مرکز مطالعات استراتژیک الاهرام بررسی کرد
دغدغه‌های ترامپ برای فشار به تهران
به گزارش «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: «با وجود عدم التزام اروپایی‌ها به تحریم‌های جدید آمریکا، این تحریم‌ها ضرر مستقیمی به شرکت‌های اروپایی می‌رساند که با ایران در تعامل هستند و آنها را از تعامل با ایالات‌متحده باز‌می‌دارد. این درحالی است که دولت‌های اروپایی نمی‌توانند خسارت شرکت‌های خود در این رابطه را جبران کنند. به همین دلیل به احتمال زیاد در ادامه شرکت‌های اروپایی، تحریم‌های آمریکا را در نظر گرفته و صرف‌نظر از موضع رسمی دولت‌های خود، ایران را تحریم می‌کنند؛ همان‌طور که تعدادی از شرکت‌های نفتی اروپایی از بسیاری از قراردادهایی که پس از توافق هسته‌ای با ایران امضا کرده بودند، کناره‌گیری کردند.»
در سوی دیگر طرف‌های آسیایی، شرکای اقتصادی برجسته ایران و قدرتمندترین کشورها برای به چالش کشاندن تحریم‌های آمریکا هستند؛ به‌ویژه در سایه نزاع تجاری که بین ایالات‌متحده و چین، به‌عنوان بزرگ‌ترین شریک ایران، ایجاد شده است. بنابراین تا به حال اغلب دولت‌های آسیایی با موضع آمریکا در خروج از توافق هسته‌ای و اعمال تحریم‌های جدید، مخالف هستند. اما برخلاف شرایط موجود در روابط ایران و اروپا، کشورهای آسیایی، شرکت‌های بزرگ و موثری دارند و در مقدمه این کشورها، چین قرار دارد. این شرکت‌ها به خطاب رسمی دولت خود در مورد عدم همراهی با تحریم‌های آمریکا پایبند مانده‌اند و این علاوه بر عدم تعامل بخش بزرگی از این شرکت‌ها، با ایالات‌متحده است. به این ترتیب، شرکت‌های آسیایی نگران محروم شدن از همکاری با ایالات‌متحده، به‌عنوان مجازاتی برای همکاری‌های اقتصادی با ایران نیستند. حتی انتظار می‌رود که این شرکت‌ها پس از اعمال تحریم‌های تازه آمریکا، با غنیمت شمردن فرصت خروج شرکت‌های اروپایی از ایران، به همکاری اقتصادی خود با این کشور بیفزایند.»
گرایش‌های خارجی ایران
با توجه به فراهم شدن فرصتی برای کشورهای آسیایی، احتمال ارائه امتیازهایی از سوی ایران، درخصوص برنامه‌های هسته‌ای آن، بسیار کم است. همزمان با این مساله، ایران به روابط خود با طرف‌های اروپایی حاضر در توافق هسته‌ای ادامه می‌دهد، ولو اینکه برخی شرکت‌های اروپایی اقدام به تحریم ایران کنند. از سوی دیگر لازم است به این نکته مهم اشاره کنیم که نتیجه بارز تحریم‌های جدید آمریکا و همراهی بخش‌خصوصی اروپا با آن، جهشی در نزدیکی ایرانی- آسیایی است.
به‌دنبال اعلام تحریم‌های جدید و خروج تدریجی شرکت‌های اروپایی از ایران، به احتمال زیاد فرصت سودآوری برای شرکت‌های آسیایی، به‌ویژه در بخش دولتی، فراهم شود. این درحالی است که ایران به جذب سرمایه و تکنولوژی خارجی نیاز مبرمی دارد. به این شکل، دو طرف می‌توانند برای دستیابی به منافع مشترک قدم بردارند، به‌ویژه آنکه نزاع‌های تجاری آمریکایی آسیایی، دولت‌های آسیایی را به سمت تلاش برای توسعه و فشار بر ایالات‌متحده سوق می‌دهد.
ایران در شرایط کنونی، با ایران محاصره‌شده با تحریم‌ها در سال ۲۰۱۲ تفاوت زیادی دارد؛ تحریم‌هایی که ضررهای هنگفتی را به اقتصاد آن وارد کرده و این کشور را مجبور به دادن امتیازها و ضمانت‌هایی به جامعه بین‌الملل، در قالب توافق هسته‌ای کرد. به‌نظر می‌رسد به‌دلیل متشنج بودن روابط ایالات‌متحده با هم‌پیمانان بین‌المللی آن در اروپا و آسیا و حتی در آمریکای‌شمالی و جنوبی، ایالات‌متحده در زمینه اجرایی کردن محاصره یک‌طرفه اقتصاد ایران و تحقق هدف خود برای به صفر رساندن صادرات نفتی ایران با دشواری‌های زیادی مواجه است.
تلاش‌های آمریکا برای افزایش فشار مستقیم و غیرمستقیم بر شرکای نزدیکش، به‌ویژه در اروپا، در جهت عملی کردن محاصره بیش از هر چیز، موجب نزدیکی ایران به طرف‌های بین‌المللی می‌شود که در آسیا و خاورمیانه، ارتباط کمتری با ایالات‌متحده دارند. در این میان، نزدیکی ایران به طرف‌های آسیایی، حاشیه مانور خوبی را در اختیار این کشور قرار می‌دهد. اما از سوی دیگر ایالات‌متحده می‌تواند با استفاده از درگیری‌های تجاری دوطرفه خود، از جمله در رابطه با چین، برای اجرایی شدن محاصره در سطحی وسیع‌تر گام بردارد.
ارسال نظر