احداث پایانه تخصصی مکانیزه تخلیه و بارگیری مواد معدنی در کشور

پروژه احداث اسکله و پایانه مکانیزه مواد فله معدنی در بندر شهید رجایی

شرکت هیمکو در سال ۱۳۹۸ در قالب قرارداد BOT (ساخت، بهره‌برداری و انتقال) با اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، پروژه احداث اسکله و پایانه مکانیزه تخلیه و بارگیری مواد معدنی را در ضلع غربی بندر شهید رجایی در زمینی به مساحت  ۲۸۴ هکتار و با هدف متمرکز نمودن کلیه عملیات مربوط به تخلیه و بارگیری مواد معدنی در بندر شهید رجایی را آغاز کرد و مسئولیت سرمایه‌گذاری آن را برعهده گرفت.

مدت این قرارداد ۳۳ سال و میزان سرمایه‌گذاری این پروژه حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان است که از سوی سهامداران هیمکو شامل شرکت تجلی توسعه معادن و فلزات، شرکت معدنی و صنعتی چادرملو، شرکت معدنی و صنعتی گل گهر، شرکت سنگ آهن گهر زمین، گروه مدیریت سرمایه گذاری امید، شرکت سرمایه گذاری توسعه معادن و فلزات و شرکت کشتیرانی موج شکنان کیش تامین می‌شود.

به طور کلی فرآیند اجرای این اسکله بندر مکانیزه مواد فله معدنی به گونه‌ای است که سه حالت صادرات، واردات و انبارش برای این بندر مکانیزه در نظر گرفته شده است و در کنار برنامه‌ریزی برای ظرفیت تخلیه و بارگیری ۵۰ میلیون تن مواد فله معدنی برای این بندر مکانیزه، ظرفیت بزرگی هم در حوزه انبارش پیش‌بینی شده است.

در حال حاضر اقدامات اولیه اجرای پروژه انجام شده است و به زودی عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد؛ اجرای این پروژه در ۲ فاز تعریف شده است که پس از بهره‌برداری با ایجاد چهار پست اسکله، ظرفیت نهایی تخلیه و بارگیری در آن به رقمی در حدود ۵۰ میلیون تن در سال (۲۵ میلیون تن در فاز یک، ۲۵ میلیون تن در فاز دو) خواهد رسید که با احداث ۲۴ کیلومتر خط و شانتینگ یارد ریلی و اتصال به شبکه سراسری ریلی کشور، امکان تخلیه و بارگیری تمامی بارهای ریلی را با استفاده از چهار دستگاه واگن برگردان با میانگین عملکرد ۲۵۰۰  (TPH ) فراهم می‌کند.

در واقع با احداث این اسکله، سنگ آهن، کنسانتره و گندله و ... با استفاده از واگن حمل مواد معدنی و توسط ریل مستقیما به پایانه تخصصی شرکت مدیریت بین المللی همراه در بندر شهید رجایی منتقل می‌شود و در آنجا انتقال مواد معدنی توسط نوار نقاله‌های

سر پوشیده به دپوها و خن کشتی انجام می‌شود که این امر از پرت مواد معدنی و آلودگی های زیست محیطی جلوگیری می‌کند؛ همچنین با توجه به طراحی انجام شده و امکان استفاده از کشتی های تناژ بالا در اسکله تخصصی همراه با آبخور بیشتر جهت حمل سریعتر و ارزانتر مواد معدنی را فراهم می‌کند و موجب افزایش قدرت رقابت صنایع معدنی ایران در بازارهای بین‎‌المللی می‌شود.

از دیگر مزیت‌های این پروژه، ایجاد اشتغال پایدار در منطقه و همچنین تاثیر مثبت آن در ارتقای ظرفیت عملیاتی صادرات و واردات مواد معدنی کشور است، موضوعی که با توجه به توسعه بازار صنعت یکی از ضرورت‌های بخش معدن بویژه حوزه فولاد است.

همانطور که در ابتدا اشاره شد هدف اجرای این طرح، ایجاد و ساخت یک پایانه نسل چهار است به همین منظور با تکیه بر توان علمی کشور و استفاده از ظرفیت‌های دانشگاهی و بهره‌گیری از مشاوران معتبر ملی، پروژه به گونه‌ای تعریف شد که در آن فرآیندها با استفاده از هوش مصنوعی و روش‌های پیشرفته اجرا شود بنابراین یکی از شاخصه‌های مهم این طرح، استفاده از سامانه‌های تحول دیجیتال و روش‌های نوین است.

از طرفی با توجه به اینکه اساس این طرح حمل و نقل ریلی است، اجرای آن تحولی جدی در حوزه حمل و نقل به شمار می‌رود که پاسخگوی بخش مهمی از نیازهای لجستیکی کشور و در نهایت پیشرفت و توسعه حوزه اقتصادی می باشد و از طرفی چون مواد و محموله‌های معدنی در این روش به صورت مکانیزه و سرپوشیده جابجا می‌شود کمترین آلودگی  زیست محیطی را در منطقه ایجاد و میزان آسیب‌های مذکور که هم اکنون منطقه با آن دست به گریبان است به کمترین میزان کاهش پیدا می‌کند.

با توجه به توضیحات ارائه شده درخصوص این طرح، اجرای این پروژه، ضمن افزایش ظرفیت حمل ریلی در بندر شهید رجایی و احداث انبار مکانیزه باعث برطرف نمودن چالش‌های فعلی بندر شهید رجایی نیز می‌شود و به تبع آن وضعیت کنونی  این بندر بهبود می‌یابد. با عنایت به این موضوع که در حال حاضر در بخش  واردات و صادرات مواد معدنی، چنین ظرفیت کلانی در کشور وجود ندارد و با توجه به نیاز حوزه لجستیک بخش معدن، احداث چنین واحدی در کشور ضروری می باشد.

توسعه ناوگان با خرید واگن های باری

خرید ۶۰۰ دستگاه واگن باری در راستای تحقق اهداف سهامداران یکی دیگر از پروژه‎‌های شرکت مدیریت بین المللی همراه جاده ریل دریا (هیمکو) است تا با اجرای آن، تعداد واگن‌های باری خود را با توجه به نیاز ناوگان ریلی خود تا ۱۸۰۰ دستگاه توسعه دهد.

انجام این پروژه علاوه بر نقش مثبتی که در توسعه ناوگان ریلی و افزایش سرعت حمل و نقل ریلی کشور دارد با ایجاد تمرکز بر فعالیت حمل و نقل ریلی موجب کاهش حوادث جاده‌ای در منطقه، کاهش مصرف سوخت، تقلیل آسیب به زیرساخت‌ها،کاهش آلایندگی و آلودگی هوا (به دلیل انجام عملیات تخلیه و بارگیری به روش کاملا مکانیزه)، افزایش راندمان بیشتر واگن‌های متعلق به شرکت‌های ریلی و در نتیجه افزایش درآمد حاصله می‌شود.

چالش‌های سرمایه‌گذاری در بخش بنادر

سرمایه‌گذاری در بخش معادن، یک ضرورت برای اقتصاد کشور است و اجرای چنین پروژه‌هایی در راستای تحقق اهداف اقتصادی کشور و تامین منافع ملی یک امر ضروری است؛ اما اجرای چنین پروژه‌هایی دارای مشکلات و چالش‌هایی است که گرچه توان داخلی قادر به انجام آن است اما نیازمند حمایت و همکاری دولت و هماهنگی بین بخش‌های مختلف است.

در کنار محدودیت‌های ناشی از تحریم‌ها، یکی از چالش‌های مهم چنین پروژه‌هایی بالا بودن هزینه‌های حمل و نقل در منطقه و به دنبال آن افزایش هزینه ساخت و ساز در بندر است که نیازمند سرمایه‌گذاری کلان است و از طرفی به دلیل طولانی‌بودن بازه عملیاتی پروژه، سرمایه‌گذاری در این بخش نیازمند ایجاد مشوق و رغبت برای سرمایه‌گذاران و تسهیل مسیر انجام آن از سوی دولت و نهادهای مربوطه است در عین حال بازگشت سرمایه با توجه به وجود تحریم‌ها، دشوار می‌باشد.

اعتلای ایران اسلامی، ارتقای اقتصاد ملی با اعتماد به توان داخل

علی رغم مشکلات و چالش‌های موجود، بخش خصوصی و شرکت‌های معدنی بزرگ کشور در راستای تحقق اهداف اقتصادی کشور و به منظور ارتقا و شکوفایی صنایع معدنی به‌ویژه صنعت فولاد، با تاسیس شرکت «هیمکو» سعی در انجام رسالت خود در راستای پاسخگویی به نیازهای لجستیکی معدن دارند و با تلفیق انرژی و تجربه و بهره‌گیری از نیروهای جوان در کنار افراد با تجربه در قالب این شرکت در بخش‌های مختلفی همچون سرمایه‌گذاری و ایجاد اسکله پایانه مکانیزه تخصصی صادرات و واردات مواد معدنی و محصولات فولادی، فعالیت‌های توسعه‌ای حمل و نقل ریلی، تجهیز و توسعه تاسیسات حمل و نقل دریایی،‌ بندری و جاده‌ای، فعالیت های خدماتی،‌ بازرگانی و عمرانی مرتبط با ایجاد اسکله‌های بندری و سازه های دریایی و همچنین برنامه ریزی،‌ هماهنگی،‌ مدیریت و مشاوره در خصوص کلیه فعالیت‌های حمل و نقل معدنی و فولادی با مزیت ریلی،‌ دریایی و جاده‌ای وظایف مختلفی را تعریف کرده‌اند.