مـــرمت‌کاری پرحاشیـــه شاهکــار معمـــاری
بارش برف هفته گذشته در اصفهان، زمین‌ها و سطوح زیادی از بناهای قدیمی و ساختمان‌های این شهر را سفیدپوش کرد از جمله گنبد مسجد شیخ لطفالله اصفهان اما تصاویری که خبرگزاری ایسنا از چهره سفید میدان نقش جهان و نمای مسجد تاریخی این میدان منتشر کرد از «دوشکل شدن گنبد برف‌گرفته مسجد شیخ لطفالله» حکایت داشت به‌طوری‌که روی سطح یک قطاع از این گنبد که در یک‌سال گذشته مرمت شده بود، از برف خبری نبود و سایر سطوح این گنبد سفیدپوش شده بود.
این تصویر بار دیگر انتقادها و نگاه‌ها نسبت به مرمت‌کاری در حال انجام روی شاهکار معماری کشور را برانگیخت. مسجد شیخ لطفالله، ساخته شده در سال ۱۶۱۹ میلادی، یکی از مساجد تاریخی و شناخته شده شهر اصفهان، در ضلع شرقی میدان نقش جهان است. ساخت این مسجد ۱۸ سال به طول انجامیده و یکی از آثار پربازدید تاریخی و معماری ایران است.
مرمت گنبد این مسجد سال ۹۷ شروع شد و اوایل نیمه دوم امسال بعد از اتمام فاز اول مرمت با انتشار عکس‌هایی از نمای دورنگ گنبد، انتقادها درباره شکل و شیوه مرمت آغاز شد.
برخی کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند وزارت میراث فرهنگی آن‌طور که باید درباره حساسیت‌های معماری، هنری و فنی در مرمت گنبد مسجد شیخ لطفالله، دقت به خرج نداد. اما در مقابل، دولتی‌های این حوزه و همچنین عوامل مرمت، دورنگ شدن گنبد را طبیعی و نتیجه اختلاف نور و رنگ منعکس شده از یک نمای قدیمی و یک نمای جدید عنوان می‌کنند.
آخرین دفاعیه دولت در پاسخ به دو نمای برفی از این گنبد، توسط مدیر پایگاه میراث جهانی میدان امام (ره) اصفهان ارائه شده که گفته است: «برف در اصفهان به‌شکل نرمال روی این گنبد نشسته، اما در قسمتی که هنوز مرمت انجام نشده است، چون چین و چروک دارد، برف بیشتری روی سطح گنبد نشسته است، این در حالی است که در بخش‌های مرمت‌شده ۹۰درصد رطوبت برطرف شده است.» به نظر می‌رسد استفاده از عبارت رطوبت برای آن است که نشان داده شود رطوبت ناشی از به‌کارگیری گچ و سایر مصالح مرمت‌کاری مانع از خشک شدن سطح و در نتیجه مانع از نشستن برف شده است. فریبا خطابخش مدیر پایگاه میراث جهانی میدان امام (ره) همچنین به سایت خبری وزارت گردشگری اعلام کرده که کاشی‌هایی که ۸۰ سال روی آن تمیز نشده، تیره‌تر است اما کاشی‌هایی که روی آن مرمت انجام شده به این دلیل که تمیز شده‌اند تغییر رنگ بیشتری را نشان می‌دهد و این موضوع طبیعی است، زمانی‌که باران آمده آجرها خیس شده است و تغییر رنگ آن بیشتر مشهود شده به‌طوری‌که رنگ آن با بخش غیرمرمت‌شده متفاوت است. در قسمت‌های مرمت‌نشده به‌دلیل فاصله زیادی که بین کاشی‌ها ایجاد شده است منافذی به‌وجود آمده که به‌راحتی باران و برف در آن نفوذ می‌کند در نتیجه این تغییر رنگ طبیعی است و از قسمت مرمت‌شده تیره‌تر نشان می‌دهد. هم اکنون دو ترک از ۱۶ ترک گنبد مسجد شیخ لطفالله مرمت شده است و داربست‌ها برای مرمت ترک‌های بعدی نصب می‌شود و کار مرمت آن بعد از تخصیص اعتبار آغاز می‌شود.
