به گزارش مرکز آمار ایران، آخرین گزارش مربوط به نرخ بیکاری زمستان سال ۱۳۹۶ را منتشر کرد. این آمار نشان می‌دهد که نرخ بیکاری در این فصل به ۱/ ۱۲ درصد رسیده است. این آمار نشان می‌دهد که نرخ بیکاری کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل یعنی زمستان سال ۱۳۹۵، به میزان ۴/ ۰ واحد درصد کاهش یافته است و نسبت به فصل پاییز ۱۳۹۶ به اندازه ۲/ ۰واحد درصد رشد کرده است. البته بالاترین نرخ بیکاری در میان فصل‌های سال قبل در بهار بوده که این رقم به ۶/ ۱۲ درصد رسیده است.

در گزارش مرکز آمار ایران، بیکار به تمام افراد ۱۰ ساله و بیشتر اطلاق می‌شود که در هفته مرجع فاقد کار باشند. در هفته مرجع یا هفته بعد از آن آماده برای کار باشند و در هفته مرجع و سه هفته قبل از آن جویای کار باشند. همچنین افرادی که به دلیل آغاز به کار در آینده یا انتظار بازگشت به شغل قبلی جویای کار نبوده، ولی فاقد کار و آماده برای کار بوده‌اند نیز بیکار محسوب می‌شوند. نرخ بیکاری نسبت از نسبت جمعیت بیکار به جمعیت فعال (شاغل وبیکار)، نیز محاسبه می‌شود.

همچنین آمارها حکایت از افزایش نرخ مشارکت نسبت به مدت مشابه سال قبل است. در زمستان ۱۳۹۶، ۷/ ۳۹ درصد از جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر از نظر اقتصادی فعال بوده‌اند؛ یعنی در گروه شاغلان یا بیکاران قرار گرفته‌اند، بررسی روند تغییرات نرخ مشارکت اقتصادی کل کشور نشان می‌دهد که این شاخص، نسبت به فصل مشابه در سال قبل ۸/ ۰ درصد افزایش داشته است. بنابراین این موضوع نشان می‌دهد که باوجود افزایش نرخ مشارکت طی یک سال اخیر، بر سطح نرخ بیکاری افزوده شده است. البته میزان مشارکت نسبت به فصل پاییز ۱۳۹۶، معادل ۴/ ۰ درصد کاهش یافته است. با این آمار می‌توان عنوان کرد که نرخ بیکاری در سال ۱۳۹۶، رقمی معادل با ۱/ ۱۲ درصد بوده است. این رقم در سال ۱۳۹۵، معادل با ۴/ ۱۲ درصد گزارش شده و نشان می‌دهد که روند نرخ بیکاری طی یک سال گذشته نزولی بوده است.

بر اساس آمارهای دیگر این گزارش نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله نیز حاکی از آن است که ۲/ ۲۵ درصد از جمعیت فعال این گروه سنی بیکار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. بررسی روند تغییـرات نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله نشان می‌دهد این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال گذشته ۳/ ۰ درصد کاهش و نسبت به فصل قبل ۲/ ۰ درصد افزایش پیدا کرده است.این موضوع نشان می‌دهد بخش اعظمی از بیکاران را جوانان تشکیل می‌دهند و با توجه به تحصیلات این گروه بخش قابل توجهی از بیکاران این گروه را جوانان تحصیلکرده تشکیل می‌دهند. طبق اعلام مسوولان، سالانه حدود یک میلیون نفر به جمعیت متقاضی شغل اضافه می‌شوند که از این میزان حدود ۸۰۰ هزار نفر، از جمعیت فارغ‌التحصیلان هستند؛ از طرفی با توجه به سیاست‌های نادرست آموزش عالی طی یک دهه گذشته، انگیزه ادامه تحصیل در بین جوانان به شدت افزایش یافت و این موضوع باعث شد بسیاری از جوانانی که آماده ورود به بازار کار بودند، اشتغال خود را به تاخیر بیندازند و یک تاخیر فاز در جذب بازار کار ایجاد شد به نحوی که اشتغال جوانان آماده به کار در دهه ۸۰، به دهه ۹۰ منتقل شد.

دیگر آمار این گزارش به بررسی سهم اشتغال ناقص می‌پردازد، آمارها از این گزارش نشان می‌دهد که سهم اشتغال ناقص در زمستان سال ۱۳۹۶، به رقم ۵/ ۱۱ درصد جمعیت شاغل رسیده است. به بیان دیگر، ۵/ ۱۱ درصد از جمعیت شاغل به دلایل اقتصادی مانند فصل غیرکاری، رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت بیشتر، کمتر از ٤٤ ساعت در هفته کار کرده و آماده برای انجام کار اضافی بوده‌اند. این در حالی است که ۴/ ۳۶ درصد از شاغلان ١٥ ساله و بیشتر، ٤٩ ساعت و بیشتر در هفته کار کرده‌اند. بررسی اشتغال در بخش‌های عمده فعالیت‌های اقتصادی نیز نشان می‌دهد بخش خدمات با ۱/ ۵۲ درصد بیشترین سهم اشتغال را به خود اختصاص داده است و در رتبه‌های بعد، بخش صنعت با ۶/ ۳۲ درصد و کشاورزی با ۳/ ۱۵ درصد قرار دارند. مرکز آمار ایران گزارش تشریحی اشتغال سال ۱۳۹۶ را منتشر نکرده و تنها این آمار را ارائه کرده است.

تمرکز بر بیکاران تحصیلکرده

آمار بیکاری در حالی منتشر شده که یکی از اهداف‌ دولت در سال جاری، ایجاد فرصت‌های شغلی برای جوانان جویای کار است. معاون اول رئیس‌جمهوری با بیان اینکه سرعت فعلی در پرداخت تسهیلات اشتغال روستایی قابل قبول نیست، از وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواست هفته آینده جلسه‌ای در این مورد برگزار و موانع موجود را برطرف کند. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی معاون اول رئیس‌جمهوری، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری روز گذشته، در جلسه شورای عالی اشتغال، ایجاد فرصت‌های شغلی را از اصلی‌ترین اولویت‌های کاری کشور برشمرد و با بیان اینکه تثبیت شغل یکی از برنامه‌های جدی دولت است بر ضرورت اشتغال‌زایی در کنار صیانت از مشاغل موجود تاکید کرد. معاون اول رئیس‌جمهوری ضمن تاکید بر ضرورت سرعت و دقت در پرداخت تسهیلات طرح اشتغال‌زایی روستایی‌ اظهار کرد: روند اجرای این طرح باید با سرعت بیشتری انجام شود و همه مکلف هستیم گره‌ها را از زندگی مردم باز کنیم. البته باید دقت داشته باشیم که دقت کار نباید فدای سرعت شود و این تسهیلات در اختیار عده‌ای رانت‌جو قرار گیرد.

وی با بیان اینکه سرعت فعلی در پرداخت این تسهیلات قابل قبول نیست از وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی خواست هفته آینده جلسه‌ای در این خصوص برگزار و موانع موجود را برطرف کنند. وزیر صنعت، معدن و تجارت هم در این جلسه گزارشی از تعداد واحدهای تولیدی فعال در کشور ارائه کرد و گفت: برخی از این واحدها با شرایط نامطلوب مواجه بودند که تعداد آنها مشخص و تلاش شد تا مشکلات بسیاری از این واحدها برطرف شود و برخی نیز با مشکل منابع مالی و تامین سرمایه در گردش روبه‌رو هستند. شریعتمداری همچنین با اشاره به اینکه برخی از واحدهای تولیدی با ظرفیت ۵۰ درصد مشغول فعالیت هستند، افزود: در ۱۲ ماه سال گذشته ۵۸۳۱ پروانه بهره‌برداری جدید صادر شده که منجر به ایجاد ۱۰۲ هزار و ۹۹۴ فرصت شغلی شده است. وی افزود: رشد ۷ درصدی مصرف برق‌صنعتی نشان‌دهنده این است که رونق به بخش صنعت کشور بازگشته است. معاون وزیر جهاد کشاورزی هم در این نشست گزارشی از عملکرد بخش کشاورزی در حوزه اشتغال ارائه کرد و به تشریح پیشنهادهایی برای تسریع در اجرایی شدن برنامه‌های اشتغال این وزارتخانه پرداخت. در این جلسه وزرای تعاون، کار و رفاه اجتماعی،‌ راه و شهرسازی، علوم، تحقیقات و فناوری، دادگستری، فرهنگ و ارشاد اسلامی، ارتباطات و فناوری اطلاعات،‌ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور، معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده، رئیس سازمان میراث فرهنگی،‌ صنایع دستی و گردشگری، رئیس کمیته امداد امام خمینی(ره) و رئیس سازمان تامین اجتماعی نیز حضور داشتند. دبیر شورای عالی اشتغال در این جلسه ضمن تشریح تحولات بازار کار در سال ۹۶ گزارشی از وضعیت اشتغال کشور و وضعیت برنامه و بودجه اشتغال برای سال ۹۷ ارائه کرد. وی همچنین با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد که در بخش بیکاران حدود ۴۱ درصد افراد تحصیلکرده هستند، گفت: آمارها همچنین بیانگر این هستند که تعداد زیادی از شاغلان فاقد تحصیلات دانشگاهی هستند از این رو برنامه‌های اشتغال‌زایی بیشتر متمرکز بر فارغ‌التحصیلان بیکار است. دبیر شورای عالی اشتغال همچنین از تدوین سه برنامه برای صیانت از اشتغال موجود در کشور خبر داد و گفت: برای تثبیت شغل و جلوگیری از ریزش نیروهای شاغل سه برنامه پیشنهاد شده که پس از تایید در دستور کار قرار خواهد گرفت.

06-01