به گزارش «انتخاب»؛ سوزان مالونی با اشاره به حمله اخیر ترامپ در سوریه بر این نکته تاکید کرد: «بیزاری از ریسک در این ماموریت و استقبال از همکاری با اروپا، این چشم‌انداز را تقویت می‌کند که فرمول مشابهی ممکن است ترامپ را به عقب‌نشینی از تهدیداتش از پاره کردن توافق هسته‌ای و بازگرداندن تحریم‌ها، متقاعد کند.» او یکی از پارادوکس‌های جنگ سوریه را ظهور ایران به‌عنوان پیروز بزرگ دانست.

ترامپ در مقابل تیمش

دونالد ترامپ طی ۱۵ ماه تصدی منصب ریاست‌جمهوری، با انتقاد شدید از سیاست‌های ایران و به‌طور خاص برجام، توانسته خصومت طولانی مدت آمریکا - ایران را مجددا احیا کند. در بعد نظر و عمل، دولت ایران در صدر دستور کار منطقه‌ای آمریکا قرار گرفته است. او در همکاری با متحدان سنتی (اسرائیل و عربستان سعودی) و برای تغییر و تحول سیاست‌های آمریکا از همسازی به تقابل و رویارویی با ایران تلاش گسترده‌ای داشته است. دونالد ترامپ همواره نسبت به هزینه‌های گسترده حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه انتقاد کرده است. او این مساله را افشا کرد که ایالات متحده آمریکا در خاورمیانه ۷ تریلیون دلار هزینه کرده است، درحالی‌که خاورمیانه کنونی خیلی بدتر از ۱۷ سال پیش است که ما وارد آن شده ایم. بنابراین این خیلی غم‌انگیز است. بین ترامپ و مقامات امنیت ملی دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. در کنار موضع جنگ‌طلبانه ترامپ در مورد ایران، آنها (مقامات امنیت ملی) دیدگاه‌های دقیق‌تری نسبت به اثربخشی و کارآمدی قدرت آمریکا دارند.

درحالی‌که تنها چند هفته به ضرب‌الاجل تعیین شده توسط رئیس‌جمهور برای تثبیت یا رد توافق هسته‌ای باقی‌مانده است، مذاکرات جدی بین آنها با بریتانیا - فرانسه- آلمان حول تلاش برای دستیابی به یک موضع مشترک درخصوص سفت و سخت‌تر کردن چارچوب توافق هسته‌ای شکل گرفته است. این یک اقدام پرمخاطره است چراکه اروپاییان درصدد اجتناب از تضعیف توافق اصلی هستند، درحالی‌که همزمان کاخ سفید درصدد فشار برای انجام اقداماتی است که می‌تواند باعث بروز بحران با تهران شود و احتمالا توافق هسته‌ای را نابود کند.

با تمام این تفاصیل، استراتژی اروپایی‌ها برای جلوگیری از نقض توافق هسته‌ای که خیلی هم زیرکانه نیست، اقداماتی در جهت همکاری با آمریکا بر سر محدود کردن ایران در حوزه منطقه‌ای است، تا از این طریق بتوانند همراهی بیشتری از سوی آمریکا در بحث تقویت محدودیت‌های تحت چارچوب برجام داشته باشند. مشارکت فرانسه و بریتانیا در حمله به سوریه، تضمین مشهودی فراهم کرد. تضمینی که آنها امیدوارند آن را به یک سازش گسترده با کاخ سفید بسط دهند.

حمله به سوریه نشان داد که آستانه ریسک‌پذیری ترامپ چقدر است. ترامپ همواره بر این نکته تاکید داشته است که برجام یک توافق یکجانبه وحشتناک است. همچنین، جدیدترین مشاور امنیت ملی ترامپ یعنی بولتون استراتژی برای از بین بردن این توافق را ترسیم کرده است. بر اساس این تحلیل، در صورت وقوع یک درگیری بزرگ که ممکن است نیرو‌های آمریکا را به یک جنگ منطقه‌ای دیگر بکشاند، ترامپ با این امر مخالفت خواهد کرد. اروپا باید از این مساله استفاده کند و راهی برای حفظ تنها ابزار مقابله با ایران، یعنی جبهه قوی و مشترک آمریکا و اروپا حفظ کند.

دیدگاه تهران

ایرانی‌ها به‌طور مستقیم نسبت به نارضایتی آمریکایی‌ها در مشارکت نظامی فزاینده در خاورمیانه آگاه هستند و از این طریق استراتژی منطقه‌ای خود را برای بهره‌برداری از این آسیب‌پذیری‌ها ترسیم کرده‌اند. ژنرال قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس در نوامبر ۲۰۱۷ در ویدئویی که از وی منتشر شد بر این نکته تاکید کرد که نیروهای ایرانی از مرگ هیچ هراسی ندارند و در عملیات با منطق و دقت پیش می‌روند و دشمنان خود را دقیق آنالیز و تحلیل می‌کنند. برای ایران، سوریه به‌دلیل ارزش استراتژیک این کشور به‌عنوان مجرای لجستیکی برای نیروهای نیابتی و شرکای منطقه‌ای خود از جمله حزب‌الله لبنان، مهم بوده است. تمام این عوامل فوق توانسته ایران را به گسترش تدریجی تعهداتش نسبت به تامین بقای اسد متقاعد کند. اما با ظهور گروه تروریستی داعش، تهدیدات و ماهیت حضور ایران در این کشور تغییر کرد. ایران توانست جایگاه خود را در عرصه سیاسی و نظامی در سراسر سرزمین کشورهای عربی گسترش دهد. بنابراین تهران به این آسانی حاضر به‌دست کشیدن از این پیروزی نیست که به سختی آن را به‌دست آورده است. بنابراین واگذاری سوریه در عرصه‌های دیپلماتیک نه تنها برای ایران ممکن نیست، بلکه می‌تواند پذیرش ضعف و دعوتی برای از بین بردن معماری نفوذ ایران قلمداد شود که اکنون به اوج خود رسیده است. بنابراین این کشور همچنان خواهان سرمایه‌گذاری گسترده در سوریه برای ایجاد عمق استراتژیک از طریق قراردادهای بازسازی این کشور است.

هنگامی که دونالد ترامپ درباره انتقام از اسد، توئیت زد، ما شاهد سفر علی‌اکبر ولایتی وزیرخارجه سابق به دمشق بودیم. او از اسد تقدیر کرد و همچنین بازدیدی از غوطه شرقی داشت جایی که ایران برای کنترل آن مناطق به حمایت از سوریه می‌پردازد. همچنین مساله حائز اهمیت دیگر اسرائیل است. اکنون با پیروزی‌هایی که اسد به‌دست آورده، اسرائیل با تهدید حضور دائمی نیروهای ایرانی در کنار مرزهای خود روبه‌رو است که این امر سایه‌های جنگ بین اسرائیل و ایران را قطعا در هفته‌های آینده پس از پایان ضرب‌الاجل ۱۲ مه ‌در مورد توافق هسته‌ای تشدید خواهد کرد. مالونی در پایان تاکید کرد که «ترامپ باید با بریتانیا، فرانسه و آلمان برای حفظ برجام مصالحه و از یک بحران هسته‌ای غیرضروری اجتناب کند.»

اخبار مرتبط