دفاع مجدد جانکری از توافق هستهای با ایران:
برجام بدون آمریکا هم کار میکند
شصت و هشتمین وزیر امور خارجه ایالاتمتحده آمریکا در دولت دوم باراک اوباما ، در مصاحبه با برنامه هفتگی «رودررو با مردم» شبکه خبری «سیبیاس» آمریکا که روز یکشنبه پخش شد، ضمن انتقاد از رویکرد سیاست خارجی «دونالد ترامپ» بهویژه در موضوع خروج یکجانبه آمریکا از برجام، این توافق را یک توافق خوب دانست که همچنان شانس بقا دارد. کری با انتقاد از رویکرد ترامپ درباره برجام و ادعای ترامپ مبنیبر «فاجعه» بودن برجام گفت: گفتن این حرف موجب نمیشود که برجام توافق بدی باشد. دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت سالجاری پس از مدتها انتقاد از امضای توافق هستهای با ایران در دولت باراک اوباما، خروج رسمی کشورش از برجام را اعلام و فرمان بازگشت تحریمهای هستهای ایران را که بر اساس برجام تعلیق شده بود، امضا کرد. به این ترتیب اولین سری تحریمهای آمریکا روز ۱۳ مرداد شامل تحریمهای تجارت خودرو و فلزات اجرا شد و بخش دوم تحریمها نیز روز ۱۳ آبانماه سالجاری شامل معاملات نفتی و بانکی با ایران بازخواهند گشت. پس از خروج یکجانبه آمریکا از برجام، رهبران انگلیس، فرانسه و آلمان بیانیه مشترکی منتشر و نسبت به این تصمیم ترامپ ابراز تاسف و نگرانی و در کنار آن مذاکرات گستردهای را با ایران برای حفظ توافق هستهای آغاز کردند. مذاکراتی که بهنظر میرسد تاکنون تا حد زیادی موفق بوده هرچند هنوز نتوانسته نظر کامل مقامات ایران را به خود جلب کند. اما این تنها مقامات اروپا نبودند که از خروج یک جانبه آمریکا از برجام انتقاد کردند. باراک اوباما رئیسجمهوری سابق آمریکا که برجام در زمان او به امضا رسید و جانکری وزیر خارجه او نیز از منتقدان بزرگ تصمیم ترامپ بودند.
باراک اوباما همان زمان در بیانیهای مفصل به تصمیم دونالد ترامپ واکنش نشان داده و آن را پشت کردن به نزدیکترین متحدان آمریکا توصیف کرد. در کنار او جانکری وزیر خارجه سابقه آمریکا نیز برجام را «سختگیرانهترین و شفافترین» توافق هستهای جهان خواند و هشدار داد که خروج از این توافق میتواند به نزاع و بیثباتی بیشتر در خاورمیانه بینجامد. او ضمن ابراز تاسف نسبت به تصمیم ترامپ برای خروج از برجام، تاکید کرد که این اقدام اعتبار آمریکا و امنیت این کشور را تضعیف و واشنگتن را منزوی خواهد کرد.
جنگ توییتری کری و ترامپ بر سر برجام
جانکری که دوم آذر سال ۹۳ برای اولین بار مذاکرات هستهای دوجانبه با محمدجواد ظریف را در وین آغاز کرد، پس از خروج آمریکا از برجام اعلام کرد که در پشت صحنه در حال کار درباره توافق هستهای ایران است. او که آن زمان در شهر میلان ایتالیا بهسر میبرد، گفت: «من یک وزیر خارجه سابق هستم که دوستی و روابطی عالی با افرادی در [نقاط مختلف جهان] دارم. من برای تجارت و دیگر چیزها به سرتاسر جهان سفر و با مردم دیدار و گفتوگو میکنم. همین سخنان خشم دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا را برانگیخت و در توییتی نوشت: جانکری نمیتواند با این واقعیت که فرصتش را از دست داده کنار بیاید! جان، از مذاکرات کنار بکش، داری به کشورت آسیب میزنی.
البته ترامپ جنگ توییتری علیه تلاشهای جانکری برای حفظ برجام را به همین جا ختم نکرد و یک بار دیگر در اردیبهشت سالجاری در نشست کابینه آمریکا، با اشاره به دیدار جانکری با ظریف گفت: «[جان] کری [وزیر خارجه سابق آمریکا] در برابر مردی که داشت با او مذاکره میکرد، هیچ شانسی نداشت. اولین باری که آن مرد را دیدم، او را در یک برنامه دیدم... من او را نگاه کردم و بعد از سه دقیقه تماشا گفتم امکان ندارد کری بتواند از پس مذاکره با این مرد، برآید. بعدا دیدیم که همینطور هم شد؛ بنابراین یا به یک توافق واقعا خوب برای جهان میرسیم یا اصلا توافقی نمیکنیم.»
بهدنبال این سخنان، انتشار خبرهایی مبنیبر ملاقات جانکری با وزیر خارجه ایران در نیویورک و برخی از مقامات ایران در پاریس، یک بار دیگر با واکنش ترامپ مواجه شد. تا آنجا که رئیسجمهوری آمریکا از وزیر خارجه دولت باراک اوباما بابت تلاشهایش برای حفظ توافق هستهای سال ۲۰۱۵ با ایران انتقاد کرد و در توییتر نوشت: «ایالاتمتحده به دیپلماسی احتمالی در سایه و غیرقانونی جانکری بر سر توافق ایران که بسیار بد بر سر آن مذاکره شده است، نیازی ندارد. او کسی است که از همان ابتدا بانی این آشفتگی شد!»
این همان موضوعی است که جانکری ۷۵ ساله روز یکشنبه در گفتوگویش با سیبیاس به آن پاسخ داد و درباره تماسش با ظریف که منجر به انتقادات تندوتیز ترامپ از مداخله او در روند سیاست خارجی آمریکا شد، گفت: «در هنگام آن تماس سیاست خارجی آمریکا همچنان از توافق هستهای حمایت میکرد... من تلاش داشتم تا سیاست آمریکا که بخشی از توافق بود و آنچه عقل سلیم حکم میکرد، ادامه پیدا کند. من مذاکره نکردم. من حرف خودم را زدم و همیشه از حقم برای حرف زدن استفاده میکنم.»
حضور جانکری در نشست اسلو ۲۰۱۷ در خردادماه سالجاری نیز بهدلیل حضور همزمان ظریف در آن نشست، یک بار دیگر موجب انتقاد توییتری ترامپ شد و او در توییتی نوشت: «فکر میکنم او (جانکری) هنوز برای ایران میجنگد. آیا جعبههای پول نقد که قبلا به ایران داده بود کافی نبود؟»
ادعای تفرقهبرانگیز ترامپ
اما هیچ کدام از این توییتها و انتقادهای رسمی ترامپ نتوانسته از عزم جانکری برای گفتوگو درباره اهمیت برجام کم کند. همچنان که او روز یکشنبه در مصاحبه با برنامه هفتگی «رودررو با مردم» شبکه خبری «سیبیاس» آمریکا ضمن دفاع از برجام گفت: «این توافق از لحاظ نظام بازرسیها، شفافیت، پاسخگویی و آنچه ایران باید انجام دهد، سختگیرانهترین توافق است که در مقایسه با هر توافق دیگری روی کره زمین، بیشترین شفافیت در طولانیترین مدت زمانی را ایجاد میکند. هیچ کشوری مثل ایران برای پایبندی به این توافق عمل نکرده است.» به گزارش عصر ایران، کری افزود: «درحالیکه آمریکا از برجام خارج شده، روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا همگی تلاش دارند تا آن را حفظ کنند. فقط آمریکا از آن خارج شد، فقط دونالد ترامپ.» وی تاکید کرد: «بهنظرم کارشناسانی که درک درستی دارند همه بر این عقیده بودند که باید توافق را حفظ کرد. وزیر دفاع ترامپ بر این عقیده بود و وزیر خارجهای که ترامپ اخراجش کرد (رکس تیلرسون) هم معتقد بود که باید برجام را حفظ کرد. مقامهای اطلاعاتی دولت او هم میگفتند که باید آن را حفظ کرد. واقعیت این است که آن توافق کار میکند و حالا بدون آمریکا هم کار میکند.»
کری همچنین به شدت از اظهارات و سیاستهای ترامپ انتقاد کرد و گفت: «متاسفانه ترامپ در اغلب موارد نمیداند که چه حرفی میزند. این غمانگیز است. او چیزهایی به هم میبافد و همین طور چیزهای دیگری میبافد.» به گزارش تابناک و زیر امور خارجه سابق آمریکا معتقد است تصمیمگیری دونالد ترامپ گهگاه بر اساس حقیقت یا توصیه اشخاص نیست و او داستان سرهم میکند. جانکری همچنین اظهار کرد که ادعای ترامپ درباره ضعیف خواندن و آسیب زننده بودن توافق هستهای ایران برای آمریکا ادعایی غلط و تفرقهبرانگیز است. به گزارش خبرگزاری مهر، وزیر امور خارجه پیشین آمریکا با اشاره به اینکه دفاعش از این توافق و این سیاست حملهای به ترامپ نیست، اظهار کرد که به شدت طرفدار اتخاذ سیاستی مثبت از سوی آمریکا درخصوص این توافق بوده است.
ارسال نظر