غفلت در نگهداری و تعمیر لکوموتیو
مدیرعامل شرکت کاوان ریل صنعت با اعلام این مطلب در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» گفت: با وجود قابلیت‌های فراوان کشور در موضوع نگهداری و تعمیر به علت اینکه هزینه آنچنانی برای آن صورت نمی‌گیرد و چرخه اقتصادی آن کامل نیست، تبدیل به بخش ضعیفی شده و سود‌آور نیست.
مجتبی لطفی افزود: بخش نگهداری و تعمیر با حمایت بهبود نمی‌یابد و نیازمند فشار و اجبار به مالکان برای نگهداری و تعمیر بهتر است. باید مالک واگن و لکوموتیو را بر اساس یکسری مقررات، بازرسی‌ها و ممیزی‌ها مجبور کرد برای نگهداری و تعمیر هزینه کنند تا کالای خود را با کیفیت بالاتری نگهداری کنند.
وی در ادامه گفت: شرکت راه آهن در راستای الزام به نگهداری و تعمیر صحیح لکوموتیو، یک آیین‌نامه به نام «نظام‌نامه فنی اجرایی نگهداری و تعمیر» مصوب کرده که این نظام‌نامه هنوز به صورت کامل ا‌جرا نشده و هنوز برخی از مالکان لکوموتیو راسا نگهداری و تعمیر را انجام می‌دهند که این موضوع مشکل ایجاد می‌کند. در حالی که طبق این نظام‌نامه این کار باید به یک شخصیت حقوقی دیگر واگذار شود تا به شفافیت در این زمینه کمک کند. به این وسیله میزان هزینه‌کرد شرکت‌ها برای بحث نگهداری و تعمیر قابل رصد است.
لطفی درباره توان فنی کشور گفت: اصولا کشور در موضوع نگهداری و تعمیر قوی بوده و محدودیت‌های تحریمی قابلیت‌هایی را در این صنعت ایجاد کرده است. بر اساس مطالعات صورت گرفته ایران از کشورهای همسایه مانند ترکیه در این زمینه بسیار قوی‌تر است. کارخانه‌های بازسازی و بهسازی لکوموتیو خوبی در کشور وجود دارد. قسمت اعظم دانش در این موضوع در اختیار بخش خصوصی بوده و به صورت پراکنده در زمینه موتور، تراکشن موتور، ماشین‌های الکتریکی و سیستم ترمز در دست شرکت‌های مختلف بوده و می‌توانند با تولیدات داخلی و یکسری قطعات وارداتی، لکوموتیو را از یک آهن خام به یک لکوموتیو بازسازی‌شده تبدیل کنند. با وجود این قابلیت‌ها متاسفانه این موضوع مورد توجه قرار نگرفته و شرکت‌های مالک لکوموتیو نقدینگی لازم برای این موضوع را ندارند.
وی با تاکید بر به کارگیری نگهداری و تعمیر در کنار نوسازی گفت: نگهداری و تعمیر همه راه‌حل نیست و در بعضی موارد نوسازی نیز لازم است. در همه جای دنیا بعد از مدتی نگهداری، نوسازی هم صورت گرفته و ناوگان جدید اضافه می‌کنند. یک لکوموتیو را تا ابد نمی‌توان نگهداری کرد زیرا مقررات و تکنولوژی‌ها تغییر می‌کنند. گاهی اوقات یک لکوموتیو قدیمی می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد اما قطعات یدکی آن دیگر تولید نشده و تکنولوژی آن منسوخ شده و باید از چرخه بهره‌برداری حذف شود.
وی افزود: در کشور کمبود لکوموتیو داریم و جزو کشورهایی هستیم که بخش بزرگی از ناوگان لکوموتیو آن متوقف است در حالی که در کشورهای دیگر وضعیت به این صورت نیست. بهدیهی است ابتدا باید لکوموتیوهای متوقف راه‌اندازی شود زیرا هم پتانسیل فنی آن وجود داشته و هم اشتغال ایجاد کرده و هزینه کمتری دارد. با پول خرید یک دستگاه لکوموتیو می‌توان پنج لکوموتیو موجود را راه‌اندازی کرد. اما متاسفانه این‌گونه عمل نمی‌شود. زیرا مشکلاتی از نظر قوانین، موضوعات فرهنگی و درست نبودن چرخه اقتصادی در این زمینه وجود دارد.
مدیرعامل شرکت کاوان ریل صنعت درباره فعالیت این شرکت گفت: شرکت کاوان ریل صنعت در زمینه نگهداری و تعمیر لکوموتیو در سطوح مختلف و همچنین در زمینه مشارکت در ساخت لکوموتیو نیز فعالیت می‌کند. بخش‌های فنی از شرکت البرز نیرو تفکیک و شرکت کاوان ریل صنعت شکل گرفته است. این شرکت دارای دو کارخانه شامل کارخانه سیستان واقع در استان اصفهان و کارخانه هشتگرد است. قراردادهای احداث کارخانه سیستان منعقد شده و از طرف سهامداران آن با فروش اموال تامین مالی شده و امیدواریم یک فاز از این کارخانه تا نیمه سال بعدی راه‌اندازی شود. عملیات ریل‌گذاری این کارخانه حدود ۵ ماه طول می‌کشد و بخشی از کارخانه که مختص تعمیرات و نگهداری جاری و سالانه لکوموتیوها است در سال ۱۴۰۲ راه‌اندازی می‌شود. در کارخانه سیستان ظرفیت ۱۰۰ دستگاه لکوموتیو ایجاد خواهد شد.
وی افزود: کارخانه هشتگرد، کارخانه تامین تجهیزات بوده و اخیرا کارگاه برق و الکترونیک آن راه‌اندازی شده و در همین مدت کارگاه موتور آن نیز به صورت آزمایشی راه‌اندازی شده اما هنوز افتتاح رسمی نشده است. از نظر قراردادی، بیشتر به سمت فعالیت با بخش خصوصی گرایش داریم.
لطفی درباره فعالیت این شرکت در زمینه مشارکت در ساخت لکوموتیو گفت: از سال‌های گذشته قرارداد تولید ۱۰ دستگاه لکوموتیو «پارس-۳۳» را با شرکت واگن پارس داریم که به هفتمین دستگاه آن رسیده و سه دستگاه دیگر نیز ظرف چند ماه آینده تولید خواهد شد. طراحی‌ها برای ساخت این لکوموتیو توسط پرسنل شرکت کاوان ریل صنعت انجام شده و چون لکوموتیو بسیار خوبی تولید شده و از نظر عملکرد و راندمان کاری بسیار مطلوب بوده تمایل به سمت آن بیشتر شده است.
وی افزود: از طریق شرکت واگن پارس مطلع هستم که چند مشتری دارد. خوشبختانه محدودیت‌های شرکت واگن پارس برای تولید این محصول نیز گویا برطرف شده و تمایل دارد روی تولید این محصول برنامه‌ریزی کند. به زودی قراردادهای جدیدی در زمینه تولید لکوموتیو پارس-۳۳ منعقد خواهد شد.
