جست وجوی شفافیت در مدیریت شهری پایتخت
نبود شفافیت و عدم اعمال نظارتهای قوی از سوی نهاد بالادستی شهرداری، نیز سبب شده تا بهجای توجه به کیفیت و نتیجهبخشی وظایف تعیین شده، به گذران امور سالانه و ارجحیت منافع فردی بر منافع عموم تمرکز شود و نهایتا چالشهای شهر تهران بهجای حلوفصل شدن، از یک سال به سال بعد منتقل شود. از همینرو بود که یکی از مهمترین وعدههای تیم جدید مدیریت شهری برای ایجاد تحول و دگرگونی مثبت در شهر، تحقق شهرداری شیشهای که به همان معنای ایجاد شفافیت در عملکردها و رویهها بود، قرار گرفت. اگرچه طی دو سال گذشته از عمر مدیریت شهری جدید، گامهایی برای تغییر سبک و سیاق چند ساله شهرداری برداشته شد، اما بررسیها نشان میدهد انتشار بخش مهمی از آمار و اطلاعات شهرداری بهعنوان گلوگاههای بروز فساد، هنوز در کما قرار دارد. کمیته شفافیت شورای شهر تهران سال گذشته، ۳۶ گلوگاه فسادزا در شهرداری تهران را شناسایی و معرفی کرد تا از این طریق نهادهای نظارتی نسبت به حوزههای شکلگیری فساد در شهرداری حساس شوند. بخش مهمی از این گلوگاهها مربوط به حوزه شهرسازی است که عمدهترین منابع درآمدی شهرداری از این محل تامین میشود.
براساس نتایج این پژوهش، فرآیند تصمیمگیری در شورای معماری مناطق؛ فرآیند تصمیمگیری در کمیسیون ماده پنج؛ خدماترسانی دفاتر خدمات الکترونیک؛ فرآیند تهاتر (هولوگرام، تراکم سیار و شرکت کارگزاری)؛ فرآیند انتخاب و انتصاب مدیران؛ به ترتیب اولویت ۵ گلوگاه اولیه برای بروز فساد در ساختار شهرداری شناخته شدهاند. اما در همین حین، برخی اعضای شورای شهر تهران معتقدند هنوز اقدام اساسی برای ایجاد شفافیت در این گلوگاه انجام نشده است. یکی از مهمترین آنها عدم انتشار عمومی مصوبات کمیسیون ماده پنج در یک سامانه مشخص با ایجاد ابزار جستوجوی پیشرفته است. زهرا نژادبهرام عضو هیات رئیسه شورای شهر تهران در تذکری به شهردار تهران در اینباره گفته است: «با توجه به ابلاغ برنامه پنج ساله سوم شهر تهران شهرداری موظف است به استناد ماده ششم (۶) برنامه و برای ارتقای سرمایه اجتماعی و اعتماد شهروندان به نهاد مدیریت شهری ضمن اتصال به سامانه ملی گردش آزاد اطلاعات، کلیه معاملات و فرآیندها و تراکنشها و تصمیمات امتیازآور را در سامانههای با قابلیت دسترسی همگانی بهطور شفاف و روزآمد منتشر کند و گزارش عملکرد شهرداری و سازمانهای تابعه را در این خصوص هر ۶ ماه یکبار منتشر کند که در همین راستا صراحتا مقرر شده این مهم درخصوص مصوبات کمیسیون ماده ۵، در قالب سامانهای جامع با امکان جستوجوی پیشرفته به انجام رسیده و از سال نخست اجرای برنامه سوم توسعه شهر تهران، در بازههای زمانی ۶ ماهه گزارش عملکرد آن منتشر شود. اما طی این مدت اقدام عملی در این حوزه انجام نشده است.