شکار صحنه دلخراش در «نقش‌جهان»

یک فعال حوزه محیط‌زیست هفته گذشته در جریان حضور خود در اصفهان و مراجعه به میدان نقش‌جهان، از صحنه دلخراش «گرمازدگی اسب متصل به کالسکه» عکسبرداری می‌کند و در عین حال با انتقاد از وضعیت نامناسب نگهداری اسب‌ها در این مجموعه و استفاده نامناسب‌تر از آنها برای سرویس‌دهی به گردشگران نقش‌جهان، درباره امکان جایگزین برای حمل و نقل پیشنهاد می‌دهد. دمای هوا در اصفهان نیز همچون تهران طی روزهای اخیر از ۴۰ درجه فراتر رفته و ظاهرا در روزی که حادثه «از حال رفتن اسب در حال خدمت در میدان نقش‌جهان» رخ داده، گرمای هوا در آن روز ۴۳ درجه بوده است.

فعالان محیط‌زیست با غیراصولی خواندن شکل استفاده و نگهداری از اسب‌ها در میدان نقش‌جهان، معتقدند آنچه این میدان را به نقطه جاذبه گردشگران ایرانی و خارجی اصفهان تبدیل کرده است، ابنیه تاریخی و معماری آن است. حال آنکه، گردشگران نیز حس خوبی نسبت به استخدام اسب‌ها و استفاده از کالسکه در نقش وسیله نقلیه در این محدوده تاریخی و میراثی ندارند. در این میان البته نگاه دیگری نیز به تمایل گردشگران به حضور در میدان نقش‌جهان مطرح است. در قالب این نگاه، گفته می‌شود با توجه به نیم قرن سابقه کالسکه‌‌سواری در میدان نقش‌جهان اصفهان و خاطرات به ثبت رسیده توسط توریست‌های ایرانی و خارجی از این تجربه حضور، اکنون کالسکه‌‌سواری یکی از انگیزه‌های بازدید گردشگران از این میدان است که در کنار عرضه صنایع دستی در حجره‌های پیرامون میدان و همچنین بازدید از ابنیه‌ تاریخی، جذابیت نقش‌جهان را برای اصفهان‌گردی تکمیل کرده‌اند. اما با این حال منتقدان درباره استفاده از اسب‌ها به عنوان جاذبه گردشگری در این میدان می‌گویند این اسب‌ها که عمدتا سن بالایی هم دارند در برخی روزهای خاص بیش از نیم‌روز کار می‌کنند و طی دوره‌های گذشته اتفاقات مشابه این و حتی حمله اسب‌ها به رهگذران رخ داده اما تاکنون چنین صحنه‌ای در قالب عکس ثبت نشده است. مدافعان حقوق حیوانات و همچنین کارشناسان گردشگری و حوزه محیط‌زیست امیدوارند این تصویر دلخراش از «نقش‌جهان» به یک اهرم برای پیگیری اوضاع اسب‌ها در این محدوده تاریخی و فرهنگی تبدیل شود تا لااقل شرایط نگهداری آنها متحول شود. محمدکوشافر، فعال محیط‌زیست در اصفهان که این عکسبرداری را انجام داده است، در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «۱۰ مرداد ۹۸ میدان نقش جهان اصفهان، اسب کالسکه ناگهان افتاد. انتظار است شهرداری اصفهان در این گرمای هوا چاره‌ای اندیشد.» مدیریت و نظارت بر امور میدان «نقش‌جهان» بر عهده شهرداری اصفهان است و همین موضوع نیز اشکال دیگر کارشناسان به ماجراست. مدیریت شهری معمولا اولویت را بر اداره مطلوب شهر از بابت رضایت شهروندان و تامین مالی مناسب ظرفیت‌های خدماتی،‌ پایه‌گذاری می‌کند. اما در مقابل، اولویت مسوولان حوزه میراث فرهنگی، حفظ جایگاه و درجه کیفی مراکز تاریخی و میراثی کشور در گام اول و همچنین بهره‌برداری مناسب از این ظرفیت‌ها برای جذب گردشگر است. تفاوت ظریف ماموریت این دو نهاد به گونه‌ای است که اگر مسوولیت‌ها جابه‌جا شود، احتمال ایراد در کار افزایش پیدا می‌کند.