«پراجکت سیندیکت» تحلیل کرد
ایران حذف شدنی نیست
به گزارش پایگاه خبری-تحلیلی «انتخاب»؛ در ادامه این مطلب آمده است: «خاورمیانه در حال یادگیری زندگی بدون آمریکاست. در حالی که ایالات متحده به شکل‌‌‌دهی امنیت منطقهای، به‌ویژه از طریق سیستم‌های تسلیحاتی پیشرفته‌‌‌اش ادامه خواهد داد، عقب‌‌‌نشینی آن از خاورمیانه تردیدهای جدی را در مورد تمایل این کشور برای انجام تعهداتش به وجود آورده است. اکنون، بازیگران منطقه در حال تجدیدنظر در استراتژی‌‌‌های ژئوپلیتیک خود هستند، زیرا دشمنان قدیمی به دنبال آشتی هستند و برخی کشورها حتی به دنبال ایجاد یک سیستم امنیت جمعی می‌‌‌گردند. با این حال، برای ایجاد صلح و ثبات منطقهای، کشورها باید بر موانعی حتی بزرگ‌تر از آنچه به نظر می‌رسد فائق آیند.»
بر اساس این گزارش، بیش از یک دهه است که دلزدگی رهبران خاورمیانه از ایالات متحده در حال افزایش است. حاکمان مستبد عرب، ایالات متحده را متهم می‌کنند که در جریان قیام‌‌‌های بهار عربی در سال ۲۰۱۱، با نیروهایی که سعی در سرنگونی آنها داشتند همسو شده و به آنها خیانت کرده است. آنها همچنین ایالات متحده را به خاطر مذاکره موثر بر سر توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران در غیاب آنها و همچنین ناتوانی در بحث بحران سوریه سرزنش می‌کنند.اخیرا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی از عدم‌واکنش آمریکا به حملات حوثی‌های یمن به زیرساخت‌های نفتی خود گله داشتند. این نارضایتی به خوبی توضیح می‌دهد که چرا هیچ یک از کشورها، حاضر به پاسخگویی به درخواست‌‌‌های جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا برای افزایش تولید نفت و گاز برای مهار افزایش قیمت‌های انرژی در بحبوحه جنگ اوکراین نبوده‌‌‌اند. گفته می‌شود حکام عرب حتی تماس‌های او را هم پاسخ نمی‌دهند.
عربستان سعودی و امارات به مسیر نشست اوت گذشته در بغداد که به منظور کاهش تنش‌‌‌های منطقهای برگزار می‌شد، بازگشته‌اند. این مسیر به دنبال بهبود روابط با ایران، به امید پایان دادن به جنگ در یمن است. امارات همچنین روابط دیپلماتیک خود با اسد را از سرگرفته است. اسد ماه گذشته از ابوظبی دیدار کرد که این دیدار اولین دیدار رسمی او از یک کشور عربی از زمان آغاز جنگ داخلی سوریه در بیش از یک دهه گذشته است. ترکیه نیز به همین ترتیب رویکرد آشتی جویانه‌تری را در قبال اسد اتخاذ کرده است. ترکیه در سال ۲۰۱۱ تمام روابط دیپلماتیک خود را با سوریه قطع کرد و ادعاهایی را علیه بشار اسد مطرح کرد. اما اکنون رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه به دنبال توافقی است که تضمین کند شمال سوریه هرگز به یک منطقه خودمختار کردی تبدیل نخواهد شد و میلیون‌ها پناهنده سوری در ترکیه می‌توانند به خانه‌های خود بروند.
این تنها یکی از جنبه‌های احیای سیاست خارجی ترکیه است که به دلیل انزوای عمیق منطقهای و بحران شدید اقتصادی مخدوش شده است. ترکیه با وجود اینکه متحد سنتی قطر - دشمن بقیه کشورهای خلیج فارس – است، اخیرا روابط دیپلماتیک خود را با امارات از سر گرفته و با بحرین وارد گفت‌وگو شده است. حتی به نظر می‌رسد اردوغان قصد دارد به عربستان سعودی نیز سفر کند. علاوه بر این، ترکیه با میزبانی از اسحاق هرتزوگ، رئیسجمهور اسرائیل در ماه گذشته در آنکارا، به دنبال آشتی با اسرائیل بوده است. این تغییر نشان‌دهنده بهبود شهرت اسرائیل در خاورمیانه به عنوان یک متحد مشروع و همچنین امید ترکیه به سرمایه‌گذاری در منابع گازی شرق مدیترانه است. ترکیه همچنین به دنبال تقویت روابط با مصر است. مصر مانند اسرائیل بازیگر اصلی مجمع گاز مدیترانه شرقی است که ترکیه تاکنون از آن کنار گذاشته شده بود. در حالی که اروپا به شدت در جست‌وجوی جایگزینی برای گاز روسیه است، اردوغان مشتاق است انتقال گاز مصر و اسرائیل را از طریق دریای مدیترانه تسهیل کند.در حالی که تغییر در روابط دوجانبه پیامدهای مهمی برای امنیت خاورمیانه دارد، اما این موضوع فاقد پتانسیل کافی برای ایجاد یک ساختار چندجانبه فراگیر برای تضمین صلح و امنیت منطقهای است. با توجه به غیرقابل حل بودن درگیری اعراب و اسرائیل که در مرکز آن اشغال سرزمین‌‌‌های فلسطین توسط اسرائیل قرار دارد، ممکن است چنین ساختاری دور از ذهن به نظر برسد.
اما توافقات ابراهیم در سال ۲۰۲۰ - که بر اساس آن امارات، بحرین، مراکش و سودان روابط دیپلماتیک خود را با اسرائیل عادی کردند - امیدها را برای امکان همکاری اعراب و اسرائیل افزایش داد. در نشست ماه گذشته نقب - به میزبانی اسرائیل و با حضور وزرای خارجه بحرین، مصر، مراکش و امارات متحده عربی و همچنین آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا - به نظر می‌رسید که این امیدها در حال تحقق است. شرکت‌کنندگان در این نشست متعهد شدند که همکاری‌ها در زمینه انرژی، زیست محیطی و امنیتی و تلاش‌ها برای تعامل با کشورهای دیگر را گسترش دهند. این خبر خوبی برای دولت‌‌‌های عربی است که ایران و گسترش فعالیت‌های او را تهدیدی برای خود می‌دانند. اما یک گروه به طور آشکار در این نشست غایب بود و آن فلسطینیها بودند. برخی از جوانان فلسطینی نارضایتی خود را از طریق موجی از حملات علیه اسرائیلی‌ها اعلام کردند. این نشان می‌دهد که یک ابتکار بزرگ منطقهای اعراب و اسرائیل که فلسطینیها را حذف می‌کند، ممکن است ناپایدار باشد. تا زمانی که فلسطینیها احساس کنند تحت اشغال اسرائیل هستند و توسط برادران عرب خود رها شده‌‌‌اند، برخی اقدامات را تنها گزینه برای مقابله با این وضعیت می‌دانند. در بحبوحه تشدید خشونت - که مطمئنا واکنش فزاینده اسرائیل را به دنبال خواهد داشت - رهبران عرب با فشار مردم برای قطع روابط با اسرائیل مواجه خواهند شد.
علاوه بر این، کشورهای عربی در حالی که مایل به همکاری با اسرائیل برای تقویت امنیت منطقه هستند، صفبندی نقب را تنها گزینه برای مقابله با ایران نمی‌دانند. از نظر آنها دیپلماسی نیز مهم است. اما فلسطینیها نیز شایسته دیپلماسی صلح هستند. نشست منطقهای قدرت‌‌‌هایی که به دنبال ایجاد خاورمیانه امن‌‌‌تر هستند، به‌‌‌جای تلاش برای افزایش مصیبت فلسطینیها باید به طور جدی به آنها رسیدگی کند. همان‌طور که ملک عبدالله دوم پادشاه اردن اخیرا خاطرنشان کرد، کشور او نیز باید در این امر مشارکت داشته باشد.جنگ در اوکراین نشان داد که چارچوب‌‌‌های امنیتی اساسا شکننده هستند. از این نظر، صفبندی نقب حیاتی‌‌‌تر از آن چیزی است که شرکت‌کنندگانش تصور می‌کنند. در ساختن یک ساختار امنیتی منطقهای پسا‌‌‌آمریکایی، آنها باید هم فلسطینیها و هم ایرانی‌‌‌ها را در نظر بگیرند.
