خودزنی «مال»های تازه‌ساز
در «مال»هایی که مراحل ساخت آنها به اتمام رسیده و تقریبا آماده استفاده و بهره‌برداری و عرضه کالا و خدمات به مشتریان هستند، اخیرا یک مدل عجیب بهره‌برداری باب شده است. در این «مال»ها که معمولا حداقل از ۵ طبقه ساختمانی با انواع کاربری‌ها شامل عرضه پوشاک، لوازم خانگی، سینما، رستوران، فروشگاه مواد غذایی و مورد مصرف ماهانه خانوار، شهربازی و فضای مخصوص تفریح و سرگرمی کودکان تشکیل شده است، در روز افتتاح و ماه‌ها بعد از آن، فقط ورود به یک تا دو طبقه برای مشتریان مجاز است. آماده نبودن بقیه طبقات در «مال»های تازه‌ساز باعث شده عوامل راه‌انداز این مراکز تجاری، در واقعیت، به شکل «ناقص» اجازه بهره‌برداری از مجتمع و بازدید عمومی را صادر کنند.آنچه مصداق خودزنی در این نوع بهره‌برداری از مراکز تجاری چندمنظوره در تهران محسوب می‌شود، «بهره‌برداری از معمولی‌ترین طبقات مجتمع و به قول مشتریان، بخش‌های مرده مجتمع» و به تعویق انداختن بهره‌برداری از «جذاب‌ترین و پرتقاضاترین بخش‌ها» است.
در عمده «مال»هایی که طی ماه‌های اخیر در مناطق شمالی پایتخت بهره‌برداری شده، «شهربازی‌ها، رستوران‌ها و سینماها» آماده نبوده و در این مراکز با گذشت حداقل یک تا دو فصل از زمان افتتاح، این بخش‌های جذاب برای شهروندان هنوز به‌کار نیفتاده است. در مقابل، طبقات عرضه پوشاک به شکل «تنک» قابل ورود و استفاده بازدیدکنندگان است. در این طبقات، واحدهای تجاری به شکل یک در میان، فعال هستند. این طبقات برای «مال»های جدید هیچ نقطه جذابی برای جلب مشتری محسوب نمی‌شود چون تجربه تهرانی‌ها از افتتاح «مال»ها طی سال‌های گذشته نشان داده در مراکز تجاری جدید برای حداقل یک سال اول، برند پوشاکی متفاوتی (بهتری) نسبت به «مال»هایی که قبلا افتتاح شده‌اند و با بیشترین بازدید مردمی روبه‌رو هستند، در آنها مستقر نمی‌شود.
عوامل بهره‌بردار از «مال»های ناقص، با این شیوه افتتاح با دو زیان روبه‌رو می‌شوند. زیان اول از دست دادن قطعی مشتریان و بازدیدکنندگانی است که برای اولین بار در چنین حالتی پا به «مال» می‌گذارند. این افراد با مشاهده صحنه شبه تعطیل مجتمع تجاری و قابل استفاده نبودن بخش‌های اصلی «مال» با سرخوردگی ناشی از تصمیم غلط مراجعه به این مکان روبه‌رو می‌شوند و برای همیشه تکرار چنین تجربه‌ای (قصد مراجعه بعدی) را کنار می‌گذارند. در ضمن، نقل روایت «افتتاح ناقص» به دوست و فامیل اثر تصاعدی در کاهش مشتریان آینده این «مال»ها دارد.
زیان دوم اما از طریق صاحبان کسب و کارهای تجاری افتتاح شده متوجه کل مجتمع می‌شود. آن دسته از واحدهای تجاری که در فاز اول، بهره‌برداری می‌شوند به امید فروش و بازدید مشتری، در این مراکز سرمایه‌گذاری کرده‌اند. سرمایه‌گذاری این افراد عمدتا به شکل اجاره واحد تجاری با هزینه‌های سنگین اجاره ماهانه اتفاق می‌افتد بنابراین گروه اول مستاجران «مال»ها امید دارند از محل فروش بتوانند هزینه اجاره را تامین کنند. افتتاح ناقص «مال» و تبعات بعدی آن (عدم افزایش بازدیدکننده ناشی از بدگویی بازدیدکنندگان گروه اول) اما امکان فروش مستاجران را سلب می‌کند.
