلف از جمله در حوزه انرژی فرصت‌های خوبی داریم. پالایشگاه‌هایی از گذشته و در زمان آپارتاید، در این کشور وجود داشته، اکنون این فرصت فراهم است تا در صادرات نفت و راه‌اندازی پالایشگاه‌ها با آفریقای‌جنوبی همکاری کنیم.
آفریقای‌جنوبی کشوری صنعتی است و می‌توانیم در حوزه‌های صنعتی و کشاورزی ارتباطات نزدیکی داشته باشیم. او افزود: فکر می‌کنم در آینده‌ای نزدیک نیز رئیس‌جمهور سفری به این کشور داشته باشند که امیدوارم در این سفر بتوانیم روابط را به سطح کمیسیون مشترک اقتصادی ارتقا دهیم، چراکه هم فرصت مناسبی برای ارتقای ارتباط دوجانبه ما با آفریقای‌جنوبی فراهم شده و هم همکاری در سطح بریکس از فرصت‌هایی است که می‌تواند به توسعه همکاری‌ها با سایر اعضا از جمله آفریقا بینجامد. قالیباف با بیان اینکه فرصت‌های مناسبی هم در سطح ارتباطات دوجانبه و هم در سطح بریکس بین ایران و آفریقای جنوبی ایجاد شد، تاکید کرد: ملاقات‌های خوب و موثری نیز با شخصیت‌های برجسته و موثر سیاسی در پارلمان و خارج از پارلمان مانند وزیر دفاع آفریقای‌جنوبی داشتم.
او ادامه داد: نشستی نیز با ایرانیان مقیم آفریقای جنوبی فعال در مسائل اقتصادی، فرهنگی، علمی و آموزشی در دانشگاه‌ها داشتیم. همچنین بازدیدی از مرکز اسلامی ژوهانسبورگ داشتیم و می‌خواهم بگویم هرکس می‌خواهد نتیجه مجاهدت‌های امام خمینی(ره) و ثمره خون شهدا و صدای انقلاب، همچنین عظمت و قدرت انقلاب اسلامی و حوزه نفوذ ایران عزیز را ببیند، باید به این مرکز برود. در این مرکز مشاهده می‌کنید افرادی با هزاران فرسنگ فاصله با ما از جهت مسافتی، اما با دلی نرم، تازه مسلمان شده و باورهای بسیار خوب، چه جوانان و نوجوانان و بزرگسالان و چه تجار بزرگ نامدار و یک نوجوان فقیر در کنار هم فعالیت کرده و این مسوولیت همه ما مسوولان را بیشتر می‌کند، به خصوص اینکه ریشه و اساس این حرکت، صدای انقلاب اسلامی است که برخاسته از ایران است.
رئیس مجلس یادآور شد: هرقدر می‌توانیم باید با ایده‌ها و آرمان‌های حضرت امام و رهبر معظم انقلاب اسلامی مشکلات کشور را با همت خود حل و فصل کنیم که معتقدم می‌توانیم و در یک قدمی حل آنها هستیم و همچنین باید بتوانیم پاسخگوی نیازهای معنوی و باورهایی که امروز جامعه بشری دارد هم ان‌شاءالله باشیم. قالیباف در پایان با بیان اینکه سفر به آفریقای جنوبی موثر و خوب بود، تاکید کرد: امیدوارم در کارهای روزمره از این فرصت‌های ایجاد شده غفلت نکنیم، پارلمان‌ها، دولت‌ها و ملت‌های کشورها تلاش کنند تا حداکثر استفاده را برای بهتر شدن وضعیت کشورهایمان، جهان اسلام و ایفای نقش در این نظم جدید جهانی ببرند.
