نیویورک‌تایمز:
اینستکس به نماد تلاش‌های بیهوده اروپا برای استقلال راهبردی از آمریکا تبدیل شد
در تحریم‌های ثانویه ایالات‌متحده پس از خروجش از برجام، فقط قدرت تجاری این کشور مطرح نیست. در اینجا از قدرت دلار آمریکا در کنترل سیستم مالی جهانی نمی‌توان چشم‌پوشی کرد. بنابراین دستیابی به ظرفیت مالی مستقل می‌تواند اتحادیه اروپا را به اینستکس نزدیک کند. اینستکس بخشی از یک سیستم تهاتری است که تحت آن لازم نیست پول از یک خط نامرئی بین ایران و اتحادیه اروپا عبور کند. اینستکس و همتایان ایرانی‌اش ارزش حمل‌ونقل از اروپا به ایران و برعکس را در یک سر خط ثبت می‌کنند و مقدار بودجه مناسبی را برای صادرکنندگان و وارد‌کنندگان در سر دیگر خط در نظر می‌گیرند. این فرآیند روی کاغذ آسان و تحقق آن در دنیای واقعی بسیار مشکل است. یافتن پرسنل و کارمندان مناسب برای سازوکار اینستکس دشوار است. این افراد باید در حوزه دیپلماسی و بانکی متخصص و مایل به پذیرش ریسک شخصی باشند، چراکه در معرض تحریم‌های ایالات‌متحده هستند که می‌تواند به بستن حساب‌های خصوصی منتهی شود. پس از شعارهای طولانی سرانجام در ژانویه ۲۰۱۹، سه کشور اروپایی تولد اینستکس را اعلام کردند. در همان ماه وزیر امورخارجه آلمان اعلام کرد که ما فقط در مورد زنده نگه‌داشتن توافق هسته‌ای صحبت نمی‌کنیم، بلکه امکان ایجاد معاملات تجاری را نیز فراهم می‌کنیم. اما در عین حال رهبران اتحادیه اروپا اصرار دارند بر این نکته تاکید کنند که سازوکار اینستکس کاملا قانونی و مطابق با تحریم‌های ایالات‌متحده است. اولین مبادله تجاری با صادرات دارویی یک شرکت آلمانی صورت گرفت که نام آن هنوز آشکار نشده و در ازای این صادرات هیچ وارداتی از سوی ایران به اروپا صورت نگرفته است. اروپا این بار در برابر قلدری ایالات‌متحده ایستاد. حتی با وجود ترور سلیمانی و سکوت چند هفته‌ای، اروپایی‌ها باز هم امیدوارند گفت‌وگوی منطقه‌ای را قوت بخشند و نگرانی‌های ناشی از فشار حداکثری راهبرد ترامپ را تخفیف دهند. برای اتحادیه اروپا به‌عنوان همسایه مستقیم خاورمیانه، خطر راهبرد ایرانی پر‌ریسک ترامپ بسیار بالاست. تجربه اروپایی‌ها به آنها نشان داد که دونالد ترامپ می‌تواند در یک چشم به هم زدن منافع امنیت قاره‌ای را در معرض خطر قرار دهد. آنها همچنین می‌دانند که اجرای یک سیاست خارجه مستقل در یک دنیای دلاریزه شده بسیار دشوار است. آنها هم فوریت مساله را درک کرده‌اند و هم ناتوانی در اجرای آن را. از نظر سیاست‌مداران آلمانی شاید بهتر باشد که برنامه هسته‌ای ایران تا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا مهار شود. اگر ترامپ باز هم انتخاب شود، خطر همراهی با ایالات‌متحده بیشتر از خطر همراهی نکردن است. روسیه و چین هم مدت‌هاست تلاش می‌کنند تا روابط تجاری و وابستگی خود را به دلار کاهش دهند. آنها تا به‌حال از اینستکس اروپایی و پیوستن به آن استقبال کرده‌اند، اما آلمان این پیشنهاد را رد کرده است.
