توافق بیتاثیر ایران و آمریکا بر بازار نفت
با کمرنگ شدن امیدها برای بازگشت به توافق هستهای ۲۰۱۵، گفته میشود که این دو دشمن دیرینه در حال بررسی توافق کمتر و بالقوه نانوشتهای برای کاهش تنش هستند. این ممکن است شامل تبادل زندانیان بین تهران و واشنگتن باشد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا تاکید کرده است در حالی که واشنگتن در حال بررسی مسیرهای دیپلماتیک است، اما هیچ توافقی در آینده وجود ندارد. علاقه دو طرف به ایجاد نوعی تفاهم وجود دارد. جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا میخواهد از یک بحران بزرگ با ایران در آستانه انتخابات ۲۰۲۴ جلوگیری کند، زیرا او برای پیروزی در دور دوم رقابتهای انتخاباتی به این برگه نیاز دارد. یک توافق جدید با تهران از این خطر جلوگیری میکند و امکان بازنگری در توافق هستهای را در آینده باز نگه میدارد.
دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا که سال ۲۰۱۸ از برجام خارج شد، نامزد پیشتاز جمهوریخواهان برای به چالش کشیدن بایدن برای ریاست جمهوری است. با این حال روز دوشنبه، رابرت مالی نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، از سمتش تعلیق شد تا تحقیقاتی در مورد نحوه دستیابی او به اسناد محرمانه انجام شود که این امر باعث ایجاد سایه تردید در مذاکرات شده است. پل هورسنل، رئیس تحقیقات جهانی کالا در بانک استاندارد چارتر، در حاشیه کنفرانس سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در وین به المانیتور گفت که ایران سال گذشته بهرغم تحریمها، تولید نفت خود را افزایش داده است. در همین خصوص اویل پرایس گزارش داد که منابع ثانویه اوپک گفتند که تولید ماهانه ایران ۲.۶۷۹ میلیون بشکه در روز بوده است.
این هفته، جواد اوجی وزیر نفت ایران در نشست اوپک در وین عنوان کرد که تنها در ۲۰ ماه، تهران توانسته است معاملاتی به ارزش ۴۰ میلیارد دلار از جمله با متحد منطقهای خود یعنی روسیه و کشورهای همسایه به دست آورد. هورسنل گفت: «برای من واضح نیست که اگر فردا معاملهای انجام شود، چه مقدار [نفت] وارد [بازار] میشود.» با این حال، اگر ایران به افزایش تولید و فروش خود ادامه دهد و یک توافق موقت حاصل شود، میتواند برای اوپک که به دنبال افزایش نفوذ خود پس از، از دست دادن سهم زیادی از بازار به خاطر نفت شیل آمریکا در سالهای اخیر بوده است، دردسر ایجاد کند. بیژن خواجهپور، مدیر شرکت مشاورهای یونیپا در وین، این امکان را با المانیتور در میان گذاشت.
وی گفت: در صورت تحقق چنین تفاهمی، یکی از اقدامات مورد علاقه تهران، صدور معافیتهایی برای صادرات نفت است تا بتواند حجم صادرات خود را افزایش دهد. مشخص نیست که این اتفاق میافتد یا نه، اما اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است گزینهای برای تهران وجود داشته باشد که حجم صادرات فعلی خود را چند صدهزار بشکه افزایش دهد. وی ادامه داد: این یک عامل تغییر دهنده بازی از نظر حجم نخواهد بود، اما میتواند تاثیر روانی مثبتی بر بازار داشته باشد. علاوه بر این، ارزیابیهای میانمدت تغییر خواهد کرد، زیرا این به تنشزدایی منجر خواهد شد و احتمال دستیابی به توافق هستهای جدید پس از انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا بیشتر میشود.
کالوم مکفرسون، رئیس بخش کالا در Investecبه المانیتور گفت که اگر توافقی قبل از انتخابات بعدی حاصل شود و شرایط آن شامل لغو برخی تحریمها باشد، میتواند مشکلاتی را برای اوپکپلاس ایجاد کند، چون ایران با توافق موافقت تولید خود را محدود نخواهد کرد. وی افزود: «چه مذاکرات در پسزمینه پیش برود یا نه، من گمان میکنم که ما با هرگونه احتمال واقعبینانه فاصله داریم.»