ابزار شهرداری برای عرضه زمین
اما در وضعیت فعلی چه اقدامی میتوان برای تعدیل فاصله قیمت زمین و مسکن در تهران انجام داد؟ کارشناسان راهکارهای دیربازدهی را پیشنهاد میکنند که اگر چه مفید و موثر است اما شروع بروز آثار مثبت آنها بعد از اجرای دست کم دو تا سه سال بعد از شروع اجرایی شدن خواهد بود. از جمله راهکارهای تجربه شده در شهرهای بزرگ جهان برای افزایش عرضه زمین مناسب ساخت مسکن، تخصیص زمین از طرف دولت برای ساخت شهرکهای مسکونی در فاصله نزدیک یا مجاور محدوده شهرهای بزرگ است که بسیار زمانبر خواهد بود.وضعیت فعلی بازار مسکن تهران از دو بابت قابل تداوم نیست. از یکسو قیمت مسکن از قدرت خرید خارج است و از سوی دیگر راه افزایش عرضه مسکن و کاهش قیمت خانه از این طریق به دلیل قیمت بالای زمین، مسدود است. یک راه برای حل این معادله وجود دارد و آن «ورود شهرداری به معادله» است.شهرداری تهران تقریبا هیچ استفاده «مطلوبی» از ابزار پروانه و عوارض ساختمانی نمیکند. تنها استفاده آن «تولید درآمد برای تامین مخارج شهر» است. این اهرم میتواند تا حد قابل ملاحظهای در خدمت تنظیم بازار زمین و مسکن قرار بگیرد. اما به چه شکل؟
ساده ترین کار در این مسیر «ایجاد مشوق برای مالکان ساختمانهای کلنگی و قابل تخریب برای مبلغ عوارض ساخت و نوسازی» است. چنانچه شهرداری تهران در یک طرح زمان دار برای محلههایی از شهر «تخریب و نوسازی» را مشمول مثلا تقسیط عوارض ساختمانی کند در این صورت دو سمت بازار ساخت یعنی سازنده و مالکان برای بهرهبرداری از این مشوق نسبت به توافق سریع برای مشارکت ساختمانی اقدام خواهند کرد. از آنجا که میزان عوارض ساخت و ساز قرار است برای سال آینده در تهران افزایش پیدا کند، این طرح باعث تحرک دو سمت بازار و در نتیجه شروع پروژههای ساختمانی میشود. در یک گام موثرتر شهرداری میتواند برای «تخریب و نوسازیهای مثلا نیمه اول سال ۹۹»، درصدی تخفیف در محاسبات عوارض ساخت در نظر بگیرد. همین بازه زمانی ۶ ماهه باعث ترغیب سازندهها به شروع پروژههای ساختمانی در نیمه اول سال میشود.