دو روایت از تزریق ارزی

بر اساس گزارش خبرگزاری خانه ملت، همتی گفت: «اخیرا در جلسه شورای اقتصادی قوای سه‌گانه مصوب شد که از صندوق توسعه ملی نیز منابعی برای کنترل بازار اختصاص یابد.» البته در این گزاره، واژه «بازار» مجهول بود و مشخص نشده بود که منظور از بازار، ارز است یا همه بازارها. اما پیگیری «دنیای اقتصاد» برای روشن شدن موضوع، به یک نتیجه جالب منجر شد. محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس و دیگر عضو شورای هماهنگی اقتصادی قوای سه‌گانه، خبر رئیس کل را تایید نکرد و گفت چنین مساله‌ای در شورا به تصویب نرسیده است.

دو پرده از یک جلسه

روایت‌های متفاوت عبدالناصر همتی و محمدرضا پورابراهیمی از آخرین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای ۳‌گانه بود.

 ماجرا از آنجا آغاز شد که حوالی ساعت ۳ بعدازظهر دیروز، مصاحبه‌ای از رئیس کل بانک مرکزی در خبرگزاری خانه ملت منتشر شد که در حاشیه جلسه کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با همتی انجام شده بود. همتی در این مصاحبه گفت که دولت برای کنترل بازار و تامین کالاهای اساسی و ضروری، در اختصاص ارز ۴ هزار و ۲۰۰ تومانی در این بخش مصمم بوده است. او ادامه داد: «حتی اخیرا در جلسه شورای اقتصادی قوای سه‌گانه مصوب شد که از صندوق توسعه ملی نیز منابعی برای کنترل بازار اختصاص یابد.» رئیس کل توضیح بیشتری در مورد این خبر نداد و صریحا مشخص نبود که منظور، دقیقا بازار ارز است یا بازار کالاها. هر چند صحبت‌های پیشین رئیس کل، احتمال تزریق از صندوق توسعه ملی با هدف کنترل همه بازارها را تقویت می‌کرد. پیگیری «دنیای اقتصاد» برای یافتن جزئیات بیشتر به یک نتیجه متناقض انجامید. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در این باره به «دنیای اقتصاد» اعلام کرد که چنین مصوبه‌ای در جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی قوای سه‌‌گانه مطرح نبوده و به تصویب نرسیده است. محمدرضا پورابراهیمی این خبر را یک اشتباه رسانه‌ای و تایپی دانست و گفت: «در جلسه اخیر شورا، مصوب شد که منابعی از صندوق توسعه ملی برای حفظ اشتغال اختصاص داده شود و بحث دیگری نبوده است.» در واقع اظهارات رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس، کاملا صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی را نقض می‌کرد که البته می‌تواند ناشی از اشتباه رسانه‌ای در انتقال سخنان همتی نیز باشد. اما در هر حال، ماحصل دو روایت متفاوت و معکوس در مورد کنترل بازار با تزریق ارز از صندوق توسعه ملی برجا ماند. البته پیگیری «دنیای اقتصاد» از برخی از اعضای صندوق توسعه ملی نیز نشان می‌داد که آنها نیز از تصمیمی که همتی خبر داده بود، اطلاعی نداشتند.

مفاد دیگر مصاحبه

رئیس کل بانک مرکزی در مصاحبه دیروز خود، خبرهای دیگری نیز داشت. همتی مهم‌ترین بحث در نشست کمیسیون برنامه و بودجه مجلس را موضوع تامین ارز مورد نیاز واردکنندگان کارخانه‌ها، مواد اولیه و تجهیزات آنها اعلام کرد و افزود: «توضیحاتی درباره بازار ثانویه و سامانه نیما که در حال حاضر در کشور فعال بوده به اعضای کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی ارائه و مسائل و مشکلات سامانه نیما مطرح و پاسخ‌های لازم ارائه شد.»

کمرنگی ارز صادراتی در نیما: رئیس کل بانک مرکزی معتقد است که ارز حاصل از صادرات غیرنفتی، باید خوراک اصلی بازار ثانویه باشد و رقم فعلی عرضه شده از صادرات غیرنفتی در بازار قابل قبول نیست. او با اشاره به اینکه صادرات غیرنفتی منبع عمده تامین‌کننده بازار ثانویه و سامانه نیما است، ادامه داد: «تا ۲۳ شهریور حدود ۷/ ۲۲ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشته‌ایم که ارز این صادرات غیرنفتی باید به چرخه اقتصاد کشور بازگردد و روش‌هایی برای بازگشت به اقتصاد پیش‌بینی شده که براین اساس صادرکنندگان باید رسما واردات انجام دهند یا ارز را از طریق سامانه نیما به چرخه بیاورند و از طریق شبکه نیما یا هر روشی که بانک مرکزی تعیین می‌کند، ارز را در خدمت اقتصاد قرار دهند.» همتی با بیان اینکه تاکنون میزان کمی از ارز صادرکنندگان به سامانه نیما تزریق شده است، ادامه داد: «حدود یک و نیم ماه گذشته ۸/ ۳ میلیارد دلار ارز صادرکنندگان در سامانه نیما عرضه شده که بیش از ۸۰ درصد آن توسط شرکت‌های پتروشیمی تزریق شده است، انتظار این است که بقیه صادرکنندگان نیز به شرایط خاص اقتصاد کشور و نیاز به بازگشت ارز صادرکنندگان توجه کنند.» او با اشاره به اینکه بخشنامه‌ای برای اخذ تعهد از صادرکنندگان ابلاغ شده است، افزود: «تمام تلاش دولت این است به‌رغم فشاری که دولت آمریکا برای محدود کردن منابع درآمدی کشور اعمال می‌کند، راه‌های مختلفی از سوی وزارت نفت و بانک مرکزی پیگیری شود تا تاثیری در درآمدهای ارزی ایجاد نشود.»

تقویت ذخایر ارزی در دو ماه گذشته: رئیس کل بانک مرکزی از تقویت ذخایر ارزی کشور طی دو ماه گذشته خبر داد. همتی با بیان اینکه ذخایر ارزی کشور خوب است و همچنان تقویت می‌شود، افزود: «ظرف دو ماه گذشته نیز تقویت ذخایر ارزی کشور افزایش یافته و سعی شده از طریق بانک‌ها و صرافی‌ها منابع مورد لزوم مردم که بیشتر نیازهای واقعی آنها بوده، تامین شود و با کمک مجلس و دو کمیسیون اقتصادی و برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی، بتوان برنامه‌های اصلاحی را در زمینه ارزی پیش برد.»

او ادامه داد: «در کنار سیاست‌های ارزی و حل مسائل ارزی کشور، کالاهای اساسی، ضروری، مواد اولیه و تجهیزات مورد نیاز کارخانه‌ها تامین می‌شود و بانک مرکزی درصدد اجرای برخی سیاست‌های پولی است تا بتواند بازار پول را ساماندهی کند و از آن غافل نشده‌ است.»

همتی بازار ثانویه را برای کشور بسیار مهم تلقی کرد، چرا که بخش تجاری کشور در قالب این بازار تامین می‌شود. رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه بازار ثانویه باید تقویت شود، گفت: «البته گزارش‌هایی درباره حواشی این بازار به بانک مرکزی ارائه شده که در حال بررسی و پیگیری هستیم.»

تصمیم‌های جدید ارزی: خبر مهم دیگری که همتی داد، بسته‌های جدید ارزی است که در انتظار تصویب نهایی دولت است. به گفته رئیس کل بانک مرکزی، اگر ظرف همین هفته تصمیمات جدید ارزی در بازار ثانویه در دولت نهایی شود، درباره آن اطلاع‌رسانی می‌شود تا بازار با شفافیت بیشتری کار خود را ادامه دهد. عزم دولت برای ثبات نرخ کالاهای اساسی: رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه دولت مصمم است که نرخ کالاهای اساسی، ضروری و دارو برای مردم افزایش نیابد، تصریح کرد: «درخصوص بقیه کالاها اگر بر اساس خریدهای اولیه انجام شده، نرخ‌های این کالاها نیز باید بر اساس همین خریدها باشد، البته کالاهای اساسی و ضروری مردم به اندازه کافی وارد شده و ذخایر کافی برای بیش از یک سال در کشور وجود دارد و با توجه به اینکه مشکلی در بازار این کالاها به هیچ‌وجه وجود ندارد، مردم به تدریج نیاز خود را خریداری کنند.»

 

معمای دلا‌ر سه نرخی