زندگی الهام بخش مورچه‌ها

سیده‌ضحی حسینی نصر یکی از دلایلی که باعث شد کتاب «زندگی اسرارآمیز مورچه‌ها» را ترجمه کنم رشته تحصیلی من در دانشگاه بود؛ من در رشته زیست‌شناسی فارغ‌التحصیل شدم و کتاب‌های به روز این حوزه را همیشه دنبال می‌کنم. علاوه بر آن مورچگان و دنیای شگفت‌انگیز آنها از ابتدای دوران تحصیلم نظر من را به خود جلب کرده بود و وقتی متوجه شدم جائو چه زیست‌شناس اهل کره جنوبی کتابی درباره زندگی مورچگان نوشته است، علاقه‌مند شدم تا بدانم چه چیزی را در مورد مورچگان بررسی کرده است. زندگی مورچگان موضوع بسیار جالبی است و نمونه چنین کتابی تاکنون در ایران منتشر نشده بود که هم پایه علمی داشته باشد و هم برای عموم مردم نوشته شده باشد. از این رو تصمیم به ترجمه آن گرفتم.

 نویسنده کتاب فارغ‌التحصیل زیست‌شناسی تکاملی از دانشگاه هاروارد است. وی شاگرد ادوارد ویلسون (برترین زیست‌شناس قرن حاضر) بوده و نظریات جالبی درباره زندگی حشرات به‌ویژه مورچگان دارد. بنابراین یکی دیگر از دلایلی که باعث شد از ترجمه کتاب استقبال کنم این بود که پس از خواندن آن فهمیدم می‌تواند بازتاب خوبی در ایران داشته باشد. مورچگان و زنبور‌ها زندگی تیمی شناخته‌شده‌ای دارند. این کتاب به‌طور کلی درباره زندگی اجتماعی مورچه‌هاست.

هدف نویسنده ارائه مطالبی بوده است که براساس واقعیت‌های علمی باشد. جائو چه توجه ویژه‌ای به سوالات مردم دارد و معتقد است که سوالات مردم مبتنی بر علم نیست و برگرفته از فیلم‌های تخیلی درباره مورچگان است. بر همین اساس تصمیم گرفت کتابی را بر پایه واقعیت‌های علمی از زندگی مورچگان بنویسد. این اثر در سه بخش اقتصاد، سیاست و فرهنگ زندگی این موجودات را مورد بررسی قرار داده است. این کتاب هیچ شباهتی به کتاب‌های آکادمیک و دانشگاهی ندارد و از طرفی نمی‌توان گفت که کتابی داستانی و رمان است. این کتابی برای همگان است و باعث افزایش اطلاعات صحیح عمومی علمی در حوزه رفتارشناسی جانوران برای مردم می‌شود. از نکات جالب کتاب مقایسه سبک زندگی مورچه‌ها با زندگی انسان است که در واقع بیانگر نا‌گفته‌های زیادی درباره زندگی مورچگان است. نویسنده معتقد است هنوز اطلاعات کشف‌نشده زیادی در زندگی مورچه‌ها وجود دارد که می‌تواند برای انسان‌ها الهام‌بخش باشد.